Akıllı nöroprotez beyindeki doğal motor kontrol sistemini taklit ediyor

Nöroprotez - neuroprostheses cihaz beyin sinyallerini çözümleyerek kullanıcısının ne tür bir aksiyon almak istediğini tespit ediyor daha sonra gelişmiş robot araçlarla omuriliğin yapması gereken işi yaparak hareketleri yönlendiriyor. Cognitive Neuroscience Society (CNS) konferansında yeni çalışmayı sunanJosé del R. Millán konuyu şöyle açıklıyor, "Paylaşımlı kontrol nöroprotez - neuroprostheses için yeni bir yöntem ve, kullanıcıların karmaşık görevleri yapmasına imkan sağlıyor."

İsveç Federal Teknoloji Enstitüsünde (Swiss Federal Institute of Technology) araştırmacı olarak görev yapan José del R. Millán kariyerine kendi deneyimlerinden öğrenebilen otonom robot teknolojileri geliştirerek başladı. Daha sonra Millán bu tür robot teknolojileri kullanarak engelli insanların hayatlarını kolaylaştırabileceğini düşündü, kendi deyimiyle "Doğal, doğrudan ve güçlü sezgisel yollarla. Ve kullanıcının kendi beyin sinyallerinden daha doğal ne olabilir?".

Ve Millán Beyin-bilgisayar Arayüzleri ( Brain-computer interfaces - BCIs ) alanındaki cihazlar üzerinde çalışmaya başladı, bu tür cihazlar insanların kendi beyin sinyallerini kullanarak hareket fonksiyonlarını düzeltiyor, yada tekerlekli sandalye, telepresence robotlar gibi araçları kullanmasını mümkün hale getiriyor.

José del R. Millán, "BCIs ile kontrol edilen protez ve robotlar çok akıllı, amaçlanmış görev için gerekli olmayan bir çok düşük seviye zihinsel emirleri yorumlayarak ayıklıyor." dedi. En önemli özelliklerinden birisi de şayet kullanıcı yapılmakta olan görevde bir değişiklik istemiyorsa bu cihazlar kendi başına otonom çalışabiliyor. Otonom sistem tekrar eden rutin işlerimizi biz dikkatimizi başka yere vermişken kendi başına yapmaya devam ediyor.

Millán ve meslektaşları bazı durumlarda ileri derece olmak üzere motor kontrollerinde (yürüme el ve kol hareket kabiliyetini yitirme gibi) yitirmiş insanlar üzerinde beyin kontrollü cihazları test etti. Katılımcılar, yazı yazmaktan yölerini bulmaya kadar bir çok ileri seviye görevi, sağlıklı kontrol grubu katılımcılarına çok yakın seviyede yerine getirebildi.

Kullanıcıların niyetleri ve karar verme ile ilgili BCI işlemlerinin ana kaynağı serebral korteks. Fakat Millán, bir çok yetenek gerektiren hareketler beyin sistemi ve omurilikte gerçekleştiğini not düşüyor. Düşük seviye hareketleri kontrol eden akıllı cihazlar geliştirilmesiyle BCI ve nöroprotezler doğal motor kontrol sistemine çok yaklaşmış oldu. Millán, "Bu tür nöroprotezlerle, kullanıcının beyin sinyallerini kullanarak sanki yeni bir bedenmiş gibi etkileşim kuruyoruz." diyor.

Millán, "Geleceğin nöroprotezleri -BCI üzerinden kontrol edilen robotlar ve dış iskeletler- kullanıcıyla tamamen uyumlu doğal nöral sinyallerle aynı şekilde kontrol edilebilen doğal yapılarımızın rakibi olacak. Bu artık bilim kurgu değil; asıl soru uzun süre güvenilir kullanımı garanti edecek anahtar parçanın hangisi olduğu ve klinik olarak engelli insanlar için ne zaman kullanıma başlanacağıdır." dedi.

Kaynaklar
http://www.bilimnedir.com/beyin/akilli-noroprotez-neuroprostheses-beyindeki-dogal-motor-kontrol-sistemini-taklit-ediyor
https://www.cogneurosociety.org/neuroprostheses_cns2015_pr/
http://www.sciencedaily.com/releases/2015/03/150330214314.htm