Hubble 'dev yıldızlar diyarı'nı keşfetti

Güneşten 100 kat daha büyük iki düzine kadar yıldız tespit edildi. Bunlardan dördü daha önce biliniyordu. R136a1 adı verilen dev yıldızın Dünya'dan 250 kat büyük olduğu belirlenmişti. Yeni araştırmada, Büyük Macellan Bulutu (LMC) adı verilen uzay bölgesinde başka birçok dev yıldız bulundu. İngiltere'deki Sheffield Üniversitesi'nden Profesör Paul Crowther, "Bu uydu galaksinin küçük bir bölümünde güneşten 100 kat büyük iki düzine kadar yıldız görüyoruz. Bunların 9'u birbirine çok yakın" dedi.

Solda: Dev yıldızların oluşturduğu yoğun bölge mor ötesi ışınlarla görülüyor. Sağda: Spektograf kullanılarak yıldızın özellikleri belirleniyor.

2010'da tespit edilen R136a1 adlı yıldız, bugüne kadar görülen en büyük ve en parlak yıldız. Bu yıldızın da içinde bulunduğu küme Şili'deki bir teleskoptan elde edilen verilerin incelenmesiyle tespit edilmişti. Uzayda yörüngede dolaşan Hubble'ın yüksek çözünürlüklü ve mor ötesi ışınlara duyarlı teleskobu ile daha ayrıntılı görüntüler elde edildi. 2010'da bulunan kümede dört yıldız görülmüştü; Hubble beşinci yıldızı da tespit etti. Prof Crowther, bu yıldızların aşırı büyük olduğu kadar, Güneş'ten 30 milyon kez daha parlak olduğunu belirtiyor.

Bu dev yıldızlar bir gün kara deliğe dönüşecek ve bunlar birleşirken yerçekimsel dalga yayacak.

"O kadar büyükler ki Eddington limiti adı verilen ve bir yıldızın parçalanma derecesine gelmeden önce en parlak halini ifade eden sınıra yakınlar" diyor. Gökbilimci Crawther bu yıldızlardan her ay Dünya büyüklüğünde gazımsı parçalar koptuğunu söylüyor. LMC'nin içindeki Tarantula Bulutsusu adı verilen bölgede neden bu kadar çok sayıda dev yıldızın bulunduğu merak konusu.

Prof Crowther bunun nedenini, LMC'nin Samanyolu galaksisini çevrelemesi ile bölgedeki gaz ve tozların sıkışmasına bağlıyor. Ancak bu dev yıldızların ömrünün birkaç milyon yıldan fazla olmadığı belirtiliyor. Yani bu kadar parlak yanmaları kısa süreli yanmaları anlamına geliyor.

Gökbilimciler farklı yıldızları bu şekilde kıyaslayarak 2010'da tespit edilen yıldızların büyüklüğünü ifade ettiler.

Crowther, "Bu yıldızların çoğu çifter çifterdir ve söndüklerinde kara delik oluşturacaklar, ve bunlar uzak bir gelecekte birleşecektir. Bu olduğunda yerçekimsel dalgalar meydana gelecek" diyor. "Yerçekimsel dalgalar ilk tespit edilmesi 30 güneş büyüklüğündeki iki kara deliğin birleşmesi sırasında olmuştu. Bunları da muhtemelen 100 güneş büyüklüğündeki yıldızlar oluşturmuştu."

Kaynak
http://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/03/160318_hubble_dev_yildizlar