Güçlü hafıza neyle bağlantılı?

Son dönemde yapılan araştırmada, bilim insanları dört ortak anıyı paylaşan 15 kişinin beynini görüntüledi. 

Daha sonra "PNAS" adlı dergide yayımlanan çalışmada, anıların beynin "hipokampus" bölgesinde yer alan "CA3" adlı özel bir bölümünde üst üste biriktirildiği belirtildi.

Çalışmada, "CA3" bölgesi büyük olan kişilerin anılarının daha az üst üste geldiği ve böylece geçmişi daha net hatırladığı iddia edildi.

Anılar üst üste çakışıyor

Araştırma kapsamında 15 kişiye dört adet kısa film gösterildi.

Filmlerde iki farklı olay iki farklı bölgede geçiyordu. Araştırmaya katılanlardan beyinleri görüntülenirken bu olayları 20 kere anımsamaları istendi.

Beyin görüntülenmesi sırasında hipokampusun diğer bölgelerinde etkinlik görülmezken, CA3 bölgesinde fark edilebilir bir bellek hareketliliği görüntülendi.

Ayrıca anıları hatırlamakta zorluk çekenlerin anılarının üst üste çakıştığı gözlendi.

Araştırmacılar gözlem sırasında çalışmaya katılanların CA3 bölgelerini de ölçtü.

CA3 bölgesinin genişliğinin anıların üst üste dizilmesinde ya da insanların anımsama zorluğu çekmesiyle ilgili olduğu gözlendi.

Hücrelere değil, CA3'ün genişliğine bağlı

Günlük hayatta insanların en çok nerede ve kiminle zaman geçirdiği gibi anıları depoladığı biliniyor. İnsanlar bu anıları "gerektiğinde" yeniden hatırlıyor.

Fakat bazı insanlar bu konuda daha başarılı oluyor.

Daha önceki çalışmalarda, anıları daha iyi hatırlayan insanların bu başarılarının beyin hücrelerinden kaynaklandığı belirtiliyordu.

Ancak elde edilen yeni veriler, bunun beyindeki alanın genişliğiyle ilgili olduğunu ortaya koyuyor.

University College London (UCL) Nörolojik Görüntüleme Merkezi'nden Profesör Eleanor Maguire, yeni verilerin neden bazı kişilerin geçmişi anımsamakta güçlük çektiğini ve neden diğerlerinin daha iyi olduğunu ortaya koyduğunu söylüyor.

Beynin büyüklüğüyle bağlantılı değil

Araştırma ekibinden Dr. Martin Chadwick daha geniş CA3 bölgesi olan katılımcıların beyinlerindeki daha çok sinir hücresi ile bu hücreler arasında daha çok iletişim olduğunu belirterek, bunun anıların çakışmasını önlediğini söyledi.

Fakat bu bölgenin büyüklüğü beynin büyüklüğü ile bağlantılı değil.

Prof. Eleanor Maguire daha önce Londra'daki taksi şoförlerinin beyni üzerinde de bir çalışma yapmıştı. Araştırma şoförlerin beyinlerindeki hipokampusunun geliştiğini ortaya koyarak şoförlerin yön duygularının arttığı bulgusuna ulaşmıştı.

UCL'den araştırma ekibinde yer almayan Dr Hugo Spiers şoförlerin üzerindeki çalışma ile yeni çalışmanın farklı olduğuna dikkat çekti.

Spiers, "Yeni araştırma şoförlerin yön duygusunun geliştiğini, fakat bunun anıları anımsamaktan çok farklı olduğunu gösteriyor” dedi.

Spiers, CA3 bölgesinin daha çok geçmişte yaptığımız konuşmaları anımsamakla ilgili olduğunu belirtti.

Kaynak: BBC Türkçe