Güneş Sisteminin Sınırında Tespit Edilen Gizli Bir Yapının İpuçları

Japonya'daki İş ve Çevre Sağlığı Bilimleri Üniversitesi ve Chiba Teknoloji Enstitüsü'nden gezegen bilimci Fumi Yoshida, “Eğer bu doğrulanırsa, büyük bir keşif olur” diyor.

“İlkel güneş bulutsusu daha önce düşünülenden çok daha büyüktü ve bunun Güneş Sistemimizdeki gezegen oluşum sürecini incelemek için etkileri olabilir.”

Kuiper Kuşağı'ndaki nesnelerin Güneş Sistemimizin içerdiği en bozulmamış materyali temsil ettiği düşünülmektedir.

Kuşağın kendisi Neptün'ün yörüngesinden, Güneş'ten yaklaşık 30 astronomik birim (bir astronomik birim Dünya ile Güneş arasındaki ortalama mesafedir), Güneş'ten yaklaşık 50 astronomik birime kadar uzanır.

Güneş'e olan bu uzaklık, Kuiper Kuşağı'ndaki herhangi bir şeyin güneş radyasyonundan yalnızca minimum düzeyde etkilendiği anlamına gelir; bu da KBO'ların Güneş Sistemi'nin yaklaşık 4,6 milyar yıl önce doğmasından bu yana büyük olasılıkla hemen hemen hiç değişmeden kaldığı anlamına gelir.

Bu nesneler, Güneş ve gezegenlerin oluştuğu güneş bulutsusu olarak bilinen madde bulutunun eski kalıntılarıdır.

New Horizons uzay aracı 2015 yılında Plüton'a yaptığı uçuştan bu yana Güneş Sistemi'nin derinliklerine doğru ilerliyor; bu yazının yazıldığı sırada uzay aracı Güneş'ten yaklaşık 60 astronomik birim uzaklıkta bulunuyordu.

Dış Güneş Sistemi'nde devam eden araştırmalarını desteklemek üzere, Dünya'daki gökbilimciler Japonya Ulusal Astronomi Gözlemevi'nin Hawai'i'deki Subaru Teleskobu'nu kullanarak Kuiper Kuşağı'nda gözlemler yapıyorlar.

Subaru gözlemleri bugüne kadar 263 yeni KBO'yu ortaya çıkardı, ancak Kanada Ulusal Araştırma Konseyi'nden Wesley Fraser liderliğindeki büyük, uluslararası bir gökbilimci ekibi, bu nesnelerden 11'inin Kuiper Kuşağı'nın sona erdiğini düşündüğümüzden çok çok daha uzakta olduğunu buldu - 70 astronomik birimi geçen bölgede.

Araştırmacılar tespit edilen bu cisimlerin sayısından dış Kuiper Kuşağı halkasının yoğunluğunu tahmin edebildiler. Bu yoğunluk iç popülasyondan daha düşük, ancak yeni bir yapı oluşturacak kadar yüksek olacaktır.

Ancak 55 ila 70 astronomik birim arasındaki bölgede neredeyse hiçbir şey bulunamadı. Bu kulağa garip gelebilir, ancak bu tür bir boşluk diğer gezegen sistemlerinde gördüğümüz bir özelliktir ve Güneş Sistemi'ni galaksinin başka yerlerinde bulduklarımızla daha uyumlu hale getirir.

Fraser, “Güneş Sistemimizin Kuiper Kuşağı, diğer birçok gezegen sistemiyle karşılaştırıldığında uzun süre çok küçük görünüyordu, ancak sonuçlarımız bu fikrin sadece gözlemsel bir önyargıdan kaynaklanmış olabileceğini gösteriyor” diye açıklıyor.

“Belki de bu sonuç doğrulanırsa, Kuiper Kuşağımız diğer yıldızların etrafındakilere kıyasla o kadar da küçük ve sıra dışı değildir.”

Samanyolu galaksisine ilişkin gözlemlerimizin birçoğu Güneş Sistemimizin birçok yönden olağandışı olduğunu göstermektedir. Güneş Sistemi yaşama ev sahipliği yaptığı bilinen tek gezegen sistemi olduğundan, bu tuhaflıklar Güneş Sistemi'nin yaşanabilirliğine katkıda bulunan faktörler olabilir.

Ancak uzayı gözlemleme teknolojimiz, gerçekte var olmayan tuhaflıkları öne sürerek önemli gözlem yanlılıklarına neden olabilecek sınırlamalara sahiptir. Kuiper Kuşağı'na ilişkin yeni gözlemler doğrulanırsa, bu tuhaflıklardan birini, yani alışılmadık derecede küçük bir güneş bulutsusunu elemiş olacağız.

Keşfe daha fazla ışık tutabilmek için 11 uzak nesnenin yörüngelerini takip etmek üzere gözlemler devam ediyor.

Güneybatı Araştırma Enstitüsü'nden New Horizons Baş Araştırmacısı Alan Stern, “Bu, Güneş Sistemi'nin uzak bölgelerinde beklenmedik, yeni ve heyecan verici bir şeyi ortaya çıkaran çığır açıcı bir keşif” diyor.

“Subaru gözlemevinin dünya standartlarındaki imkânları olmasaydı bu keşif muhtemelen mümkün olmazdı.”

Bu yazı SCIENCEALERT’ de yayınlanmıştır.