Gaz bulutu dev karadeliğe ilerliyor
Gökbilimciler, G2 adı verilen ve hızla Samanyolu Galaksisi'nin merkezinde yatan dev karadeliğe doğru ilerleyen gaz bulutunu takip ediyor.

Astronomların 2011 yılında keşfetmelerinden bu yana yakın takibe aldıkları G2 uzay bulutu, Sagittarius A karadeliği tarafından yutulmak üzere. Gaz bulutunun Samanyolu'nun merkezinde yatan karadelik tarafından nasıl çekileceği, karadeliklerin evrimi ve işleyişleri hakkında çok önemli yeni bilgiler sunacak.

G2'yi takip eden ABD'nin Northweatern Üniversitesi'nden Darly Haggard, 'çok olağandışı ve heyecan verici bir gözlem yapacaklarını' ifade etti.

Güneş'ten 4 milyon kat daha büyük olan ve kısaca Sgr A* olarak bilinen dev karadelik, sadece etrafındaki yıldızlara yaptığı etkiyle kendisini belli ediyor. Almanya'nın Max Planck Enstitüsü'nde görevli Stefan Gillessen, 2011 yılında Dünya'dan üç kat daha büyük ve Sgr A* yönünde ilerleyen bir gaz bulutu keşfetti. Bilim insanları, geçtiğimiz ay Sgr A* ile etkileşime girmeye başlayan gaz bulutundaki değişimleri çeşitli dalgaboylarında gözlemlemeye başladı.

Gökbilimciler, G2 gaz bulutunun dev karadeliğe en çok yaklaşacağı mesafenin 150 AU olduğunu belirtti (1 astronomik birim 150 milyon kilometreye eşit). Kozmik ölçekte mesafenin çok az olduğuna dikkat çeken Haggard, gelecek günlerde yaşanacak etkileşimi takip etmek için Chandra X-ray ve NRAO gözlemevlerinin X-ray ve radyo dalgaboylarını biraraya getirdiklerini belirtti. Ayrıca Avrupa Güney Gözlemevi'ne (ESO) bağlı Çok Büyük Teleskop (VLT), Sgr A* üzerinde kilitlenmiş durumda.



Ağustos 2013'te yaşanan büyük patlama Chandra ve Hubble uzay teleskopları tarafından gözlemlenmişti [Fotoğraf: NASA].

Karadelik avını yutmaya başladı

Gillessen, karadeliğe iyice yaklaşan gaz bulutunun, arka vagonları ön kısmından daha yavaş ilerleyen bir tren gibi ilerlediğini belirtti. G2'nin ön kısmı karadelik tarafından çekilirken, Gillessen gaz bulutu için gelişmelerin 'olumsuz' olduğunu ifade etti.

NASA tarafından 1999 yılında ateşlenen Chandra X-ray gözlemevinden gelen dalgaboyları, henüz G2'nin karadelikle çok fazla etkileşime geçmediğini gösterse de, gökbilimciler kısa süre içinde bu durumun değişeceğinden emin. Gaz bulutunun yutulmasıyla karadelikte parlamaların meydana gelmesini bekleyen gökbilimciler, yapılacak gözlemle Sgr A* gibi karadeliklerin nasıl ortalama bir yıldızdan milyonlarca kat büyüyebildiğini anlamaya çalışacak.

Evren'deki en güçlü çekim kuvvetine sahip kozmik yapılar olan karadeliklerden ışık bile kaçamıyor.

Kaynak: Space.com

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum