Noel Işıkları Neden Karışır?

Aristoteles Dünya'da doğanın boşluktan nefret ettiğini iddia etti, ama şimdi daha iyi biliyoruz ki doğanın gerçekten nefret ettiği şey düzendir ve doğanın tatillerde ara verdiğini bir an bile düşünmeyin. Noel'de bile, planlarımızı karıştırmak ve bizi uğraştırmak için fizik yasaları oradalar. Örneğin, Noel ışıklarını ele alalım. Geçen Ocak ayında onları düzgünce yerleştirdiniz ve Aralık'ta paketlerini açtığınızda ne görüyorsunuz? Düğümlenmiş! Noel goblinlerinin ışıkları birbirine dolandırdığını hayal ettiğiniz senaryo gerçek senaryoya göre daha çok tercih edilebilir, ancak termodinamiğin ikinci yasası diye bir gerçek var.

Bu kaçınılmaz fizik yasası, bir sistemin düzensizliğinin ölçüsü olan entropi olarak bilinen nicelikle ilgilenir. Evrenimiz gibi izole bir sistemde entropi her zaman artar. Bu nedenle, sistemler kaosa doğru hareket etme eğilimindedir. İşler bozulur, yaşlanırız ya da Noel ışıkları düzgün bir şekilde paketlendiğinde bile birbirine karışır. Ancak düğüm atma, yalnızca kaos tarafından yönetilen basit bir olay değildir. Bilim insanları düğümlerin arkasındaki karmaşık matematiği incelediler ve bir kısmını keşfettiler. Özellikle, 2007'de Proceedings of the National Academy of Sciences'da yayınlanan bir araştırma parçasında, sarsıldığında düğümlenen sicimler teorisi araştırıldı. Raymer ve Douglas Smith, 2008'de Ig Nobel Fizik Ödülü'nü kazandı.

Araştırmada bir kutuya bir ip konulduğunda ve kutu döndürüldüğünde ne olduğunu incelendi. Farklı hızlarda ve farklı dönüş sayılarıyla dönen farklı boyutlardaki kutuların olduğu, farklı uzunluktaki iplere bakıldı. Yapılan 3.415 denemede, ipte bazen sadece birkaç saniyede bile oluşan karmaşık düğümler bulundu. Anahtar faktörler, minimum uzunluk (46 santimetre) ve kutuda sallanmak için yeterli alandı.

Çalışmada büyüleyici olan şey, matematiksel olarak hareketlerin rastgele adımlardan oluşan bir süreç tarafından yönetilmemesidir. Rastgelelik, düğümlerin oluşumunda hala önemli bir faktör olmasına rağmen, sadece kaos değildi. Kutudaki iplerin tuhaf davranışı sadece matematiksel araştırmalarla veya Noel ışıklarının birbirine karışmasıyla ilgili değildir. Bazı virüslerdeki genetik materyalin düğümlenmesinde ya da göbek kordonunun kolayca düğümlenmemesinde etkileri vardır.

Bu yüzden ışıklarınızı söndürdüğünüzde evrenimizi yöneten derin, kaotik, karmaşık ve şaşırtıcı yasalarla olan derin bağlantıları hatırlayın.

Kaynak:

https://www.iflscience.com/physics/why-do-christmas-lights-get-tangled-blame-the-laws-of-the-universe/