Manyetik Kuzey Kutbu Resmen Yer Değiştirdi
Gemilerdeki, uçaklardaki ve (yılın bu döneminde) Noel Baba'nın kızağındaki navigasyon sistemlerini yeniden kalibre etmenin zamanı geldi: Manyetik Kuzey Kutbu'nun konumu resmi olarak değiştiriliyor ve Kanada'dan Sibirya'ya doğru kaymaya devam ediyor.

ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA) ve İngiliz Jeolojik Araştırmalar Kurumu (BGS) uzmanları her beş yılda bir yaptıkları gibi güçlerini birleştirerek yeni ve daha doğru bir Dünya Manyetik Modeli (WMM) oluşturdular.

Coğrafi Kuzey Kutbu yerinde sabit kalırken (Dünya'nın dönme ekseninin tam zirvesinde), WMM manyetik Kuzey Kutbunu - Dünya'nın manyetik alanının dümdüz aşağıya baktığı, tamamen dikey bir manyetik alan - tespit eder.

Gezegenimizin içindeki demir ve nikel yer değiştirdikçe, Dünya'nın manyetik alanı da yer değiştirir, yani Kuzey (ve Güney) Kutupları da sürekli hareket halindedir. Eğer bir pusula ya da GPS sistemi kullanıyorsanız, bu noktaların tam olarak nerede olduğunu bilmek çok önemlidir.

BGS'den küresel jeomanyetik alan modelcisi William Brown, “Manyetik kuzeyin mevcut davranışı daha önce hiç gözlemlemediğimiz bir şey” diyor.

“Manyetik kuzey 1500'lü yıllardan beri Kanada'nın etrafında yavaş hareket ediyordu ancak son 20 yılda Sibirya'ya doğru hızlandı ve yaklaşık beş yıl öncesine kadar her yıl hızını arttırdı, o zaman aniden yılda 50 kilometreden 35 kilometreye [31 milden 22 mile] yavaşladı ki bu şimdiye kadar gördüğümüz en büyük hız düşüşüdür.”

Araştırmalar, biri Kanada'nın diğeri Sibirya'nın altında olmak üzere iki dev manyetik lobun manyetik kuzeyin kaymasına neden olduğunu gösteriyor. Bazen bu kaymalar 5 yıllık olağan döngünün dışında acil bir güncelleme gerektirecek kadar dramatik olabiliyor.

Artık elimizde daha doğru bir manyetik kuzey haritası var ve bu haritanın yarım on yıl daha geçerli olması bekleniyor. İlk kez, 10 kat daha fazla ayrıntı sunan daha yüksek çözünürlüklü bir harita da mevcuttur: standart 3.300 km'ye kıyasla ekvatorda yaklaşık 300 km'lik bir uzamsal çözünürlüğe sahiptir.

BGS ekibine göre, Güney Afrika'dan İngiltere'ye düz bir çizgide 8.500 km (5.282 mil) seyahat ederseniz, navigasyonunuz için yeni WMM'ye kıyasla eski WMM'yi kullanırsanız, sonunda sizi 150 km (93 mil) rotadan saptıracaktır.

İşte bu kadar fark yaratabilir ve harita ve lojistik şirketleri, hükümetler ve resmi kurumlarla birlikte şimdi güncellemeler yapacaklar.

Ancak, kendi telefonlarımıza ya da uydu navigasyon cihazlarımıza herhangi bir güncelleme yapmak zorunda kalmayacağız- her şey otomatik olarak gerçekleşecek.

Manyetik Kuzey Kutbu ilk olarak 1831 yılında Sir James Clark Ross tarafından Kanada'nın kuzeyinde keşfedildi.

O zamandan bu yana araştırmacılar, dünyanın dört bir yanında yapılan yer ölçümlerinin yanı sıra uzaydaki uydulardan gelen okumaları kullanarak kademeli olarak daha hassas bir şekilde izleyebildiler.

Bu yazı SCIENCEALERT’ de yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum