Doğal Gazınızın İçinde Neler Olduğunu Biliyor Musunuz ?
Doğal Gazınızın İçinde Neler Olduğunu Biliyor Musunuz ?

Kömür ve petrole daha temiz bir alternatif olarak görülen doğalgaz, tüketiminin altın çağını yaşıyor. Metan, endüstriyel süreçlerden elektrik üretimine kadar, çevreci bir pazar için temel yakıt seçimi haline geldi.

Yanması, sıvı ve katı hidrokarbon kuzenlerinden önemli ölçüde daha az karbondioksit salmasına rağmen, metan kendi başına ciddi bir kirleticidir. Üstelik paketlenerek gelen doğalgaz, yanında pek çok tatsız misafirle evlerimize ulaşıyor.

ABD'nin Massachusetts eyaletinin dört bir yanından araştırmacılar, yemek pişirmek ve ısıtmak için mutfaklarımıza, bodrumlarımıza ve oturma odalarımıza borularla aktarılan kimyasalların karışımını ayırmakla görevli bir projede iş birliği yaptı.

Jonathan Buonocore, "Bu çalışma, soba ve fırın gibi gazlı cihazların, kullanmadığımız zamanlarda bile evlerimize tehlikeli kimyasallar yayabileceğini gösteriyor" diyor. "Aynı kimyasalların şehirlerdeki ve tedarik zincirindeki sızıntı yapan gaz dağıtım sistemlerinde de bulunması muhtemel."

Metan çok küçük olduğu için hızlı ve verimli bir şekilde karbondioksit ve suya dönüşür, bu da onu evlere ve fabrikalara kolayca aktarılabilen kullanışlı bir yakıt kaynağı haline getirir.

Gerçekte, metanın kendisi, taşıma sürecinin neredeyse her bölümünden sızabilen güçlü bir sera gazıdır.

Drew Michanowicz, "Doğal gazın iklim değişikliğine neden olan başlıca metan kaynağı olduğu iyi bilinmektedir" diyor. "Fakat çoğu insan, boru hattının bittiği yerin evlerimiz olduğunu ve doğal gaz sızıntısı olduğunda iklim kirleticilerine ek olarak sağlığa zararlı hava kirleticilerini içerebileceğini gerçekten düşünmedi."

Fosil yakıt birikintileri ve diğer metan kaynakları etrafında toplanan gaz tam olarak saf değildir. Bu basit karbon blokları arasında, karmaşık dalgalı çizgiler, halkalar ve dallardan oluşan bir karmaşa da dahil olmak üzere daha uzun hidrokarbon zincirleri bulunur.

Çeşitli alkanlar, sikloalkanlar ve benzen, toluen, etilbenzen gibi aromatikler (hidrojen sülfür, helyum ve nitrojen gibi organik olmayan malzemelerden bahsetmiyoruz) dahil olmak üzere uçucu organik bileşikler (VOC'ler), yeni çıkarılmış doğal gazın karmaşık tarifine katkıda bulunur.

Bu bileşiklerin tümü bizim için kötü değildir, ancak aromatiklerin çoğu da dahil olmak üzere iyi bir oranda kanser riskini artırırken aynı zamanda atmosferik partiküller ve ozon gibi kirleticiler oluşturan reaksiyonlar için bir başlangıç ​​noktası sağlar.

Hiçbir zaman açıklığa kavuşturulmamış olan şey, bu daha zahmetli maddelerin kaçının kaynağından evlerimize kadar devam ettiğidir. ABD'deki çoğu gaz tedarikçisi, ısıtma değerlerini belirlemek ve çeşitli standartları karşılamak için ürünlerini yakından takip eder.

Bununla birlikte, bu yöntemler büyük karbon moleküllerini takip etme eğiliminde olmadığından, yaktığımız gazın kesin bileşimini doğru bir şekilde yapmayı zorlaştırır.

2019'un sonundan 2021'in ortasına kadar araştırmacılar, Greater Boston bölgesindeki 69 mutfak sobasından 234 doğal gaz örneği topladılar. Bu örneklerin ayrıntılı bir analizi, bölge genelinde ve zaman periyodu boyunca çok fazla varyasyon buldu.

Bunların arasında ortak olan yüzlerce benzersiz bileşik vardı ve bunların yüzde 21'i federal standartlar tarafından yeterince yüksek seviyelerde tehlikeli olarak kabul edildi.

Ek olarak, genellikle kokusuz gazın yüksek konsantrasyonlarına dikkat çekmek için kullanılan koku maddelerinin konsantrasyonunu ölçtüler. Endişe verici bir şekilde, evlerimizde meydana gelen milyonda 20 olan daha küçük sızıntılardan bazıları, koklanamayacak kadar hafif olabilir.

Çalışma, sızıntıları veya doğal gaza maruz kalmayı sağlık sorunlarıyla ilişkilendirecek veya çevre üzerindeki potansiyel etkiyi hesaplayacak kadar ileri gitmemiş olsa da bu duruma daha fazla dikkat etmemiz için bir uyandırma çağrısı görevi taşır.

Bu araştırma Environmental Science & Technology'de yayınlandı.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum