Süpernovaya Giden Bir Yıldızın Zaman Çizelgesi İnanılmaz Tek Görüntüde Yakalandı
Gözlemler, süpernova patlamasının ilk birkaç saatini içeriyor.

Gök bilimciler, tek bir görüntüde bir süpernova patlamasının farklı günlerde nasıl göründüğüne dair üç gözlem buldular. İnanılmaz anlık görüntü, özel bir teleskop kurulumu veya bazı harika işleme yazılımları gerektirmiyordu. Görünüşte imkansız olan olay, belli bir astronomik olgunun sonucudur: kütleçekimsel merceklenme.

Kütlesi olan her şey uzay-zamanı büker. Büyük ve yoğun cisimler uzay-zamanı o kadar çok bükebilir ki, evrenin etraftaki alanı bir mercek gibi davranır. Arka plan cisimlerinden gelen ışık, tıpkı bir cam merceğin yaptığı gibi büyütülür ve bozulur ve birden çok görüntü oluşabilir. Normal bir lensle takdir edilmesi daha zor olan başka bir olgu daha var.

Işık, gözlemciye ulaşmak ve görebileceğimiz çoklu görüntüleri oluşturmak için farklı yollar izliyor. Bir kütleçekimsel mercek genellikle çok büyüktür ve pek simetrik değildir, ve ışık hızı sonludur. Dolayısıyla, gördüğümüz farklı görüntüler aynı arka plan cisminin aynı andaki görünümleri değildir ve bu özellikle süpernovalar için heyecan verici bir şeydir.

Bu olgu, bir süpernova patlamasını tahmin etmek için kullanıldı, çünkü gök bilimciler aynı yıldızın daha önce patladığını görmüşlerdi. Sadece farklı bir mercekli görüntüde gerçekleştiğini gördüler.

Five panels are shown. The larger left panel shows the portion of the galaxy cluster Abell 370 where the multiple images of the supernova appeared, which is shown in four panels labelled A through D on the right. These panels show the locations of the multiply imaged host galaxy after a supernova faded and the different colours of the cooling supernova at three different stages in its evolution.

Hangi görüntünün hangi tarihe karşılık geldiğine dair açıklamalar içeren süpernova görünümü.

 

Şimdi, araştırmacılar bir süpernovanın evriminin üç farklı aşamasında gözlemlerini bildiriyor. İlk görüntü süpernovayı patlamadan yaklaşık altı saat sonra gösteriyor, ikinci görüntü aynı olayı üç gün sonra gösteriyor ve üçüncü görüntü patlamadan yaklaşık 8 gün sonra. Dördüncü bir görüntü görülebilecek kadar parlak değil.

Aynı cismi zaman içinde farklı noktalarda gösterseler de, bu görüntüler Abell 370 galaksi kümesinin kabaca aynı zamanda alınan aynı gözleminden geliyor.

Modelleme, bu süpernova patlamasını yaklaşık 11.5 milyar yıl önceye yerleştiriyor. Gözlemler, ilk hafta boyunca biraz renk değiştirdiği için süpernovanın evrimi hakkında ilginç bilgiler sağlıyor. Ayrıca ekibin, yıldızın patlamadan önce yarıçapını tahmin etmesine imkan verdi, bu, sadece yakınlardaki birkaç süpernova için bilinen bir şeydi. Bu kadar uzaktaki bir cisim için harika bir bulgu.

Ekip, orijinal yıldızın, Güneş'in yarıçapının 414 ila 687 katı arasında yarıçapa sahip bir süper kırmızı dev olduğunu tahmin ediyor. Bu, yıldızın, en azından neredeyse Mars'ın yörüngesine veya asteroit kuşağının çok ötesine uzanmasına eşdeğer. Bu kesinlikle çok büyük bir yıldızdı. Daha fazla kütleçekimsel merceklenmiş süpernova bulmak, erken evrendeki yıldız popülasyonlarının neye benzediğine dair daha fazla ayrıntı sağlayabilir.

Çalışma Nature dergisinde yayınlandı.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum