Kozmonot ISS Penceresinde Buz Kristali Görüntüledi ve Kimse Nasıl Oluştuğunu Bilmiyor

Kozmonot Sergey Korsakov, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun (ISS) penceresindeki buzun güzel bir görüntüsünü yakaladı. Güzel ama sıra dışı değil diye düşünebilirsiniz, ancak öyle. Bu, bir uzay aracının penceresinde oluşan buz kristallerinin ilk fotoğrafı olabilir ve nasıl oluştuklarını kimse bilmiyor.

Fotoğraf, sanki Europa veya Enceladus gibi buzlu bir ayımız varmış gibi, Dünya üzerinde beliren hilal şeklinde bir buz oluşumunu gösteriyor.

Görüntü Korsakov tarafından Mayıs ayı sonlarında Twitter ve Telegram'da paylaşılmıştı. Kozmonot Telegram'da buz kristallerinin uzun ömürlü olduğunu, 24 saat kaldığını ve eridikten sonra bile buğu deseninin kaldığını söyledi. Yine de oluşumu tam net değil ve şaşırtıcı bir şekilde bu konuda belirgin bir bilimsel literatür yok.

IFLScience herhangi bir bilgi için ISS üyeleri NASA, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve Japon Uzay Ajansı'na (JAXA) ulaştığında, pencere ISS'nin Rus modülünde olabileceğinden ve açıkça hiç kimse Roscosmos ile konuşmuyor olduğundan, üçü de yorum yapmaktan çekindi.

Bu bilgi olmadan, sadece spekülasyon yapabiliriz. ISS'deki pencereler, iç kısım hava ve dış kısımlar vakum ile ayrılmış birden fazla camdan oluşur. Buz kristalleri camların içerisinde veya istasyonun iç tarafında olabilir. Bazıları, pencereye soluyan kozmonotlardan olabileceğini öne sürdü, ancak buzun şekli (neredeyse mükemmel bir daire) ve ISS'nin sıcaklığı bunu olası kılmıyor.

Liverpool Üniversitesi'nden bir buzulbilimci olan Dr James Lea, IFLScience'a verdiği demeçte "Şekil, en çok dairenin sınırlarında buza sahip gibi görünüyor - bu, oluşum mekanizmasının her tarafta eşit şekilde hareket ettiğini, dairenin kenarında buz oluşturmak için bir eşiğe ulaştığını ve sonra su buharının ortaya varmadan tükendiğini gösteriyor” dedi.

"Ortaya doğru uzanan buz parçaları, buz kristalleridir ve genişlemeye yardımcı olmak için kendilerini kullanırlar - çok sıcak olduğu için dairenin dışına çıkamazlar."

Şaşırtıcı olan dairesel şekil, camdaki bir sıcaklık gradyanının sonucu olabilir. Ancak, şu anda net olmayan pencere özelliklerine bağlı olacaktır.

Warwick Üniversitesi'nden atmosfer bilimi ve kriyobiyolojide buz çekirdeklenmesinin rolü konusunda uzman Dr Tom Whale, IFLScience'a verdiği demeçte "Buzun konumunun pencere boyunca bir sıcaklık gradyanını yansıttığından şüpheleniyorum. Pencere ile uzay istasyonunun gövdesi arasındaki temas noktasının, pencere camının merkezinden daha sıcak olmasını bekleyebilirsiniz" dedi.

"Pencere camları arasındaki boşlukta biraz su buharı varsa veya uzay istasyonundan boşluğa nispeten nemli hava sızıntısı varsa, pencerenin yeterince soğuduğu noktada buz oluşma eğiliminde olabilir ve oradan içeriye doğru büyür. Buzun dairesel şekli dairesel bir pencere geometrisini yansıtabilir."

Bu gizem çözülemese de, mikro yerçekiminde buz kristallerinin oluşumu aktif bir araştırma alanıdır. JAXA yörüngede buz kristallerinin oluşumu üzerine deneyler yaptı ve uzayda "süper" simetriye sahip buz kristallerinin oluşabileceğini keşfetti.

Korsakov'a gelince, bu onun ISS'nin penceresinden garip bir şeyi ilk fotoğraflayışı değil...

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.