Okyanuslarla Kaplı Bir “Süper Dünya” Bulunmuş Olabilir
Okyanuslarla Kaplı Bir “Süper Dünya” Bulunmuş Olabilir

Dünya'dan sadece 100 ışık yılı uzaklıktaki bir ötegezegen, sularla kaplı bir okyanus dünyası için en iyi aday gibi görünüyor.

Gezegen, TOI-1452b olarak adlandırılıyor ve boyut ve kütle ölçümleri, küresel bir sıvı okyanusla tutarlı bir yoğunluk profili öneriyor. Bilim insanları bunun gibi dünyaların mümkün olduğuna inanıyorlar, ancak henüz kesin olarak bir tane bulamadılar.

Dış gezegenin atmosferini incelemek ve TOI-1452b'nin doğası hakkında daha emin bir karar vermek için James Webb Uzay Teleskobu'ndan gelen gözlemleri takip etmemiz gerekecek, ancak ilk sonuçlar çok ilgi çekici.

Kanada'daki Montreal Üniversitesi'nden astronom Charles Cadieux tarafından yönetilen bir araştırma ekibi, The Astronomical Journal'da yayınlanan bir makalede, "Bu makale, geçiş yapan ılıman ötegezegen TOI-1452b'nin keşfini ve karakterizasyonunu bildiriyor" diye yazıyor. "İç modellememizin sonuçları ve gezegenin mütevazı bir ışınım alması gerçeği, TOI-1452b'yi iyi bir su dünyası adayı yapıyor."

TOI-1452b'nin Güneş Sistemi'ne görece yakınlığına rağmen neden şimdiye kadar tespit edilmekten kaçtığını anlamak kolay.

Ötegezegen, yalnızca 97 astronomik birimlik bir mesafeyle ayrılmış, yakın ikili küçük, loş kırmızı cücelerden birinin yörüngesinde bulundu. Bu ikisi birbirine o kadar yakın ki, iki yıldız adeta birmiş gibi görünüyor.

Bununla birlikte, TESS ötegezegen avı teleskobu, yıldız ışığında, bir nesnenin bizimle ev sahibi yıldızı arasında düzenli olarak geçtiğini gösteren düzenli, zayıf düşüşleri tespit edecek kadar hassastır. Araştırmacılar, Kanada'daki Mont Mégantic Gözlemevi'nde ötegezegen geçişlerini tespit etmek için tasarlanmış kendi son derece hassas enstrümanlarını takip ettiler.

Her iki teleskoptan yapılan gözlemler, gerçekten de TOI-1452 ikili yıldızlardan birinin yörüngesinde dönen bir ötegezegen olduğunu ortaya çıkardı.

Araştırmacılar, yıldızın ne kadar ışık yaydığına ve ötegezegen önünden geçtiğinde ne kadar karardığına bakarak, ötegezegenin nispeten küçük olduğunu, Dünya'nın 1,672 katı büyüklüğünde olduğunu tespit edebildiler.

Nispeten yavaş 365 günlük yörüngemiz ile bize delice yakın görünen yıldızı ile 11 günlük bir yörüngede. Bununla birlikte, yıldız Güneş'e kıyasla çok soğuk ve loştur. Yörüngesi suyun dolmaması veya aşırı buharlaşmasını engelleyecek mesafededir.

Fotoğraf: Potansiyel su dünyası TOI-1452b'nin sanatsal bir izlenimi. (Benoit Gougeon/Montréal Üniversitesi)

Ardından, araştırmacılar yıldıza daha yakından baktılar. Spesifik olarak, radyal hızını - ötegezegenin yerçekimi etkisi nedeniyle hareket etme şeklini incelediler. Bunun nedeni, bir sistemdeki herhangi iki cismin ortak bir ağırlık merkezi yörüngesinde dönmesidir - bu, yıldızın TOI-1452b ile yörünge düzeninde çok az hareket ettiği anlamına gelir.

Yıldızın ışığındaki değişiklikler bu hareketi ortaya çıkarır ve daha da iyisi, gökbilimcilerin bu hareketin gücünü belirleyerek yörüngedeki cismin kütlesini hesaplamasına izin verir. Böylece TOI-1452b için Dünya'nın kütlesinin 4.82 katı bir kütle elde edebildiler.

Ve burası işin gerçekten ilginçleşmeye başladığı yer.

Bir cismin büyüklüğüne ve kütlesine sahip olduğunuzda, onun ortalama yoğunluğunu çıkarabilirsiniz. TOI-1452b için, bu yoğunluk santimetre küp başına 5,6 gramdır ve bu, Dünya'nın santimetre küp başına 5,5 gramlık yoğunluğuna çok yakındır. Ancak araştırmacılar, daha fazla kütleye sahip bir nesne için Dünya'nınkine benzer bir yoğunluğun, nesnenin daha hafif bir malzemeden oluştuğunu gösterdiğini söyledi.

Cadieux, "TOI-1452b, bugüne kadar bulduğumuz bir okyanus gezegeni için en iyi adaylardan biri" diyor. "Yarıçapı ve kütlesi, Dünya gibi temelde metal ve kayadan oluşan bir gezegen için beklenenden çok daha düşük bir yoğunluğa işaret ediyor."

Araştırmacılar, dış gezegenin iç kompozisyonunu modellediler ve kütlesinin yüzde 30'unun su olabileceğini belirlediler.

Ancak yine de sadece elimizdeki ölçümlerle TOI-1452b'nin tam olarak neyden yapıldığını söylemek mümkün değil.

TOI-1452b bir su dünyasıysa, onu keşfetmek için en iyi şansımız Webb.

Montreal Üniversitesi'nden gökbilimci René Doyon, "Webb Teleskobu ile yaptığımız gözlemler TOI-1452b'yi daha iyi anlamak için çok önemli olacak" diyor.

Araştırma The Astronomical Journal'da yayınlandı.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum