Dinozorları Öldüren Asteroit İle İlgili Yeni Bulgular

Dinozorların saltanatını sona erdiren Chicxulub asteroidi, Dünya tarihindeki en önemli gök cismi çarpma felaketlerinden biridir. Son çalışmalar, bu ölümcül olayın gerçekleştiği mevsimi belirledi. Yeni kanıtlar, asteroidin Kuzey Yarımküre için ilkbaharda, Güney Yarımküre için sonbaharda Dünya’ya çarptığını gösteriyor.

Türlerin yaklaşık yüzde 76'sı, 66 milyon yıl önce çarpan asteroidin ardından meydana gelen yıkıcı iklim değişiklikleriyle baş etmeye çalışırken yok oldu. Hayatta kalmayı başaran türler, çarpmanın zamanlaması açısından şanslı olabilir.

İsveç'teki Uppsala Üniversitesi'nden paleontolog Melanie Sıra, "Bu önemli bulgu, kuşlar ve ilk memeliler yok olmaktan kurtulmayı başarırken dinozorların çoğunun neden yok olduğunu ortaya çıkarmaya yardımcı olacak" diyor.

İlkbaharın üreme ve genç yavrular için yılın bu kadar önemli bir kısmı olduğu düşünülürse, asteroit Kuzey Yarımküre türleri için daha kötü bir zamanda gelemezdi. Yine aynı neden, bazı Güney Yarımküre türlerinin daha hızlı iyileşmesinde rol oynamış olabilir.

Araştırmacılar, asteroid çarpmasının tarihini belirlemek mersin balığı ve kürek balığı kalıntılarını kullandılar ve fosil kemiklerinde korunan büyüme modellerine dikkatlice baktılar. Bu, mevsimleri ağaç gövdelerindeki halkalara benzer şekilde gösterebilir.

Balıkların solungaçlarında daha fazla ipucu bulundu. Araştırmalar bu canlıların neredeyse anında öldüğünü gösteriyordu. Deniz yaşamını gömen enkaz, kıta ölçeğinde büyük bir seiche, bir salınım veya su dalgası tarafından yönlendirilirdi.

Belirli bir balık da karbon izotopları için analiz edildi, iskeletinde ne kadar zooplanktonun yutulduğunu gösteren karbon vardı.

Bu talihsiz kürek balığının büyüme kaydındaki karbon izotop sinyali, beslenme mevsiminin henüz doruğa ulaşmadığını doğruluyordu yani ölüm ilkbaharda gelmişti.

Bu fosiller, Kuzey Dakota'da Tanis olarak bilinen Geç Kretase çökel alanında toplanmıştır. Toplanan örneklerin çoğu son derece iyi korunmuş durumda ve bu da araştırmacıların öldüklerinde ne durumda olduklarını net bir şekilde görmelerini sağlıyor.

Bu yeni çalışma, geçen yıl yayınlanan ve Kuzey Yarımkürede asteroit çarpma zamanının ilkbahar olduğu konusunda hemfikir olan bir çalışmayla tam olarak örtüşüyor. Bu çalışmanın arkasındaki bilim insanları da Tanis sahasında çalışıyorlardı ve sonuçlara varmak için balık fosillerindeki büyüme modellerini de kullandılar.

Kretase-Paleojen (K-Pg) yok olma sınırı on milyonlarca yıl önceyken, bugün hala bizim için alınabilecek dersler var. Dünya türlerinin bir başka çarpıcı değişimle karşı karşıya kalması ihtimaline karşın, bu araştırma geriye dönük olduğu kadar ileriye bakmak için de yararlıdır.

Araştırmacılar makalelerinde, "Bolide etkisinin K-Pg kitlesel yok oluşu üzerindeki kısa ve uzun vadeli etkilerinin ayrıştırılması, gelecek küresel iklim değişikliğinin neden olabileceği yok olma risklerinin ve ekolojik bozulma biçimlerinin belirlenmesine de yardımcı olacaktır" diyor.

Araştırma Nature'da yayınlandı.