Bizden Uzun Yaşayacaklar: Hamamböcekleri Dinozorları Öldüren Asteroidden Nasıl Kurtuldu?
Bizden Uzun Yaşayacaklar: Hamamböcekleri Dinozorları Öldüren Asteroidden Nasıl Kurtuldu?

Şimdi Chicxulub olarak bilinen kaya, 66 milyon yıl önce uzaydan düştüğünde ve Dünya'ya çarptığında, hamamböcekleri de oradaydı.

Etki, büyük bir yıkıma neden oldu. Bilim insanları, çarpmanın bölgesinden binlerce kilometre uzakta volkanik patlamaları da tetiklediğini düşünüyor. Günümüz kuşlarının atası olan bazı türler dışında, çoğu dinozor da dahil olmak üzere, dünyadaki bitki ve hayvanların dörtte üçü öldü.

Bu kadar güçlü hayvanın soyu tükenirken, birkaç santim uzunluğundaki hamamböcekleri nasıl hayatta kalabilir? Görünen o ki, meteorik bir felaketten kurtulmak için özel bir donanıma sahipler.

Daha önce bir hamamböceği gördüyseniz, muhtemelen vücutlarının çok düz olduğunu fark etmişsinizdir. Bu şans eseri meydana gelmiş bir durum değil. Daha düz böcekler kendilerini daha dar yerlere sıkıştırabilir. Bu, neredeyse her yerde saklanmalarını sağlar ve bu neden Chicxulub etkisinden kurtulmalarına yardımcı olmuş olabilir.

Meteor çarptığında, Dünya yüzeyindeki sıcaklıklar fırladı. Birçok hayvanın kaçacak yeri yoktu, ancak hamamböcekleri, ısıdan mükemmel koruma sağlayan küçük toprak yarıklarına sığınabilirdi.

Meteorun etkisi bir dizi başka etkiyi tetikledi. O kadar çok toz ortaya çıktı ki gökyüzü karardı. Güneş karardıkça, sıcaklıklar düştü ve koşullar dünya çapında kış gibi oldu. Az güneş ışığı ile, hayatta kalan bitkiler büyümek için mücadele etti ve devamlılıkları diğer bitkilere dayanan diğer birçok organizma aç kaldı.

Belirli bir bitkiyi yemeyi tercih eden bazı böceklerin aksine, hamam böcekleri her yerde yaşayan leş yiyicilerdir. Bu, hayvanlardan veya bitkilerden gelen gıdaların çoğunu, kartonları, bazı kıyafetleri ve hatta dışkıyı yiyebilecekleri anlamına gelir. Seçici olmayan iştaha sahip olmak, hamamböceklerinin Chicxulub neslinin tükenmesinden ve diğer doğal afetlerden bu yana böyle zamanlarda hayatta kalmalarını sağladı.

Bir başka yararlı özellik de hamamböceklerinin yumurtalarını küçük koruyucu kılıflara bırakmalarıdır. Bu yumurta kartonları kuru fasulyeye benzer ve "yumurta kutuları" anlamına gelen oothecae olarak adlandırılır.

Telefon kılıfları gibi, oothecae serttir ve içeriklerini fiziksel hasardan ve sel ve kuraklık gibi diğer tehditlerden korur. Bazı hamamböcekleri, yumurtalarının rahatlığında Chicxulub felaketinin bir kısmının geçmesini beklemiş olabilir.

Modern hamamböcekleri, tropiklerin sıcaklığından dünyanın en soğuk bölgelerine kadar karada hemen hemen her yerde yaşayabilen hayatta kalan küçük canlılardır. Bilim insanları, 4.000'den fazla hamamböceği türü olduğunu tahmin ediyor.

Bu türlerin bir kısmı insanlarla yaşamayı sever ve hızla zararlı hale gelirler. Hamam böcekleri bir binaya yerleştikten sonra, bu böceklerin ve yumurtalıklarını temizlemek zordur. Hijyenik olmayan yerlerde çok sayıda hamamböceği bulunduğunda, hastalıkları yayabilir. İnsan sağlığı için oluşturdukları en büyük tehdit, ürettikleri ve bazı kişilerde astım ataklarını ve alerjik reaksiyonları tetikleyebilen alerjenlerdir.

Hamamböceği zararlılarını yönetmek zordur çünkü birçok kimyasal böcek ilacına direnebilirler ve atalarının birçok dinozordan daha uzun yaşamalarına yardımcı olan aynı yeteneklerine sahiptirler. Yine de hamamböcekleri kontrol edilmesi gereken bir haşereden çok daha fazlasıdır. Araştırmacılar hamamböceklerinin vücutlarını daha iyi robotlar yapmak için fikir edinmek üzere inceliyorlar.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum