Gökbilimciler Tarafından Gözlenen En Parlak X-Işını Süpernovası

Neredeyse dört yıl önce gökbilimciler AT2018cow, kısaca "İnek" olarak bilinen süpernovaya uymayan bir süpernova keşfettiler. Bu tür, diğer olaylardan daha parlak ve daha kısaydı. Bunun birkaç olağandışı yıldız patlamasının ilki olduğu ortaya çıktı. Şimdi de X-ray'deki en parlak “İnek” gözlemlendi.

Bulgular, Caltech'ten Yuhan Yao tarafından Amerikan Astronomi Derneği'nin 239. toplantısında sanal olarak sunuldu. Yao ve meslektaşları, Rus-Alman Spektrum-Roentgen-Gama (SRG) teleskobu sayesinde X-ışınlarında ilk kez keşfedilen AT2020mrf olarak bilinen olayı bildirdiler.

Yeni olay, orijinal İnek'ten 20 kat daha parlak göründü ve büyümeye devam etti. Bir yıl sonra, NASA'nın Chandra X-ray Gözlemevi tarafından yapılan gözlemler, AT2020mrf'nin aynı zaman aralığından sonra inekten 200 kat daha parlak olduğunu gösterdi.

Bir basın açıklamasında Yao, "Chandra verilerini gördüğümde, ilk başta analize inanmadım. Analizimi birkaç kez yeniden düzenledim. Bu, X-ışınlarında bugüne kadar görülen en parlak İnek süpernovası. Kara deliklerin ve nötron yıldızlarının doğuşuna doğrudan tanık olmak için bu patlamaların derinliklerini görebiliriz." dedi.

Tuhaf patlamalara güç veren şey de muhtemelen budur. İnek olayları, son derece sıkıştırılmış bir nesnenin oluşumunu görebildiğimiz belirsiz patlamalardır: ya yıldız büyüklüğünde bir kara delik ya da bir nötron yıldızı. Çok aktiflerdir ve güçlerini X-ışını emisyonu yoluyla serbest bırakırlar.

Yao, "AT2020mrf'de görülen büyük miktarda enerji salınımı ve hızlı X-ışını değişkenliği, merkezi motorun doğasının ya çok aktif bir kara delik ya da magnetar adı verilen, hızla dönen bir nötron yıldızı olduğuna dair güçlü kanıtlar sağlıyor. İnek benzeri olaylarda, merkezi motorun neden bu kadar aktif olduğunu hala bilmiyoruz, ancak muhtemelen ata yıldızın türünün normal patlamalardan farklı olmasıyla ilgili bir şey var." dedi.

Neden farklı olduklarını anlamak için daha fazla örnek keşfetmek önemlidir. Sadece birkaçı biliniyor ve AT2020mrf'nin ne kadar farklı ve güçlü olduğu düşünülürse, bu yıldız patlamaları sınıfının önceden beklenenden daha fazla çeşitliliğe sahip olması muhtemel. Yao, "Bu sınıfın daha fazla üyesini bulmak, güçlerinin kaynağını daraltmamıza yardımcı olacak," diye ekledi.

 

Kaynak:

https://www.iflscience.com/space/brightest-xray-cow-supernova-observed-by-astronomers/