Tuz Çöllerinde Görülen Tuhaf Desenlerin Sonunda Bir Açıklaması Olabilir

Tuz çölleri, Dünya üzerindeki benzersiz ortamlardır - o kadar benzersizdir ki, neredeyse başka bir dünyadanmış gibi görünürler. Görünüşlerindeki en çarpıcı özellik, yüzeylerini göz alabildiğine kaplayan altıgenler ve diğer çokgen şekillerle nasıl döşendikleridir. Ve bu desenlerin nasıl ortaya çıktığı nihayet anlaşılmış olabilir.

Geçmişte, bilim insanları bu düzensiz petek yapısının oluşumu için iki olası açıklama düşünmüşlerdi. Bir olasılık, desenin çatlaklardan çıktığını gördü. Kuruyan tuzlu bir kabukla başlarsınız ve kurudukça bir çatlak belirir. Çatlak yayılır, birden fazla parçaya bölünür ve sonunda bir desen oluşturur. Alternatif olarak, kabuk sürekli olarak büyümektedir ve yer olmaması nedeniyle gözlemlenen desene bükülür.

Araştırmacılardan oluşan bir ekip, desenin neden bu kadar geometrik olduğunu ve parçaların neden bu kadar büyük olduğunu (her zaman 1 ila 2 metre arasında) tanımlayacak açıklayıcı güçten yoksun oldukları için bu olasılıklardan memnun değildi. Fikirleri, tuzlu suyun konveksiyonu ile ilgili.

TU Graz'dan ilk yazar Dr. Jana Lasser, bir açıklamada, "Bu, merak odaklı temel araştırmanın harika bir örneği. Doğa bize merakımızı uyandıran ve böylece aklımızda doğrudan başka bir uygulama olasılığı olmasa bile onu çözmeye teşvik eden bariz ve büyüleyici bir bulmaca sunuyor.” dedi.

Yaklaşımları, benzer koşulları yeniden yaratan laboratuvar deneylerini, Kaliforniya'nın Ölüm Vadisi'ne saha gezilerini ve bilgisayar simülasyonlarını birleştirdi. Tuzlu suyun toprakta nasıl hareket ettiğini anlamak istediler. Bu çöller, aslında kabuğun sadece birkaç santim altında tuzlu suya sahip olabilir. Yüzey ısınıp su buharlaştıkça hemen altındaki su daha tuzlu hale gelir ve daha az tuzlu olan yeraltı sularına doğru çöker. Tuzlu su daha ağırdır.

Tek bir konveksiyon silindiri olsaydı, dairesel bir şekil elde ederdiniz. Ancak birçok konveksiyon silindiri yan yana gelişir ve birbirlerini sıkıştırıp ittikçe petek deseni oluştururlar.

Nottingham Trent Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Okulu'nda Fizik Doçenti Dr. Lucas Goehring, "Tuz çöllerinde gördüğünüz ilk şey - neredeyse tek gördüğünüz şey - altıgenler ve diğer düzenli şekillerden oluşan sonsuz bir yamalı yapıdır. Bu desenleri yalnızca Ölüm Vadisi'nde 50 milyon kadar turist ziyaret etti ve bu muhteşem arazi bir açıklama gerektiriyor. Gösterdiğimiz şey, basit, makul bir açıklamanın olduğu, ancak yerin altında saklı olduğu. Yüzey desenleri, kaynayan suyun ince bir tabakasında oluşan konveksiyon hücrelerine benzeyen bir olay olan topraktaki tuzlu suyun yavaşça devrilmesini yansıtır.” diye ekledi.

Çalışma, Physical Review X'te yayınlandı.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.