Milyarlarca yıl önce Kızıl Gezegen'in üçte birini bir okyanusun kapladığı teorisi on yıllardır bilim insanları arasında tartışma konusu olmuştur ve dışarıdan bir araştırmacı son bulgular hakkında bazı kuşkularını dile getirmiştir.
2021 yılında Çin'in Zhurong keşif aracı, Mars'ın kuzey yarımküresindeki Ütopya bölgesinde, daha önce eski su belirtilerinin tespit edildiği bir düzlüğe iniş yaptı.
O zamandan bu yana kırmızı yüzeyi inceleyen araçtan elde edilen bazı yeni bulgular Scientific Reports dergisindeki yeni çalışmada ortaya kondu.
Hong Kong Politeknik Üniversitesi'nden çalışmanın başyazarı Bo Wu AFP'ye yaptığı açıklamada, Zhurong'un iniş alanı çevresinde “çukur koniler, çokgen oluklar ve kazınmış akıntılar” da dahil olmak üzere geçmişte bir okyanusa işaret eden çeşitli özelliklerin tespit edildiğini söyledi.
Önceki araştırmalar krater benzeri çukur konilerin çamur volkanlarından kaynaklanmış olabileceğini ve genellikle su veya buzun bulunduğu alanlarda oluştuğunu öne sürmüştü.
Araştırmaya göre, keşif aracından gelen bilgilerin yanı sıra uydu verileri ve Dünya'daki analizler de bir zamanlar bölgeye yakın bir kıyı şeridinin olduğunu gösterdi.
Araştırma ekibi okyanusun yaklaşık 3,7 milyar yıl önce sel baskınıyla oluştuğunu tahmin ediyor.
Senaryolarına göre okyanus 3,4 milyar yıl önce yok olmadan önce donarak bir kıyı şeridi oluşturdu.
Bo, ekibin “bulgularımızın Mars'ta bir okyanus olduğunu kesin olarak kanıtladığını iddia etmediğini” vurguladı.
Bu düzeyde bir kesinlik için muhtemelen bazı Mars kayalarını daha yakından incelemek üzere Dünya'ya getirecek bir görev gerekecektir.
Kıyı Her Zaman Değişiyor
Mars okyanusunun diğer kanıtlarını analiz eden bilim adamı Benjamin Cardenas AFP'ye yaptığı açıklamada yeni çalışmaya “şüpheyle” yaklaştığını söyledi.
Araştırmacıların, güçlü Mars rüzgârının son birkaç milyar yıl içinde tortuları ne kadar savurduğunu ve kayaları ne kadar aşındırdığını yeterince hesaba katmadıklarını düşündüğünü belirtti.
Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Pennsylvania Eyalet Üniversitesi'nden Cardenas, “Mars'ın Ay gibi çok aktif olmadığını düşünme eğilimindeyiz, ancak Mars aktif!” dedi.
“Yavaş Mars erozyon oranlarının bile” bu kadar uzun bir süre boyunca bir kıyı şeridinin izlerini yok edeceğini öne süren geçmiş modelleme araştırmalarına işaret etti.
Bo, rüzgârın bazı kayaları aşındırmış olabileceğini kabul etmekle birlikte, Mars'a çarpan göktaşlarının etkisinin de “zaman zaman yeraltındaki kaya ve tortuları yüzeye çıkarabileceğini” söyledi.
Genel teori tartışmalı olmaya devam ederken, Cardenas “Mars'ta bir okyanus olduğunu düşünme” eğiliminde olduğunu söyledi.
Gerçeğin ortaya çıkarılması daha büyük bir gizemin çözülmesine yardımcı olabilir: Dünya'nın Güneş Sistemi'nde yaşama ev sahipliği yapabilecek tek yer olup olmadığı.
Cardenas, “Çoğu bilim insanı Dünya'daki yaşamın ya okyanusun altında, yeraltından gelen sıcak gaz ve minerallerin deniz tabanına ulaştığı yerde ya da su ve havanın kesişme noktasına çok yakın, küçük gelgit havuzlarında ortaya çıktığını düşünüyor” dedi.
“Dolayısıyla, bir okyanusa dair kanıtlar gezegenin daha misafirperver görünmesini sağlıyor.”
Bu yazı SCIENCEALERT’ de yayınlanmıştır.
0 yorum