Parlak Ancak Gizlenmiş Süper Kütleli Erken Evren Kara Deliği Yeni Bir Türü Temsil Edebilir

Büyük Patlama'ya doğru ne kadar geriye bakarsak, teorilerimizin gözlemlerle başı o kadar çok belaya girer. Bu şu anda JWST ile çok oluyor, ancak buna, COSMOS araştırmasıyla bulunan ve Atacama Büyük Milimetre Dizisi (ALMA) tarafından doğrulanan COS-87259 adlı bir galaksinin keşfi de dahil, yer tabanlı teleskoplar da katılıyor. COS-87259'u, evrenin harekete geçmesinden sadece 750 milyon yıl sonra, şimdiki yaşının yaklaşık yüzde 5'i olarak görüyoruz.

COS-87259'un dikkate değer bir özelliği, Samanyolu'nun bin katı olan şaşırtıcı yıldız oluşum hızı.

Pek çok sıcak genç yıldızın ışığı, muazzam mesafesine rağmen COS-87259'u görmemizi sağlıyor, ancak başka bir parlaklık kaynağı, çekirdeğinde 1,6 milyar Güneş kadar kütleye sahip olduğu tahmin edilen büyük ve büyümekte olan süper kütleli kara delik. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society'deki bir makalenin odak noktası da bu. Yazarlar, COS-87259'un aktif galaktik çekirdeğinin, çoğu galaksinin kalbindeki son derece büyük kütleli kara deliğin evrimini anlamada anahtar olabileceğini düşünüyor.

Evrenin ilk zamanlarından kalma süper kütleli kara delikler on yıllardır görülüyordu - gerçekten de uzun bir süre boyunca, bu kadar eski zamanlarda görebildiğimiz tek şey onlardı. Kuasarlar olarak bilinenler, çevredeki maddeden aktif olarak beslenen ve çoğunlukla toz tarafından gizlenmeyen jetler üreten kara deliklerdir. Bu kombinasyon onları muazzam mesafelerde görünür kılar, ancak kuasarlar bile nadiren COS-87259 kadar büyük mesafelerde bulunur. 3.000 derece kare için ortalama yalnızca bir keşif yapıyoruz.

Diğer yandan COS-87259, toz (yaklaşık 2 milyar güneş kütlesi kadarı) tarafından oldukça gizlenmiştir ve dolayısıyla önceki gökyüzü araştırmalarının çoğunda tespit edilemezdi. Sonuç olarak, gök bilimciler için ilginç olan şey, kapasiteye sahip olduğumuzda onu ne kadar çabuk bulduğumuzdur. COSMOS araştırması, yalnızca dolunayın görünen boyutunun yedi katı olan yaklaşık 1,5 derece²'lik bir alanı inceledi ve COS-87259'u ortaya çıkardı. Ya bunun gibi cisimler - en azından aynı mesafedeki kuasarlara kıyasla - gerçekten oldukça yaygın ya da gök bilimciler ilk önce nereye bakacakları konusunda son derece şanslılar.

Tahminen 170 milyar güneş kütlesinde, COS-87259 (Samanyolu'nun yaklaşık yedide biri) bu kadar kısa sürede dikkate değer bir hızla bir araya geldi. Birkaç galaksinin bu kadar hızlı büyümesi, kozmoloji için büyük bir sorun haline geliyor.

Austin'deki Texas Üniversitesi'nden Dr. Ryan Endsley, bir açıklamada, "Bu sonuçlar, çok erken süper kütleli kara deliklerin, belki de ev sahibi galaksilerindeki yoğun yıldız oluşum aktivitesinin bir sonucu olarak, genellikle toz tarafından yoğun bir şekilde gizlendiğini gösteriyor. Bu, başkalarının birkaç yıldır tahmin ettiği bir şey ve bu senaryoyu destekleyen ilk doğrudan gözlemsel kanıtı görmek gerçekten güzel." dedi.

Yazarlar, gördüğümüz şeyin, çarpışması yoğun bir yıldız oluşumu patlaması başlatan ve çok sayıda "ultra parlak X-ışını kaynağı" yaratan bir çift galaksi olan Arp 299'un erken bir versiyonu olduğunu düşünüyor.

Endsley, "Kimse Evren'in çok erken döneminde bu tür bir cisim bulmayı beklemiyor olsa da, keşfi, Evren'in yaşamı boyunca milyarlarca güneş kütleli kara deliğin nasıl bu kadar erken oluşabildiğinin daha iyi anlaşılmasına yönelik bir adım atıyor.” dedi.

Bunun gibi cisimleri tespit edebilen gökyüzünün çok daha geniş alanlarına yönelik araştırmalar geliyor ve bize bunların erken evrende gerçekten yaygın olup olmadığını veya COS-87259'u bulmanın bir şans olup olmadığını söylemesi gerekiyor.

Makale, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society'de yayınlandı.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.