Ay'ın En Karanlık Kısımları Kalıcı Gölgelerle Örtülüydü Ama Artık Onlara Bakabiliyoruz

Ay'ın "karanlık" bir tarafı olduğu yaygın bir yanılgıdır. Ay'ın dönüşü, ekvatorunun etrafında güzel ve eşit bir güneşlenme sağlar.

Ancak hiç ışın almayan cepler de var: Ay'ın kutup bölgelerinde, yüksek enlemlerde derin kraterler ve çukurlar sert güneş radyasyonundan korunuyorlar.

Bilim insanları, donma sıcaklıklarını -163 santigrat derece (-260 Fahrenhayt derece) civarında tutan bu gizemli Ay deliklerinde her türlü ilginç şeyin olabileceğine inanıyor.

Heyecanlandıran tahmin birkaç metre kalınlığa kadar yamalar halinde su buzu olabileceği fikri.

NASA'nın, onu kontrol etmek için aya astronot göndermeyi planladığı 2024 yılına kadar kesin olarak bilemeyeceğiz.

Fotoğraf: Kalıcı olarak gölgelenmiş bir kraterin içini ortaya çıkaran HORUS görüntüsü. (V.T. Bickel, B. Moseley, E. Hauber, M. Shirley, J.-P. Williams ve D.A. Kring)

Sonuçlar, 13 aday iniş bölgesinden hangisinin en iyi olanakları sağlayacağına karar vermenin yanı sıra Ay'ın en gizemli ve karanlık yerlerini anlamaya yardımcı olabilir.

Birincisi, kötü haber: Araştırmayı yöneten İsviçre'deki ETH Zürih'ten buzulbilimci Valentin Bickel'e göre, buz örnekleri için kazmamız gerekecek gibi görünüyor.

Bickel, "Gölgeli alanlarda herhangi bir saf yüzey buzu olduğuna dair hiçbir kanıt yok" diyor.

Ay'da kalıcı olarak gölgelenmiş bölgelere bakmak imkânsız gibi görünebilir; ancak, doğrudan güneş ışığı krater tabanlarına ulaşmıyor olsa da delikler tamamen ışıksız değildir.

Işığın bir kısmı yakındaki dağlardan ve krater duvarlarından gölgeli alanlara sekiyor ve şu anda Ay'ın etrafında keyifle seyahat eden Ay Keşif Yörünge Aracı (LRO) tarafından yakalanıyor.

Bu veriler, ne yazık ki, kraterlerde ne olduğuna dair ayrıntıları ortaya çıkarmak için çok sağlıklı değil.

Hiper-etkili nOise Removal U-net Yazılımı (HORUS) adlı bir makine öğrenimi algoritması LRO verilerindeki kirliliği temizleyebilir ve Ay'daki gölgelerde gizlenenleri ortaya çıkarabilir.

Ekip, Artemis keşif bölgesinde çapı 40 metreden fazla olan 44 kalıcı gölgeli bölgeyi görüntülemek için HORUS'u görevlendirdi. Araştırmacılar, bu görüntülerin metre ölçeğindeki özellikleri çözebildiğini söyledi.

Lunar and Planetary Institute ve NASA'dan jeolog David Kring, "Artık, Artemis astronotları ve robotik kâşifler için riskleri büyük ölçüde azaltarak, kalıcı olarak gölgeli bölgelere giden görünür rotalar tasarlanabilir" diye açıklıyor.

Artemis uzay giysisi, gölgeli kraterlerin soğuğunda yalnızca sınırlı bir süre sağlayacağı için bu özellikle değerlidir; mevcut tasarımlar sadece iki saate izin veriyor.

Bu yılın ilerleyen günlerinde NASA, Artemis'in aday iniş bölgelerinden birinden çok uzakta olmayan Ay'ın güney kutbuna bir robotik iniş aracı gönderecek. Ekibin LRO verileri analizinin bulgularının da bu görev için etkileri olacaktır.

Ay'a inecekseniz, neye bulaştığınızı önceden bilmek en iyisidir.