Astronotlar Mars'a Vardıklarında Muhtemelen Bayılmayacaklar
Astronotlar uzayda uzun süre kaldıktan sonra Dünya'ya döndüklerinde sıklıkla bayılırlar, ancak muhtemelen daha zayıf Mars yerçekimine maruz kalmakla başa çıkacaklardır.

Mars görevlerinin üstesinden gelinmesi gereken birçok engeli vardır ve belki de bunların en başında, astronotların mikro yerçekiminde çok uzun süre kaldıktan sonra görevlerini yerine getiremeyecek olmaları tehlikesi gelir. Bununla birlikte, bir ön model, ortalama sağlıklı astronotun, yolda egzersiz rutinine bağlı kalmaları koşuluyla, muhtemelen zayıf Mars yerçekimi ile başa çıkacağını öne sürüyor. Aynı model, hem Mars görevleri hem de uzay turistlerinin daha kısa yolculukları için kişiselleştirilmiş bir güvenlik göstergesi sağlayacağı umuduyla daha da geliştiriliyor.

Dr. Lex van Loon liderliğindeki bir Avustralya Ulusal Üniversitesi ekibi, npj Microgravity dergisinde şunları yazıyor: tekrar yerçekimi ile karşılaştıklarında "Uzun süreli uzay uçuşlarından sonra dönen astronotların yaklaşık yüzde 80'i, semptomatik ortostatik intoleransı yaşıyor." Başka bir deyişle, ayağa kalkmak bile kalp atışlarını hızlandırarak sersemlik, yorgunluk ve bazen bayılma gibi belirtilere neden olabilir.

Bu, indiğiniz anda dünya standartlarında tıbbi bakım mevcutken, dünyayı yörüngeden görmenin kabul edilebilir bir sonucudur. Ancak, insanlığın geri kalanından daha önce hiç kimsenin olmadığı kadar uzak biri için büyük bir sorundur ve bir krizde tek yardım, aynı şeyi yaşayan bir diğer astronottur.

Mars'a inmek, halihazırda, yeterince riskli bir uğraş olacaktır - astronotlar güvenli bir şekilde dik duramazlarsa işler çirkinleşecektir.

Neyse ki, Mars yerçekimi Dünya'nın üçte birinden fazla değil, bu yüzden kendi dünyamızın ıssız bir kısmına inmekten çok daha nazik bir başlangıç sağlayabilir. Şimdiye kadar kimsenin bilmediği şey, bunun yeterli olup olmayacağıydı.

Van Loon ve ortak yazarlar yeterli olduğunu düşünüyor. Ortostatik intoleransa neden olan etkileri modellemek ve normal formda bir astronotun dünyalar arasında 6-7 ay ile nasıl başa çıkacağını görmek için yola çıktılar. Vardıkları sonuç, çoğu kişinin başaracağı yönünde, ancak şu anda bunu yalnızca erkek astronotlar için bildiğimizi kabul ediyorlar - uzun uzay görevlerinde yeterli bir örnek sağlamak için yeterli sayıda kadın astronot yoktu. Yine de, Van Loon, geri dönen kadınların genellikle daha hızlı iyileştiğini, çünkü çok daha fazlasının uzaydayken egzersiz rutinlerine bağlı kaldığını kaydetti.

Dr Lex van Loon and Dr Emma Tucker at the Red Centre Garden, Australian National Botanic Gardens in Canberra, pretending Australia's red soils are Mars

Dr. Lex van Loon ve Dr. Emma Tucker, Canberra'daki Avustralya Ulusal Botanik Bahçeleri, Red Center Garden'da, Avustralya'nın kırmızı toprakları Mars’mış gibi davranıyorlar.

 

Van Loon, IFLScience'a geri dönüş yolculuğunun farklı bir konu olabileceğini söyledi. Dünyanın yerçekiminden en az bir buçuk yıl uzakta kalan ve yalnızca ortadaki üçte birlik kısımda kuvvet deneyimleyen astronotlar sert bir şekilde etkilenebilir. Ancak, geri dönen kahramanlara yardım etmek için mevcut imkanlar göz önüne alındığında, ekip bu konuda daha az endişeli.

Yazarlar, böyle bir görevde bir bireyi riske atacak özellikleri belirleyerek modeli daha da geliştirmeyi umuyorlar. Aynı süreç, uzayda birkaç hafta geçirmek isteyen potansiyel turistler için de uygulanabilir. Van Loon bir açıklamada, "Space X ve Blue Origin gibi ticari uzay uçuş ajanslarının yükselişiyle, zengin ama sağlıklı olması şart olmayan insanların uzaya gitmesi için daha fazla yer var." dedi.

Sorun, kalbin yerçekimine karşı çalışmak zorunda kalmamaya alışması nedeniyle ortaya çıkıyor; yazarlardan Dr. Emma Tucker "Vücudu çok fazla sıvı olduğunu düşünmesi için kandıran bir tepkiyi tetikler." dedi, ve bu, dehidrasyona yol açıyor. Ayrıca, van Loon IFLScience'a, “Beyinde kan pıhtıları ile ilgili sorunlar var ve görme etkilenebilir.” dedi.

Bilim kurgu kitapları ve filmleri, bir zamanlar, uzay gemilerinin ya devamlı sabit hızlanma/yavaşlama yoluyla ya da merkezkaç kuvveti için dönerek yapay yerçekimi oluşturacağını varsayarak sorunu savmıştı. Van Loon, IFLScience'a “Avrupa'da böyle bir şeyi test etmek adına para toplamak için lobi yapan bir grup var.” dedi, ancak şimdilik merkezkaç fikri erken Mars görevleri için çok pahalı görünüyor. Sonuç olarak, astronotların doğru malzemeye sahip olduğundan emin olmak çok önemli olmaya devam ediyor.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum