morgan, sonunda doğru bir soru sormayı veya tez getirmeyi başardın genç.
Tşk ediyorum ilgili post için.
Lorentz daralmasıyla başlayalım.
Tezin çıkış noktası: Işık hızının farklı gözlemciler tarafından farklı değil yine sabit hız ile ölçülmesi. Bu şuraya evriliyor kabaca: Hız sabitse diğer parametreler değişiyor olmalı ki o da bir; uzunluk diyelim anlaşılması için, iki; zaman. Sonuç: Uzaktaki gözlemci perspektifinden hızı artan cismin boyu kısalır. Ve not: Bunların hepsi VARSAYIM.
Müon ile ilgisi nedir?
Test o ki müon durağan hâlde ortalama 2.2 mikrosaniye sonra bozunuyor. Yani ortalama ömrü 2.2 mikrosaniye diyebiliriz. Ortalama olduğunun da altını çizelim. 10 mikrosaniyeden daha geç bozundukları da test edilmiştir.
Fakat malûm atmosferde oluşan müonlar deniz seviyesinde tespit edilebiliyorlar. Bu ise şu anlama geliyor. Müonlar ortalama ömrü itibariyle(ışık hızına yakın hızlara çıkabildiğinden) en fazla ~700 metre katedebilirler. O hâlde nasıl oluyorda bozunmadan önce 30 km'ye kadar bir mesafe katedebiliyorlar?
Şimdi bunu (1)Lorentz daralması ile açıklıyorlar.
Ne diyordu sözkonusu teori: Hızı artan cismin boyu kısalır.
Bamteline geldik dikkât...
Müonun sözkonusu durumuna nasıl uyarlanıyor/uyduruluyor(!) bu teori?
Müon ışık hızında(%99.995C) atmosferden Dünya'ya girerken, evet(?), müonun perspektifinden bakacak olursak, ee(?), aslında ışık hızıyla ona doğru hareket eden Dünya'dır, allah allah(!), ee(?), bu yüzden örneğin Dünya ve atmosferin en alt katmanı arasındaki mesafe olan 10 km, 500 metreye daralır(Formülden teyitliyor bunu)...
-Yersen!
Formül gelsin diye uydurmaya bakar mısın?!
Müonun perspektifinden bakınca aslında Dünya ışık hızıyla hareket ediyormuş, hareket eden cismin çünkü boyu kısalıyor ya, bunu böyle uydurması lazım geliyor.
Anlaşılacağı üzere Lorentz işiyle ki varsayımdır, durumu açıklamaya çalışma tamamen zorlamadır.
Bunu geçelim, (2)'ye bakalım.
Zaman genişlemesiyle açıklanıyor.
Nasıl?
İşte müonun sözkonusu mesafeyi almasını sağlayan deniyor zaman genişlemesidir. 10 km için formüle koyduğumuzda, 2.2 mikrosaniye 35 mikrosaniyeye genişliyor. Ve bu sayede müon 600 metre değil 10 km mesafeyi alıyor...
Yani müon sözkonusu hıza çıktığı için 2.2 mikrosaniye daha yavaş aktığı için daha fazla mesafe katetmiş oluyor.
Tamam, buradaki süreç en azından ilkindeki gibi uydurmasyon yürümüyor. Ve gayet rasyonel.
Fakat pekalâ şunu soralım: Müonun durağan hâldeki ömrü ne kadar? 2.2 mikrosaniye. Rölativistik hızlarda ne kadar, 200 mikrosaniyeye kadar çıkıyor, diğmi?
Ömrünün uzamasının nedeni neden rölativistik hızlara çıkması olamaz?!
Yani ışık hızına yakın hızlandığında daha geç bozunuyor olamaz mı, durağan vaziyette bozunma süresine kıyasla? Bunun olmadığı ne belli?