Yapay Güneş' Yeni Füzyon Rekorunda 1.000 Saniyeyi Geçti

Çin'deki Deneysel Gelişmiş Süper İletken Tokamak'ın (EAST) arkasındaki ekip, füzyon sürücülerini ilk kez 1.000 saniyeden fazla çalıştırdı - tam olarak 1.066 saniye (neredeyse 18 dakika) sürdü.

İlk kez 2006 yılında çalıştırılan EAST, Güneş'imizin enerji ürettiği şekilde neredeyse sınırsız miktarda temiz enerji üretme çabasıyla üzerinde çalışılan birkaç nükleer füzyon reaktöründen biridir.

Elbette Güneş'in küçük bir versiyonunu bir laboratuvarda simüle etmek oldukça zorlu bir iş, bu yüzden bunun gibi kilometre taşları çok önemli.

Ultra sıcak plazmayı uzun süreler boyunca sabit tutmak EAST'nin başarısı için çok önemlidir ve 1.066 saniyelik yeni rekor, bu plazma koşulları için 403 saniyelik bir önceki rekoru kırmıştır.

Bu atılım, her ikisi de Çin Bilimler Akademisi'nin (CAS) bir parçası olan Plazma Fiziği Enstitüsü (ASIPP) ve Hefei Fizik Bilimi Enstitüleri'ndeki (HFIPS) araştırmacılar tarafından gerçekleştirildi.

Çin Bilimler Akademisi Plazma Fiziği Enstitüsü'nden nükleer fizikçi Song Yuntao, “Bir füzyon cihazı, gelecekteki füzyon tesislerinin sürekli enerji üretimi için kritik öneme sahip olan plazmanın kendi kendine devam eden dolaşımını sağlamak için binlerce saniye boyunca yüksek verimlilikte istikrarlı bir şekilde çalışmalıdır” diyor.

Çin, 1.066 saniyelik bu başarının koşulları hakkında çok fazla ayrıntı paylaşmamış olsa da, araştırmacılar ısıtma sistemlerinin son yeniliklerle gücünün iki katına çıktığını ve artık aynı anda 140.000 mikrodalga fırının açılmasına eşdeğer bir güce ulaşabildiğini söylüyorlar.

EAST ekibi, ilk devreye girdiğinden bu yana makinenin çekirdeğindeki plazmanın sıcaklığını ve kararlılığını arttırma konusunda istikrarlı bir ilerleme kaydetti. Makine, gazı hapsetmenin daha iyi bir yolu olan ve yüksek-sıkıştırmalı plazma olarak bilinen bir yöntem kullanıyor.

Bunun gibi Tokamak (çörek şeklindeki) reaktörler, plazma ve manyetik alanları kullanarak hidrojen atomlarını inanılmaz hızlarda ve yoğun basınç altında bir araya getirecek koşulları yaratır ve ardından büyük miktarlarda enerji açığa çıkarır.

Elektrik şebekelerine bağlanabilen tam işlevli bir nükleer füzyon reaktörü elde etmek için hala uzun bir yolumuz var, ancak teknolojide ileriye doğru atılan her adım cesaret verici ve bunun bir gün uygulanabilir bir güç kaynağı olabileceğine dair kanıtlara katkıda bulunuyor.

Peki sırada ne var? Şimdiye kadarki en büyük füzyon reaktörü olmayı vaat eden ve daha da fazla rekor kırabilecek olan Fransa'nın güneyindeki Uluslararası Termonükleer Deneysel Reaktör (ITER) üzerinde çalışmalar halihazırda devam etmektedir.

Bu yazı SCIENCEALERT’ de yayınlanmıştır.