X-Işını Görüşü, JWST'nin Kozmos Çekimlerini Daha Da Güzelleştiriyor
Chandra X-ışını Gözlemevi ile yapılan bu işbirliği sayesinde evren hiç bu kadar güzel görünmemişti.

JWST tarafından yakalanan ilk görüntülerden bazıları, NASA'nın Chandra X-ışını Gözlemevi'nden alınan veriler yardımıyla yenilendi ve bunlar şimdiye kadarki en güzel resimlerden bazıları olabilir.

Yeni yayınlanan görüntüler, JWST'nin kızılötesi görüşünün Chandra'nın X-ışını görüşüyle birleştirilmesinin ürünüdür. Sadece görsel olarak çarpıcı olmakla kalmayıp, aynı zamanda bu işbirliği, daha önce takdir edilmeyen bazı yeni astronomik özellikleri de ön plana çıkardı.

Görüntülerden biri (yukarıda görülen), yaklaşık 500 milyon ışık yılı uzaklıktaki bir galaksi olan ve kendine özgü şeklini yaklaşık 100 milyon yıl önce başka bir daha küçük galaksi ile çarpışmasından alan Cartwheel galaksisini sergiliyor.

Chandra'nın X-ışınları, galaksinin aşırı ısınmış gazını, nötron yıldızlarını ve yoldaş yıldızlardan madde çeken kara delikleri gösteren mavi ve mor renklerde görülebilir. Bu sırada, JWST'nin kızılötesi verileri kırmızı, turuncu, sarı, yeşil ve mavi olarak gösteriliyor ve bu da iki küçük yoldaş galaksisini ve diğer uzak galaksilerin daha geniş arka planını vurguluyor.

A blue and pink space image of Stephan's Quintet, a compact galaxy group formed of five galaxie

Stephan Beşlisi’nin JWST ve Chandra verilerini kullanan birleşik görüntüsü.

 

Başka bir çekim (yukarıda), beş galaksiden oluşan kompakt bir galaksi grubu olan alışılmadık biçimde şekillendirilmiş Stephan Beşlisi’ni göstermekte. Bu son görüntü, üzerinde yoğun olarak çalışılan bu galaksinin daha önce hiç görülmemiş ayrıntılarını gösteriyor.

Burada, JWST'nin verileri (kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi ile gösterilen), genişleyen gaz kuyruklarını ve yıldız oluşum patlamalarını göstermekte. Chandra verileri (açık mavi) ayrıca, galaksilerin diğerlerini saatte yaklaşık 3,2 milyon kilometre hızla geçerken yarattığı aşırı ısınmış gazın şok dalgasını da ortaya çıkardı.

Stephan Beşlisi’nin görüntüsü, NASA'nın artık emekli olan Spitzer Uzay Teleskobu'ndan (kırmızı, yeşil, mavi) daha eski kızılötesi verileri de kullandı.

Composite image of galaxy cluster SMACS J0723 using JWST and Chandra data.

SMACS J0723 galaksi kümesinin JWST ve Chandra verilerini kullanan birleşik görüntüsü.

 

Ardından, yaklaşık 4,2 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan SMACS J0723 galaksi kümesini (yukarıda) görüyoruz. Bunun gibi galaksi kümeleri, Chandra'nın verileriyle görüntünün merkezinde mavi olarak gösterildiği gibi, tonlarca aşırı ısıtılmış gaz içerir.

Son olarak, yıldızların doğduğu geniş bir gaz ve toz şeridi, Karina Bulutsusu'nun Kozmik Uçurumları olarak da bilinen NGC 3324 görüntüsü (aşağıda) var. JWST, Temmuz 2022'de bu bulutsunun muhteşem bir renkli görüntüsünü yayınladı, ancak Chandra'nın verileri bazı yeni X-ışını kaynaklarını (pembe) ortaya koyuyor. Genç yıldızların X-ışınları, eski yıldızlardan çok daha parlaktır ve gök bilimcilere ne zaman oluşmuş olabilecekleri hakkında bir fikir verir.

Composite image of the Carina Nebula using JWST and Chandra data.

Karina Bulutsusu'nun JWST ve Chandra verilerini kullanan bileşik görüntüsü.


Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum