Kara Delikler Nedir?

Değerli okurlar bu yazımda evrenin en ilginç ve en karmaşık nesnelerinden birini sizlere anlatmaya çalışacağım KARA DELİKLER. Bu nesneler hakkında yapılan çalışmalar ve teoriler bize o kadar mistik geliyor ki buda bu konuyu bir o kadar güzel ve ilginç kılıyor. Bu sebeple bu konuyu araştırırken bir o kadar eğlendim ozaman hiç uzatmadan başlayalım.

Öncelikle kara delik kavramı nedir? bunu tanımlamamız gerekiyor;

KARA DELİK NEDİR?

Kara delikleri,etrafındaki her şeyi içine çeken ve sonsuza kadar yok eden karanlık bir boşluk olarak tanımlayabiliriz.Bu tanım şuan için yeterli olmayabilir çünkü kara delikleri anlayabilmek için kara deliklerin oluşumunu anlamamız gerekiyor.

Kara delikler aslında bir yıldızın ölümü ile oluşur; Bir yıldız, yakıtını tükettiğinde, kendi çekim kuvvetine dayanamayarak çöker. Bu çökme sırasında yıldızın kütlesi o kadar küçük bir alana toplanır ki, ışık bile kaçamaz.(SÜPERNOVA PATLAMASI)

Yukarıda süpernova patlaması ile oluşan bir kara delik tanımlaması yaptım bu tür kara deliklere yıldızsal kara delik denir.

Bunun dışında GALAKTİK ÇEKİRDEK şeklinde de kara delik oluşumu görülebilir.Bunu anlayabilmek için güneş örneği vermek doğru olacaktır.Büyük galaksilerin merkezinde güneş gibi büyük kütleye sahip kara deliklerde bulunabilir.Bunların galaksilerin oluşumu üzerinde etkili olduğu düşünülmektedir.

Peki kara delikler nasıl bir yapıya sahiptir ? 

KARA DELİKLERİN YAPISI

Kara deliklerin içi, genel görelilik teorisi tarafından açıklanmaktadır. Bu teoriye göre, kara deliklerin merkezinde, uzay-zamanın sonsuz bir şekilde büküldüğü bir tekillik bulunur. Bu tekillik, uzay-zamanın normal yasalarının geçerli olmadığı bir bölgedir.

Kara deliklerin yüzeyi, olay ufku olarak adlandırılır. Olay ufkunun ötesinde, uzay-zamanın bükülmesi o kadar güçlüdür ki, ışık bile kaçamaz. Bu nedenle, olay ufkunun ötesindeki hiçbir şey, dışarıdan gözlemlenemez.

KARA DELİKLERİN DAVRANIŞI

Kara delikler, etraflarındaki her şeyi içine çeken güçlü bir çekim kuvvetine sahiptirler. Bu çekim kuvveti, kara deliğin kütlesine bağlı olarak değişir. Daha büyük kara deliklerin çekim kuvveti daha güçlüdür.

Kara delikler, etraflarındaki maddeyi parçalayarak akresyon diski adı verilen bir yapı oluşturur. Bu diskteki madde, kara deliğin çekim kuvvetine kapılıp içine doğru çekilir. Kara deliğin içine giren madde, yüksek sıcaklıklara ulaşarak radyasyon yayar. Bu radyasyon, kara delikleri gözlemlememizi sağlayan en önemli araçtır.

Yazımı kara delikler ile ilgili bir kaç ilginç bilgiyle tamamlamak istiyorum ;

1. Kara deliklerin boyutları, bir kum tanesinden bir gezegene kadar değişebilir. Ancak, kütleleri her zaman çok büyüktür.

2. Kara deliklerin etrafındaki uzay-zaman, o kadar bükülür ki, ışık bile kaçamaz. Bu nedenle, kara deliklerin içine giren bir şey, dışarıdan gözlemlenemez.

3. Kara delikler, evrenin en sıcak nesnelerinden biridir. Kara deliğin içine giren madde, yüksek sıcaklıklara ulaşarak radyasyon yayar.

 

KAYNAKÇA

1. https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Kara_delik

2. https://evrimagaci.org/kara-delik-nedir-kara-delik-nasil-olusur-7748

3. https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/karadelikler-nasil-olusur

4. Stephen Hawking - Zamanın Kısa Tarihi