Düşen Roket Enkazının, Önümüzdeki On Yılda Birine Çarpma Olasılığı %10
Dünyalılar yeni bir tehditle karşı karşıya: Kontrolsüz düşen roketler.

Her zamankinden daha fazla roketin Dünya atmosferine girmesi ve yörüngede kalmasıyla birlikte, yeni bir çalışma, kontrolsüz uzay çöplerinin önümüzdeki 10 yıl içinde eve geri dönme ve insan kayıplarına neden olma olasılığının şaşırtıcı derecede yüksek olduğunu savunuyor.

Nature Astronomy dergisinde bildirildiği üzere araştırmacılar, önümüzdeki on yıl içinde bir veya daha fazla kaybın meydana gelme olasılığının yaklaşık yüzde 10 olduğunu ortaya çıkardı. Düşen insan yapımı uzay çöplerinin şimdiye kadar yalnızca bir doğrulanmış kişiye isabet ettiği düşünülüyor, bu yüzden yüzde 10'luk bir olasılık oldukça büyük bir sıçrama.

Bu bulgulara ulaşmak için, British Columbia Üniversitesi'nden bir ekip, yüzde 70'inden fazlası kontrolsüz bir şekilde yörüngeden çıkmış yaklaşık 1.500 roket gövdesi hakkında 30 yılı aşkın veriye baktı. Önümüzdeki on yıldaki roket girişlerinin sayısını, Dünya nüfusunun konumuyla birlikte tahmin ederek yüzde 10'luk bir rakam elde ettiler.

En büyük risk altında olanlar, küresel güneyde yaşayan insanlar ve roket gövdelerinin Jakarta, Dakka ve Lagos enlemlerine New York, Pekin veya Moskova'dakilerden yaklaşık üç kat daha fazla inme olasılığı var. ABD, Çin ve Rusya'nın uzay programlarının en fazla roketi fırlatırken, küresel güneyden nispeten az sayıda roket fırlatıldığı düşünülürse, bu özellikle ironik.

Bazı roketler fırlatıldığında, bazı parçalar yörüngede terk edilir veya Dünya'ya geri bırakılır. Bir roket gövdesini kontrollü bir şekilde Dünya'ya döndürmek mümkündür ancak yörüngede kalan kısımları kontrolsüz bir şekilde tekrar atmosfere girebilir. Roket gövdesinin çoğu, yeniden giriş sırasında yanar, ancak çoğu zaman önemli miktarlar, gezegenin yüzeyine kızgın düşüşten kurtulabilir.

Ne yazık ki, kontrollü yeniden giriş, kontrolsüz yeniden girişten daha pahalıdır - daha fazla teknoloji ve basitçe daha fazla yakıt gerektirir. Araştırmacılar, bazı roket operatörleri için, roketlerine yapılan eklemelere para ayırmaktansa olası bir çarpma kurbanlarına ödeme yapmanın daha ucuz ve daha kolay olduğunu iddia ediyorlar.

Çalışma yazarları, “Sorumluluk olasılığı genellikle iyi davranışı teşvik etse de, bu konuda hükümetler, fırlatma sağlayıcılarının pahalı teknolojik veya görev tasarımı değişiklikleri yapmasını istemek yerine, bir veya daha fazla kaybı tazmin etmek zorunda kalma riskini üstlenmeyi seçtiler.” dedi. “Devletin ve ticari faaliyetin diğer bazı alanlarında olduğu gibi, 'sorumluluk riski' iş yapmanın başka bir maliyeti olarak ele alınır.”

"Bu yaklaşım, ölüm riskinin orantısız bir şekilde dünyadaki en yoksul devletlerin bazılarının nüfusları tarafından üstlenilmesi gerçeğiyle kolaylaştırılmış olabilir." diye eklediler.

Bu artan tehditle mücadele etmek için, çalışma yazarları, dünyanın zorunlu kontrollü roket yeniden girişleri için uluslararası anlaşmalar kabul etmeye ihtiyacı olduğunu savunuyorlar.

Son zamanlarda Dünya atmosferine kontrolsüz bir şekilde yeniden giren en ağır insan yapımı cisim, Nisan 2018'de Pasifik Okyanusu'na düşen Çin uzay istasyonu Tiangong-1'in kalıntılarıydı.

Tehlikeden daha yakın bir kaçış, 2020'de büyük bir Çin roketinin bir parçası Dünya'ya düştüğünde ve bazı büyük metal parçaları Batı Afrika'daki Fildişi Sahili'nde bir köye zarar verdiğinde meydana geldi. Bu kazada kimse yaralanmadı, ancak bu yeni araştırmanın iddia ettiği gibi, şansımızın tükenmesi an meselesi olabilir.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.

 

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum