Samanyolu'nun Kenarlarında Bulunan Fosil Sarmal Kollar

Galaksimizin dış diskindeki yapılar, yakındaki cüce galaksilerin yerçekimi ile karşılaşmalar sonucunda bozulan kalıntılardır. Bu kalıntılar, fosil sarmal kollar olarak tanımlandı.

Gaia Uzay Gözlemevi, milyonlarca yıldızın hareketini en küçük ayrıntılarıyla ortaya çıkarmıştır. Yıldızların hareketlerini inceleyerek, ortak kökenlerini ve geçmişlerini ortaya koymuş ve astronomların yeni tanımlamalar yapmasına olanak sağlamıştır. Bu bilgiler ışığında galaktik arkeoloji bilimi ortaya çıkmıştır.

Barselona Üniversitesi'nden Dr. Chervin Laporte, Gaia'nın gözlemlerini, galaksinin, Dünya'dan bakıldığında genellikle ihmal edilen bir bölümünü incelemek için kullandı. Kraliyet Astronomi Topluluğu aylık yayınladıkları bildirilerinde, başından beri Samanyolu'nun bir parçası olduğunu öne sürdükleri yapıları incelediklerini bildirdiler. Ancak bu yapılar dış etkiler tarafından o kadar bozulmuşlar ki, tanımlanamıyorlar.

İnceledikleri yer galaktik merkezin dışı olarak bilinen bir bölgedeki Auriga takımyıldızının merkezinde yer alıyor. Araştırmacılar orada daha önce hiç rapor edilmemiş çok sayıda filament buldular ve daha önce bilinen bazı yapıları daha net bir görünüme kavuşturdular.

Tanımlanan yapıların bazıları dış güçler tarafından bozulan antik sarmal kolların mirası olabilir, diğerleri ise galaksinin kendi içindeki güçler tarafından üretilen dalgaların tepeleri olabilir. Ekip, iki nedeni ayırt etmek için her bir yapıyı daha ayrıntılı inceledi.

Laporte yaptığı açıklamada, " Samanyolu'nun bu bölgesi, galaktik orta düzlemin çoğunu ciddi şekilde gizleyen toz nedeniyle geçmişte neredeyse hiç keşfedilememişti” dedi.

Gaia'dan önce bile, gökbilimcilerin keşfettiği Yay cüce gökadası (SDG), bir zamanlar hayal ettiğimiz kadar sakin bir yer değil. Samanyolu'nun kütlesinin yalnızca üç binde birine sahip olmasına rağmen, SDG oldukça yoğundur. Bu nedenle, SDG’nin yerçekimi, galaksimizin dış kenarına yakın kısımlarındaki yıldızları rahatsız edebilir. Laporte daha önce SDG gibi bir galaksinin, galaktik diskte oluklar oluşturacağını modelledi.

O zamandan beri, başlangıçta Samanyolu'nun yörüngesinde olduğu düşünülen, ancak şimdi ‘yeni gelenler’ olarak tanımlanan çok sayıda başka küçük gökada keşfedildi. Bunlardan bazıları, kendilerine ait önemli etkilere sahip olacak kadar yakın ve yoğunlar.

Laporte, birkaç yüz milyon yıl önce bilinmeyen bir cüce gökada ile karşılaşmasından kaynaklanan galaktik diskte bir bozulmayı gösteren bu sarmal özelliğin kanıtını bulan yakın tarihli bir çalışmanın yazarlarından biri.

Laporte "Gaia hareket verilerinin, bu ipliksi yapıları ortaya çıkarmamıza yardımcı olduğunu görmek bizi kesinlikle çok heyecanlandırdı! Şimdi, bu şeylerin tam olarak ne olduğunu, nasıl oluştuklarını, neden bu kadar çok sayıda olduklarını ve Samanyolu’nun oluşumu ve evrimi hakkında bize neler söyleyebileceklerini anlamak için çalışmalarımız devam ediyor." dedi.