Asteroit Elinden Ölüm: Bir Göktaşı Tarafından Öldürülmenin 7 Yolu

Yeni bir çalışmaya göre, katil bir göktaşı büyük ihtimalle sizi şiddetli rüzgârlarla savurarak ya da güçlü şok dalgalarıyla iç organlarınızı parçalayarak öldürecektir.

Başyazar Rumpf Clemens (Southampton Üniversitesi Kıdemli Araştırma Görevlisi) bir açıklamasında ’’Bu, ölümcül asteroitlerin neden olduğu yedi çarpma etkisini inceleyen ve insan kaybı açısından hangisinin daha şiddetli olduğunu hesaplayan ilk çalışma.’’ diyor.

Rumpf ve çalışma arkadaşları bilgisayar modellemeleri kullanarak dünya etrafında 50,000 asteroit çarpmasını simüle ettiler. Bu yapay çarpmalar bilim insanlarının söylediğine göre dünyaya en sık düşen göktaşlarının boyutundaki 15 ile 400 metre genişliğe ulaşan göktaşlarını içeriyor.

Sonrasında ekip Rumpf’ın bahsettiği yedi çarpma etkisinin –şok dalgaları, rüzgar akımları, sıcaklık, uçuşan enkazlar, krater oluşumları, sismik hareketlilik ve tsunamiler- sebep olabileceği ölüm yüzdelerini ayrı ayrı hesaplamış.

Beraber hareket eden rüzgar ve şok dalgalarının bütün yaşamın %60’ını yok edebilecek en ölümcül etkiler olduğu hesaplanmış. Çalışma, bu ikisinin beraber hareket etmelerine rağmen rüzgâr akımlarının şok dalgalarından çok daha tahrip edici olduğunu ortaya çıkarmış. Çarpmanın etkisiyle ortaya çıkan kavurucu sıcaklık ölümlerin %30’unu, tsunamiler ise geri kalanını oluşturuyor.

Araştırmaya göre geri kalan üç etki ise bu ölüm pastasının ince dilimlerini kaplıyor. Bunlar arasında en büyük pay %0.91’le uçuşan enkazların. Krater oluşumu ve sismik hareketlilik ise sırasıyla %0,2 ve %0.17’sini oluşturuyor.

Ayrıca Rumpf ve arkadaşları karaya düşen asteroitlerin okyanusa düşenlerden 10 kat daha ölümcül olduğunu tespit ettiler. Buna ek olarak, göktaşlarının ölümcül olabilmeleri için en az 18 metre genişlikte olması gerektiğini buldular.

Bu alt limit Şubat 2013’te Rusya’nın Chelyabinsk şehrinin üzerinde patlayan ve sayısız pencerenin kırılmasına neden olan asteroitin boyutlarına denk geliyor. Cam kırıklarının etrafta uçuşması sonucu 1000’den fazla kişi yaralanmış fakat kimse ölmemişti.

Bu yeni çalışmaya dahil olmayan Purdue Üniversitesi’nden Jeofizikçi Jay Melosh ‘’Bu rapor, kuyruklu yıldızlar ve asteroitlerin oluşturduğu riskleri anlamak ve bunlara karşı önlem almak için önemli bir adım’’ dedi.

Melosh, bulguların Chelyabinsk’te gördüğümüz üzere asteroit çarpmalarında hava patlamalarının öneminin anlaşılmasına ön ayak olduğunu ekledi.

Gökbilimciler günümüze kadar dünya yakınında 16,000’den fazla nesne tespit etti. Buna karşın, bu sayı milyonları bulduğu düşünülen toplamın küçük bir parçası.

Bilim insanları dünyaya çarpacak olsa insanlığı tehdit edebilecek yakın çevredeki asteroitlerin %95’ini tespit ettiğini düşünüyor ki bunların en büyüğü 1 kilometre genişliğinde, ama bu canavarların hiçbiri öngörülebilir gelecekte bir tehdit oluşturmuyor.

Ama yine de dışarıda bir yerlerde Dünya’ya yaklaşmakta olan keşfedilmemiş bir sürü ölümcül kaya var. Rumpf’ın söylediğine göre Dünya her 1500 yılda bir 60 metre genişliğinde bir asteroit tarafından, her 100,000 yılda bir 400 metre genişliğinde bir kaya tarafından vuruluyor.

Rumpf asteroit çarpma ihtimalinin çok düşük olduğunu ama gerçekleşirse sonuçlarının hayal dahi edilemeyeceğini söylüyor.

Dünyanın her yerinde araştırmacılar, asteroit çarpmalarını önlemenin ve bu hayal dahi edilemeyecek sonuçlardan kaçınmanın yollarını bulmak için çalışmalar yürütüyorlar. Bilim insanları, yaklaşan çoğu kayanın on yıllar alacak bir hazırlanma süresiyle birlikte ’’yer çekimi yönlendiriciler’’ ve kinetik darbeli sondalarla yönünün değiştirilebileceğini söylüyor. (Yer çekimi yönlendiriciler gerilip çarparak potansiyel tehlike oluşturan asteroitlerin yanı sıra yol alabilirler.)

Ama muhtemel bir çapmadan yalnızca haftalar veya aylar önce keşfedilen dev asteroit ve kuyruklu yıldızlarla baş etmek için nükleer bombalara ihtiyaç duyulabilir.

Bu yeni çalışma geçen ay Geophysical Research Letters isimli dergide yayımlanmıştır.

Kaynak
http://www.livescience.com/58769-7-ways-asteroid-could-kill-you.html