Arkansas'ta Gizli Dev Bir Lityum Kaynağı Keşfedildi
Güney Arkansas'ın altındaki eski bir denizin kalıntısında saklı olan lityum, 2030 yılında araba akülerindeki element için beklenen küresel talebin dokuz katına yetecek miktarda olabilir.

Ulusal ve eyalet hükümetlerinin işbirliğiyle oluşturulan bir araştırma ekibi, Smackover Formasyonu tuzlu suları olarak bilinen güney Arkansas'ın altındaki gözenekli kireçtaşı akiferinin derinliklerindeki tuzlu suyun lityum konsantrasyonlarını tahmin etmek ve haritalamak için bir makine öğrenimi modelini eğitti.

Model, jeoloji, jeokimya ve sıcaklıktaki bilinen varyasyonları hesaba katarak bölgedeki mevcut ve yeni tuzlu su lityum verileri üzerinde eğitildi.

Sonuçlar, tuzlu sularda 5,1 ila 19 milyon ton arasında lityum bulunduğunu ve bunun ABD'deki mevcut tahmini lityum kaynaklarının yüzde 35-136'sını oluşturabileceğini gösteriyor.

Bu da ABD Enerji Bakanlığı yetkililerinin hedeflediği gibi lityum ithalatına olan bağımlılığı azaltabilir.

Çalışma ayrıca 2022 yılında petrol, gaz ve brom endüstrileri tarafından yüzeye çıkarılan tuzlu suların 5.000 ton çözünmüş lityum içerdiğini gösteriyor - fosil yakıtlarla çalışan içten yanmalı motorlardan uzaklaşıp pille çalışan elektrikli ve hibrit araçlara yönelirken giderek daha kritik hale gelen bir kaynak.

Lityum, elektrikli araç bataryaları için tercih edilen malzemedir ve bunlara olan talep hızla artmaktadır. Uluslararası Enerji Ajansı'na (IEA) göre, elektrikli araç aküleri 2023 yılında toplam lityum talebinin yaklaşık yüzde 85'ini oluştururken, bu oran 2022 yılına göre yüzde 30 artış göstermiştir.

IEA, “Madencilik ve rafinajın gelecekteki talebi karşılamak için hızla büyümeye devam etmesi gerekecek” diyor.

Ancak yeni madencilik ve yeraltı sularının çıkarılmasından bahsedilmesi kaşları kaldırabilir ve muhtemelen kaldırmalıdır da.

Lityum madenciliğinin diğer biçimleri, daha derin katmanlarla birlikte yer üstündeki her şeyi yok eden şerit madenleri ve zehirli toz bulutlarının yanı sıra muazzam miktarda su maliyetiyle yalnızca küçük miktarlarda lityum üreten buharlaştırma havuzlarını içerir.

Öte yandan güney Arkansas'ta brom endüstrisi halihazırda tuzlu suyun akiferden pompalandığı, bromun çıkarıldığı ve ardından ortaya çıkan atık suyun tekrar aşağı pompalandığı bir süreç kullanmaktadır.

Lityum, potansiyel olarak, bu süreçte kurtarılacak fazladan bir mineraldir - ve araştırmacılar bunun lityum kaynaklarının mevcut madencilik tarafından henüz tüketilmediği anlamına geldiğinden şüphelenmektedir.

Ancak bu süreç sıfır çevresel etkiyi garanti etmiyor; daha ziyade bilinmeyen büyük bir etki. Ve pek çok şirket yeni kuyular açmak için sıraya girmiş durumda.

Biyolojik Çeşitlilik Merkezi'nde koruma biyoloğu ve Büyük Havza direktörü olan Patrick Donnelly, Ozarks at Large'dan Jack Travis'e şunları söyledi

“Fosil yakıtlardan çıkış sürecinin bir parçası olarak elektrikli araçlar ve batarya depolamadan yanayız... [ancak] ABD'de toplumlara ve çevreye zarar vermeyecek lityum üretiminin nerede yapılabileceğini aktif olarak araştırıyoruz.”

“Bedava öğle yemeği diye bir şey yoktur. Ve [doğrudan lityum çıkarmanın] etkileri var” diyor.

Bu dengeyi tutturmanın zor olacağına şüphe yok, ancak bu yeni araştırma dengeyi doğru kurmaya yardımcı olabilir.

ABD Jeoloji Araştırmaları Direktörü David Applegate, “Lityum enerji geçişi için kritik bir mineraldir ve ABD üretiminin ithalatın yerini alma potansiyelinin istihdam, üretim ve tedarik zinciri esnekliği üzerinde etkileri vardır” diyor.

“Bu çalışma, ekonomik açıdan önemli konuların ele alınmasında bilimin değerini göstermektedir.”

Bu yazı SCIENCEALERT’ de yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum