Evrende, Bize En Uzak Su Tespit Edildi

Gökbilimciler, evrendeki en uzak su tespitini duyurdular. ALMA ismini verdikleri bir metot kullanan ekip, Dünya'dan 12,88 milyar ışık yılı uzaklıkta yer alan, büyük yıldız formundaki SPT0311-58 galaksisinde bilinen yaşam formu için çok gerekli bir element olan, değerli bir molekülü gözlemledi. Fakat bize bu su molekülünden gelen ışık aslında çok eski. Elimize şu an ulaşan bu veri, kaynaktan ilk çıktığında evrenimiz henüz 1 milyar yaşında bile değildi.

Ekip, The Astrophysical Journal'da yayınlanan araştırmada, normal bir yıldız formundan oluşturan galaksideki en uzak H20 tespitini bildirdi. Bu galaksinin, geçmişte iki galaksinin çarpışması sonucu birleşen bir galaksi olduğuna inanılıyor. Bu örneğimizde yerçekimi, gaz bulutunu etkiliyor ve sonucunda yıldızların oluşması gerçekleşiyor. Bir araya gelen bu yıldızlar arasında karbon monoksit ve su oluşumu gibi ilginç bir kimyasal olay gerçekleşiyor.

Araştırma ekibi elindeki yüksek çözünürlüklü “ALMA” gözlem verilerini kullanarak SPT0311-58 olarak bilinen bu iki gökada çiftinden daha büyük olanında hem su hem de karbon monoksit moleküllerini tespit etti. Illinois Üniversitesi'nden baş yazar Dr. Sreevani Jarugula “Özellikle oksijen ve karbon, birinci nesil elementlerdir. Karbon monoksit ve su, moleküler formlarında, bildiğimiz gibi yaşam için kritik öneme sahiptir” diyor.

Dr. Jarugula aynı açıklamada “Bu gökada, evren henüz o genç yaşlardayken, şu anda bilinen en büyük kütleli, yüksek redshift halinde olan gökadadır. Erken Evrendeki diğer galaksilere kıyasla daha fazla gaz ve toza sahiptir. Bu da bize bol miktarda molekülü gözlemlemek için ve bu önemli moleküllerin Erken Evrenin gelişimini nasıl etkilediğini daha iyi anlamak için önemli fırsatlar sunuyor.” diye ekledi.

Su, evrendeki en yaygın üçüncü moleküldür. Birincisi moleküler hidrojen(H2), ikincisi ise karbon monoksittir. "Toz" olarak bilinen daha karmaşık moleküller, UV ışığı ile ısıtılır ve daha sonra bunu elektromanyetik spektrumun uzak kızılötesi metoduyla yayar. Gökbilimciler, su ile toz emisyonu arasında bir ilişki olduğunu keşfettiler ve bunun, o galakside kaç yıldızın oluştuğu ile ilgili ipucu verebileceğini keşfettiler.

SPT0311-58'den gelen ışık, evrenin henüz tam olarak anlayamadığımız bir çağından geliyor ve bu keşif bize suyun zaten çok erken bir dönemde de önemli bir etmen olduğunu söylüyor. Bu araştırma, kuşkusuz, Erken Evrende neler olup bittiğini anlamamıza yardımcı olabilecek bulmacanın önemli bir parçası.

"Bu çalışma sadece suyun evrende nerede ve ne kadar uzakta olabileceğine dair cevaplar sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda büyük bir soruyu da gündeme getiriyor: Evrende yıldızları ve galaksileri oluşturmak için nasıl bu kadar çok gaz ve toz, bu erken dönemde nasıl bir araya geldi? Erken evrenin yapısal oluşumunu ve evrimini daha iyi anlamak içinse bu ve benzeri yıldız oluşturan galaksilerin daha fazla araştırılmasını gerektiriyor.”

ALMA, Evrende ne kadar geriye çalışabileceğimiz konusunda sınırları zorlamaya devam ediyor.