Göbekli Tepe Antik Tapınağındaki Oymalar Dünyanın En Eski Takvimi Olabilir

Türkiye'nin Neolitik insanlarının Göbekli Tepe'yi nasıl kullandıklarını tam olarak bilmiyoruz, ancak son bulgular buranın en azından bazı zamanlarda gece gökyüzündeki değişiklikleri izlemek için bir gözlemevi olarak kullanıldığını gösteriyor. Özellikle Akbaba Taşı olarak bilinen ve üzerine stilize desenlerin arasına bir kuş figürü kazınmış olan oyma sütun dikkat çekicidir.

Kimya mühendisi Martin Sweatmand tarafından yürütülen önceki araştırmalar, Akbaba Taşı üzerindeki figürlerin takımyıldızları nasıl temsil edebileceğini ve taş üzerindeki diğer oymaların, anıt inşa edilmeden yaklaşık 13.000 yıl önce bir kuyruklu yıldızın düşüşünü ve çarpışmasını nasıl kaydedebileceğini gösterdi.

Bu çarpma, Younger Dryas olarak bilinen ve dünya çapında sonuçları olan mini bir buzul çağını tetikleyen bir olayla aynı zamana denk geliyor. Ayrıca Neolitik Devrim olarak bilinen dönemde nüfusun giderek tarıma yöneldiği bir zamanda meydana gelmiş gibi görünüyor.

Sweatman şimdi analizini bir adım daha ileri götürerek Göbekli Tepe'deki sütunlara oyulmuş V şeklindeki işaretlerin günleri, diğer sütunlardaki oymaların ise diğer kozmik olayları temsil edebileceğini gösterdi.

Sweatman, 50 sayfadan fazla süren kapsamlı bir analizde gerekçelerini ortaya koyuyor. V şeklindeki işaretleri saymış ve incelemiş ve her işaret tek bir günü temsil ediyorsa, sütunlardan birinin 12 ay ve güneş yılını oluşturan 11 ekstra günden oluşan 365 günlük bir yılı gösterdiğini bulmuştur.

Akbaba Taşı'nda temsil edilen yırtıcı kuş boynunda bir V sembolü taşımaktadır. Sweatman'ın analizine göre, yırtıcı kuş yaz gündönümüyle ilişkili takımyıldızını temsil eder ve kuşun taktığı V sembolünün gündönümünün kendisini temsil ettiğini öne sürer.

Başka yerlerde bulunan heykel ve figürlerin yanı sıra, diğer sütunlardaki diğer figürlerin boyunlarında da benzer V sembolleri bulunmaktadır. Sweatman bu sembollerin zamanın geçişi, kontrolü ya da sınırlandırılmasıyla da ilgili olabileceğini söylüyor.

Sweatman tarafından yürütülen daha önceki analizler, sütunlardaki hayvanlar ile Dünya'nın presesyonu, yani Dünya'nın dönüş ekseninin değişen yönü arasında da bir bağlantı buldu. Ayrıca sütunlardan ikisi, Younger Dryas kuyruklu yıldızının muhtemel kaynağı olduğu düşünülen yıllık Taurid meteor yağmurunu tasvir ediyor gibi görünüyor.

Sweatman'ın önceki bulguları Göbekli Tepe'de kazı yapan arkeologlar tarafından tartışılmıştı ve yeni analizinin de karşıtları olması pek olası değil. Ancak her şey birbirine çok iyi uyuyor ve giderek artan sayıda araştırmanın da ortaya koyduğu gibi, atalarımız dünyalarındaki değişimleri gözlemleme, analiz etme ve kaydetme konusunda fazlasıyla yetenekliydi.

Daha fazla çalışma ve tartışma şüphesiz devam edecektir, ancak bu sadece bilim için bir kazanç olacaktır.

Son sözü şimdilik Sweatman'ın kendisine bırakıyoruz.

"Göbekli Tepe sakinlerinin gökyüzünün keskin gözlemcileri olduğu anlaşılıyor, dünyalarının bir kuyruklu yıldız çarpmasıyla harap olduğu düşünüldüğünde bu beklenen bir şey" diyor.

"Bu olay, yeni bir dini başlatarak ve soğuk iklimle başa çıkmak için tarımdaki gelişmeleri motive ederek uygarlığı tetiklemiş olabilir. Muhtemelen, gördüklerini kaydetme girişimleri, binlerce yıl sonra yazının gelişimine doğru atılan ilk adımlardır."

Bu yazı SCIENCEALERT’ de yayınlanmıştır.