Jüpiter'in buz uydusu Europa'nın yüzeyindeki garip çift sırtlar, sığ su rezervuarlarının işaretleri olabilir.
Grönland buz tabakasındaki benzer bir özelliğin analizi, burada, Dünya'da bu sırtların, buzun kendisinde bulunan sıvı su cepleri tarafından oluşturulabileceğini gösteriyor.
Bu bulgu, donmuş dünyayı şekillendiren jeofiziksel süreçlere dair bazı yeni bilgiler sunuyor. Aynı zamanda, eğer varsa, dünya dışı yaşamın, Europa'nın buzunun onlarca kilometre altındaki bir okyanusta, bize aslında çok yakın bir yerde olabileceğini öne sürüyor.
Stanford Üniversitesi'nden jeofizikçi Dustin Schroeder, "Uzaydan, diğer uydulardan ve Io'nun yanardağlarından ilginç kimyasallar yüzeye daha yakın olduğu için, kabukta su cepleri varsa hayatın oluşması için bir şans var" dedi.
Europa, Güneş Sistemi'ndeki en büyük gezegenin yörüngesinde dönen evinde gizemlerle dolu bir uydu. Kanıtlar, soğuk cismin tamamen donmadığını, kalın buz kabuğunun altında iç jeolojik süreçlerle ısınan sıvı, tuzlu bir okyanusu barındırdığını gösteriyor.
Burası, Güneş Sisteminde, Dünya'dakiler gibi okyanus tabanındaki volkanik menfezlerin etrafında kümelenmiş dünya dışı yaşam aramak için en iyi yer olarak belirlendi.
Bununla birlikte, uydu hakkında fazla bir şey bilmiyoruz. Örneğin, yüzeyi uzun olukların her iki yanında uzanan muazzam çift sırtlarla çentiklenmiştir. Bu formların, 1990'larda Galileo sondası tarafından çekilen görüntülerde ilk keşfedilmelerinden bu yana nasıl oluştuğu hala bir gizem olarak bekliyor.
Fotoğraf: Galileo görüntülerinden bir Europa çift sırtının 3D rekonstrüksiyonu.
Schroeder ve meslektaşları, jeofizikçiler Stanford'dan Riley Culberg (araştırmayı yürüten kişi) ve NASA'nın Jet Propulsion Laboratuvarı'ndan Gregor Steinbrügge, Europa üzerine bir sunuma katıldılar ve çift sırtların garip bir şekilde tanıdık olduğunu fark ettiler.
İlgisiz bir proje sırasında Grönland'ın buzulunda gözlemledikleri sırtların devasa versiyonlarına çok benziyorlardı.
Steinbrügge, "İnsanlar 20 yılı aşkın bir süredir bu çifte sırtları inceliyorlar, ancak Dünya'da ilk kez gerçekten benzer bir şey izleyebildik ve doğanın sihrini gerçekleştirdiğini görebildik," dedi.
Europa'nın buz kabuğunun fiziğine ve dinamiklerine gerçekte hangi süreçlerin hâkim olduğunu anlama yönünde çok daha büyük bir adım atıyoruz."
Europa'daki özelliklerden çok daha küçük olmasına rağmen, Grönland sırtları hemen hemen aynı görünüyordu. Böylece ekip, Grönland sırtlarının nasıl oluştuğunu araştırmaya başladı.
Buzun altında neler olduğunu görmek için radar teknolojisini kullanan NASA'nın IceBridge Operasyonu tarafından toplanan verileri incelediler.
Bu veriler, Grönland'daki sırtların, buz tabakasının içinde yeniden donan bir basınçlı su cebi buz tabakasının kırılmasına neden olduğunda oluştuğunu ortaya koydu ve benzer süreçlerin Europa'da gerçekleşmesi büyük ölçüde mümkün.
Culberg, "Grönland'da, bu çift sırt, yüzey göllerinden ve akarsulardan gelen suyun sık sık yüzeye yakın yerlere aktığı ve yeniden donduğu bir yerde oluştu," dedi.
Europa'da benzer sığ su ceplerinin oluşmasının bir yolu, yeraltı okyanusundan gelen suyun çatlaklar yoluyla buz kabuğuna zorlanması olabilir - ve bu, buz kabuğunun içinde makul miktarda hareketlilik olabileceğini düşündürür."
Aynı zamanda, sığ suyun ve bununla ilgili süreçlerin, Europa'nın yüzeyinde her yerde bulunabileceğini - sıvı suyun, ayın etrafını saran buz kabuğunun içinde yaygın olduğunu ve şekillendirdiğini öne sürüyor.
Bunun yabancı dünyada yaşam aramak için etkileri olabilir, ancak radar donanımlı uzay aracı Grönland radar verileriyle karşılaştırmak için Europa'nın yörüngesinden gözlemler yapana kadar daha fazlasını bilemeyeceğiz. Neyse ki, bu uyduyu keşfetmek için iki görev yakında başlayacak, ESA'nın JUICE ve NASA'nın Europa Clipper projelerinin ikisi de buz delici radar taşıyor.
Araştırma Nature Communications'da yayınlandı.
0 yorum