Biyoloji

İdrarınızı Uzun Süre Tutarsanız Ne Olur?

Fizikist

19-10-2016 07:17
305224 kez okundu.

İdrarınızı Uzun Süre Tutarsanız Ne Olur? — Birkaç bardak sıvı tükettikten sonra, özellikle de bu sıvı bira ise, tuvalete gitme ihtiyacı hissedersiniz.

Eğer tuvalet doluysa, ihtiyacınızı giderdikten sonraki rahatlama hissiyatının hayaliyle bulunduğunuz ortamda iki büklüm koşturma ihtimaliniz var. Böylesi bir durumda en fazla 2-3 dakika bekleyeceğiniz için pek bir sorun olmayacaktır. Peki ya uzun süre çişinizi tutmak zorunda kalırsanız ne olacak? Bu durumun vücudunuz için nasıl bir zararı var?

Yazının altında İngilizce’sini izleyebileceğiniz TED-Ed videosunda, Heba Shaheed bu durumu açıklıyor. Shaheed’in belirttiğine göre; tuvalete gitme ihtiyacına direnmek, biz isteyene kadar idrar torbasını kapalı tutan pelvik tabak kaslarını zayıflatıyor.

Pelvik taban kaslarından birisi olan dış üretral büzücü, mesane boynuna ve idrar yoluna destek sağlar. Diğer kaslarla beraber bu kasın düzgün çalışması sayesinde mesaneden sızıntı olması engellenir. Eğer bu kaslar düzgün çalışmazsa öksürme, hapşırma, gülme ya da zıplama gibi eylemlerden oluşan basınç yüzünden sidik torbasından sızıntı olabilir.

İdrarın Vücut İçerisindeki Yolculuğu

Mesanenin çevresi, boşaltım sistemini oluşturan birçok organ tarafından çevrelenmiştir. Bu organlar; iki böbrek, iki üreter, iki idrar yolu büzücü kas ve idrar yoludur. İdrar böbrekten çıkıp üreterler olarak bilinen iki kaslı boru içerisine yönelir. Üreterler, idrarın mesane içerisine taşınmasından sorumludur.

Mesane içerisindeki doku duvarı olan detrusor kas, mesane içerisinde gevşeyerek mesanenin bir balon gibi şişmesini sağlar. Mesane dolduğu zaman detrusor kasılır ve iç idrar yolu büzücü kas otomatik ve gönülsüz olarak açılarak idrarın salınmasını sağlar.

Genellikle insanlar gün içerisinde yaklaşık 4 ila 6 kez idrar yapma ihtiyacı hissederler ve genellikle de bu ihtiyaçlarını giderirler. Fakat idrarı içeride kalmaya zorlamak, bütün bu sistemin işleyişini bozabilir.

İdrarı Tutmak

İdrar, idrar yoluna girdikten sonra, bir tıpa işlevi gören dış üretral büzücü kas tarafından durdurulur. İdrar yapmayı geciktirdiğimiz zaman, bu büzücü kas kapalı kalmaya devam eder. İdrar yapmaya karar verdiğimiz zaman da, gönüllü bir şekilde bu tıpayı açarız. Detrusor kasların içerisindeki gerilme reseptörleri omuriliğin sakral bölgesine sinirler aracılığıyla sinyal gönderirler ve mesaneye geri dönüş refleks sinyalini tetiklerler. Bu durum mesanenin basıncını artırır, bundan dolayı mesanenin dolduğunu anlarız ve bu basınç artışı iç üretral büzücü kasın aynı anda açılmasını sağlar. Bu olay idrar çıkarma refleksi olarak bilinir.

Beyin idrar çıkarmak için doğru zamanın geldiğini dış üretral büzücü kaslarının kasılması sinyalini göndererek söyleyebilir. Mesane içerisinde yaklaşık 150-200 mililitre idrar bulunduğu zaman idrar çıkarma dürtüsünü hissederiz. Mesane içerisinde yaklaşık 400-500 mililitre idrar olduğu zaman, kendimizi oldukça rahatsız hissederiz. Her ne kadar mesane genişlemeye devam edebilecek olsa da, 1000 mililitreden fazla idrar mesane içerisinde biriktiğinde patlayabilir.

Nadiren de görülse, mesanenin acı verici bir şekilde parçalanması mümkün ve parçalanmış bir mesane yalnızca ameliyat ile düzeltilebilir. Fakat normal durumlarda, mesane içerisinde gerektiğinden fazla idrar biriktiğinde beynin dış üretral kaslar üzerindeki sinyali kesilir ve mesane kendini boşaltır.

İdrarınızı çok uzun süre tutmanız, idrarı dışarıya çok hızlı çıkmaya zorlar ya da tuvalete oturmak gibi gerekli fiziksel koşulları oluşturmadan idrar yapmaya neden olabilir. İdrarı çok uzun süre tutmanız, pelvik taban kaslarının zamanla zayıflamasını ya da fazla çalışmasını sağlayabilir. Bu durum aşırı faal pelvik tabanına, mesane ağrısına ve idrar kaçırmaya sebep olabilir.