Mars'ın En Büyük Kanyonunun Altında Su Bulunmuş Olabilir

Güneş Sistemi'ndeki en büyük kanyon olan ve Mars’ın yüzeyinde derin bir işaret bırakarak ilerleyen Valles Marineris, muhtemelen su tarafından oyuldu ve daha sonra erozyonla genişledi. Şimdi ise son gözlemler gösteriyor ki kanyonu oluşturan o suyun bir kısmı hala orada olabilir. Yörünge gözlemleri, bu geniş kanyonun dibinde, toprağın altında, gizli bir su rezervuarı bulunduğunu gösteriyor.

ESA-Roscosmos ExoMars Trace Gas Orbiter (TGO), Kızıl Gezegenin yüzeyinde hidrojen varlığını ölçüyor. Hidrojen, su için olası bir ön işarettir. Araştırma ekibi, TGO'daki FREND cihazını kullanarak, tespit edilen hidrojenin su buzu şeklinde olması durumunda yüzeye yakın malzemenin yüzde 40'ını oluşturabileceği bir bölge belirledi.

Icarus'ta yayınlandığı üzere, potansiyel olarak su bakımından zengin bölgenin, umut verici bir yer olarak kabul edilen bir alan olan Candor Chaos ile örtüştüğü bulundu. Daha önce, Mars'ta yüzeye yakın su arayan bilim adamları, toprakta buzla kaplı toz taneleri arayarak sadece yüzeyi araştırdılar. Yeni araştırma ise tabiri caizse daha derinleri inceliyor.

Rusya Bilimler Akademisi Uzay Araştırmaları Enstitüsü'nden baş yazar Igor Mitrofanov, yaptığı açıklamada "TGO ile bu tozlu tabakanın bir metre altına bakabilir ve Mars yüzeyinin altında gerçekten neler olup bittiğini görebilir ve daha da önemlisi, daha önceki araçlarla tespit edilemeyen su zengini 'vahaları' bulabiliriz. FREND, devasa Valles Marineris kanyon sisteminde alışılmadık derecede büyük miktarda hidrojen bulunan bir alanı ortaya çıkardı. Gördüğümüz hidrojenin su moleküllerine bağlı olduğunu varsayarsak, bu bölgedeki yüzeye yakın malzemenin %40 kadarı su gibi görünüyor” dedi.

Mars soğuk bir çöldür, ancak ekvator bölgeleri, suyu buz halinde korumak için hala yeterince soğuk değildir. Valles Marineris, ekvatorun hemen 4.000 kilometre güneyinde uzanır, bu nedenle topraktaki suyun varlığı çok heyecan vericidir. Bu tespiti doğrulamak ve Mars'ta ne tür bir su bulunduğunu anlamak için daha fazla gözlem yapılması gerekecek. Bu enlemlerde su, gömülü buz şeklinde veya minerallerde hapsolmuş da olabilir.

Araştırmanın ortak yazarı Alexey Malakhov "Valles Marineris'in merkezi bir bölümünün suyla dolu olduğunu gözlemledik, bu beklediğimizden çok daha fazla su demek. Durum, sabit düşük sıcaklıklar nedeniyle su buzunun kuru toprak altında kalıcı olarak kaldığı, Dünya'nın permafrost bölgelerine çok benziyor”dedi.

ExoMars Trace Gas Orbiter proje bilimcisi Colin Wilson "Günümüz Mars'ında suyun nasıl ve nerede var olduğu hakkında daha fazla bilgi edinmek, Mars'ın bir zamanlar bol olan suyuna ne olduğunu anlamak için çok önemlidir ve yaşanabilir ortamları, olası geçmiş yaşam belirtilerini ve Mars'ın ilk günlerinden kalma organik materyalleri aramamıza yardımcı olur" diye ekledi.