Erken Evrendeki En Sönük Galaksi Keşfedildi

UCLA’da astronomi profesörü olan Tommaso Treu’ya göre bu keşif gök biliminin en büyük gizemlerinden birisi olan ‘kozmik karanlık çağlar olarak bilinen periyodun nasıl son bulduğu’ sorusunun çözülmesi yönünde çok büyük bir rol oynayabilir.

Araştırmacılar şaşırtıcı derecede sönük ve Big Bang’den kısa bir süre sonra doğmuş olan bu galaksiyi görebilmek için kütle-çekimsel kırılma (ing. gravitational lensing) etkisinden yararlandı ve keşfi de bu yolla gerçekleştirdi. Bu etki yaklaşık bir yüzyıl önce Einstein tarafından öngörülmüştü. Kütle-çekimsel kırılma özelliğini tıpkı cam lens arkasındaki bir nesnenin, cam ışığı kırma özelliği dolayısıyla bozuk veya kırık görülmesi gibi düşünülebilir.

Tespit edilen galaksi, MACS2129.4-0741 galaksi kümesinin hemen arkasında bulunuyor. Bu küme o kadar büyük ki, keşfedilen galaksinin üç ayrı görüntüsünün oluşmasına sebep oluyordu.

Hubble Uzay Teleskobu’ndaki üç ayrı filtreden alınan, galaksi kümesinin kompozit görüntüsü. Soldaki dalga görüntüleri, çoklu görsel sistemlerinin spektrumunu gösteriyor. Her dalga görselinde aynı dalgaboyu (renk) noktasında en yüksek değere çıkması, aslında kaynaklarının aynı olduğunu gösteriyor. Sağ alt köşede, Keck I ve Keck II Teleskopları görülüyor. Telif : BRADAC/HST/W. M. Keck Observatory

Big Bang teorisine göre, evren genişledikçe soğudu. Bu sırada protonlar elektronları tutarak (bir proton ve bir elektronlu) hidrojen atomlarını oluşturdu.Bunun sonucunda evren gittikçe opaklaştı ve radyasyonu geçirmez oldu. Bu andan başlayarak kozmik karanlık çağlar başladı.

Bunu takip eden birkaç yüz milyon yıl içinde ilk yıldızlar oluşmaya ve hidrojeni iyonize edebilme özelliğine sahip ultraviyole (mor ötesi) ışınları üretmeye başladılar. Yeteri kadar yıldız oluştuğunda da, tüm intergalaktik hidrojeni iyonize olmaya başladı ve evren bugün gördüğümüz haline doğru evrildi.

Kozmik reiyonizasyon olarak bilinen bu süreç yaklaşık 13 milyar yıl önce gerçekleşti. Ancak bilim insanları bunu gerçekleştirmek için yeterli yıldızın olup olmadığını belirleyemiyorlardı; çünkü süperkütleli kara deliklerin içine doğru hızla düşen gazların da aynı etkiyi yaratabileceğinden şüpheleniyor ve etki miktarları tartışılıyordu.

Şimdi ise göremeyeceğimiz kadar sönük olan bu galaksilerin, bahsi geçen etkinin altında olmasının temel sebebinin aralarında bulunan yıldızlar olduğu düşünülüyor.

Galaksinin çoklu spektrumu hem Keck Gözlemevi hem de Hubble Space Telescope verilerinden ayrı ayrı elde edildi.

Kaynak
*Bilimfili - "Erken Evrendeki En Sönük Galaksi Keşfedildi"
http://bilimfili.com/erken-evrendeki-en-sonuk-galaksi/