Terk Edilen Alışveriş Arabaları Düşündüğünüzden Daha Fazla Zarar Veriyor

Araştırma, bu market arabalarının “trolley” olarak bilindiği Birleşik Krallık'ta gerçekleştirilmiştir. Bu ülkede her yıl yaklaşık 520.000 adet alışveriş arabası terk edilmektedir. Terk edilmiş arabaları geri kazanmak, onarmak veya değiştirmek, önemli bir çevresel maliyetle birlikte geliyor.

Warwick Üniversitesi'nden malzeme mühendisi Neill Raath, “Birleşik Krallık'ta her yıl binlerce alışveriş arabasının terk edildiği bildiriliyor” diyor. “Her birini geri kazanmanın karbon etkisini çarptığınızda, bu hem önemli hem de endişe verici hale geliyor.”

Raath ve meslektaşı, Warwick Üniversitesi malzeme mühendisi Darren Hughes, tüm bu arabaları kamyonetlerle geri getirmek için gereken dizelin 343 metrik ton (378 ABD tonu) karbondioksit emisyonuna eşdeğer olduğunu hesapladı. Bu, 80 benzinli arabanın bir yıl boyunca sürülmesinden kaynaklanan emisyonlara benzer.

Bu yarım milyon alışveriş arabasının sadece yüzde 10'unun korozyonu önlemek için çinko kaplama ile yenilenmesi gerektiğinde, karbon emisyonları neredeyse iki katına çıkacaktır. Yine de, geri kazanım ve yenileme, alışveriş arabasını değiştirmek için gezegene olan maliyeti yüzde 92-99 oranında büyük ölçüde azaltabilir.

Araştırmacılar, Coventry şehrinin bir banliyö bölgesine odaklanarak, her bir alışveriş arabasının tüm yaşam döngüsü boyunca çevreye verdiği zararı hesapladılar. Bu bölgede haftada yaklaşık 30 alışveriş arabası geri kazanılıyor ve yılda yaklaşık 100 alışveriş arabasının yenilenmesi gerekiyor.

Çalışmanın hesaplamalarına göre, bir alışveriş arabasının üretimi 65,14 kg CO2'ye eşdeğer bir küresel ısınma etkisine sahipken, bir alışveriş arabasının toplanması ve iade edilmesi 0,69 kg CO2'ye, taşınması ve yenilenmesi ise 5,50 kg CO2'ye eşdeğer.

Raath, “Bir alışveriş arabasının, yeni bir alışveriş arabası üretmenin çevreye verdiği zarara eşdeğer bir zarar vermek için dizel bir kamyonetle 93 kez toplanması gerektiğini bulduk” diyor.

Alışveriş arabalarını geri kazanmak ve onarmak çevre dostu olması açısından açıkça faydalı olsa da, çok daha iyi bir seçenek, öncelikle alışveriş arabalarının geri getirilmesini sağlamaktır. Bir dahaki sefere alışveriş yaparken bunu göz önünde bulundurun.

Bu sorun sadece Birleşik Krallık'a özgü bir sorun da değildir. Çalışmada, kullanıldıktan sonra uygun yerlerine geri getirilmeyen alışveriş arabalarının etkisiyle ilgili Avustralya ve Güney Afrika'dan diğer raporlara da atıfta bulunulmaktadır.

Ve bu karbondioksit hesaplamaları sorunun sadece başlangıcıdır: terk edilmiş arabalar yayalar ve sürücüler için güvenlik riski oluşturur, kirliliğe ve su yollarında atık birikmesine neden olur ve kamusal alanları çirkinleştirir.

Araştırmacılar, terk edilmiş alışveriş arabalarının sayısını azaltmak için daha fazla önlem alınmasını istiyorlar – belki de CCTV kullanımının artırılması veya daha fazla fiziksel bariyerlerin konulması gibi – ve ayrıca çevreye daha duyarlı malzemeler ve süreçler üzerine gelecekte daha fazla araştırma yapılmasını istiyorlar.

Raath, “Alışveriş arabalarının terk edilmesini tamamen önlememiz pek olası olmasa da, insanların bir dahaki sefere bir ara sokakta veya park çalılarında bir alışveriş arabası gördüklerinde, onu kullanmadan bırakmanın çevreye etkisini düşünmelerini umuyoruz” diyor.

Bu yazı SCIENCEALERT’ de yayınlanmıştır.