Haberler

Laboratuvarda en uzun süren deneyin süresi ne kadar?

Fizikist

31-03-2015 21:00
9920 kez okundu.

Laboratuvarda en uzun süren deneyin süresi ne kadar? — Şu ana kadar 85 yıl. Aslında deneyden çok gösteri amacı taşıyan zift damlatma deneyi 1927 yılında, Avustralyadaki Queensland Üniversitesinde başladı.

Fizik profesörü Thomas Parnell, kömürün bir türevi olan ve çekiçle parçalanacak kadar kırılgan yapıdaki katran ziftinin aslında akmazlığı yüksek bir sıvı olduğunu göstermek istiyordu. Katran zifti oda sıcaklığında çok yavaş da olsa akıyor. Parnell zifti eritti, bir cam huniye döktü, soğumaya bıraktı (tam üç yıl), sonra da huniyi bir beher kabının üstüne asıp beklemeye koyuldu. Sekiz yıl sonra huninin ucundan bir damla zift düştü. Ondan dokuz yıl sonra beher kabına uzun, siyah bir damla daha düştü. Parnell ikinci damlanın düşüş tarihini de kaydetti ama 1954te düşen üçüncü damlayı görmeye ömrü yetmedi. O sıralar deney kabı fizik bölümünün tozlu bir köşesine terk edilmişti. Zift damlatma deneyinin unutulması ya da çöp kutusunu boylaması işten bile değildi. Ancak Queenslandin fizik departmanına 1961de katılan John Mainstone bu durumu değiştirdi.

Bir gün bir meslektaşı ona Dolapta acayip bir şey bulduğunu söyledi ve Mainstonea cam fanus içinde duran zifti, huniyi ve kabı gösterdi. Mainstone, bölüm başkanından bu deneyin okulun bilim ve mühendislik öğrencileri için sergilenmesini istediyse de, kimsenin görmek istemediği yanıtını aldı. Nihayet 1975te bölümü ikna eden Mainstone, cam fanusu dünyayla paylaştı. Bugün bu deney canlı bir web kamerasıyla yayınlanıyor. Hatta öyle meraklıları var ki, görüntü kesilecek olsa Mainstonea hemen e-posta yağdırıyorlar. Tüm bu çabalara rağmen sekizinci ve en son damla 28 Kasım 2000 tarihinde, kameranın bozuk olduğu sırada düştü.

Bugüne kadar zift damlalarının kopup düştüğünü kendi gözüyle gören hiç kimse çıkmadı. Mainstone, ziftin bir daha ne zaman damlayacağını kestirmenin olanaksız olduğunu söylüyor. Zira ziftin içindeki gazlar kaçtıkça, hunideki ziftin ağırlığı azaldıkça damlaların arası da açılıyor. Bununla birlikte dokuzuncu damlanın 2013ten önce düşmesi beklenmiyor. Deneyin tamamlanmasına daha çok var. Mainstone, Birisi kaldırıp kenara atmazsa, en azından 100 yıl daha sürer diyor.

Kaynak: Popular Science