Kara Delik Taklidi Yapan Dev Kuantum Vorteksi Oluşturuldu!
Kara Delik Taklidi Yapan Dev Kuantum Vorteksi Oluşturuldu!

Bilim insanları, kara delikleri daha iyi anlamak için dev bir kuantum vorteksi oluşturdular. Bu vorteks, kuantum etkileri gösteren özel bir sıvı helyum türünde bir girdap. Araştırmanın detaylarına baktığımız zaman; 

Kara deliklerin etrafındaki alanlarda , yerçekimi kuralları ve kuantum mekaniği etkileşime girerek, kozmosun başka hiçbir yerinde gözlemlenemeyen etkilere yol açıyor. Bu da bu bölgelerin incelenmesini önemli kılmakta. Birleşik Krallık'taki Nottingham Üniversitesi'nden Silke Weinfurtner , "Kara deliklerin çevresinde meydana gelen bir sürü ilginç durum var, ancak bunların çoğuna ulaşılamıyor" diyor . "Böylece kara deliklerin çevresinde meydana gelen olayları araştırmak için bu kuantum simülatörlerini kullanabiliriz."

Kuantum simülatörlerini oluşturmak için Weinfurtner ve meslektaşları, olağanüstü derecede düşük viskoziteyle (sudan 500 kat daha düşük) akan süperakışkan helyum kullandılar. Sürtünme olmadan hareket ettiği için helyumun bu formu olağandışı kuantum etkileri sergiler ve kuantum sıvısı olarak bilinir. Araştırmacılar helyumu, dibinde dönen bir pervane bulunan bir tanka yerleştirdiler. Pervane döndükçe sıvıda kasırgaya benzer bir girdap oluştu.

Yine Nottingham Üniversitesi'nden ve ekibin bir parçası olan Patrik Švančara , "Süper akışkan helyum dışındaki fiziksel sistemlerde benzer girdaplar daha önce yapılmış olsa da, bunların gücü tipik olarak en az birkaç kat daha zayıftır" diyor . Girdabın gücü ve boyutu, girdap ile tanktaki sıvının geri kalanı arasında gözlemlenecek kadar önemli etkileşimler oluşturmak için çok önemlidir.Bu yapılan çalışma hakkında Kara delikler laboratuvar simülasyonlarının öncüsü olan Technion-İsrail Teknoloji Enstitüsü'nden Jeff Steinhauer , "Bu deneysel bir güç gösterisi" diyor . "Çok köklü, eski, klasik bir süperakışkan helyum tekniğini aldılar ve onunla gerçekten yeni bir şey yaptılar ve geçmişte yapılanlara göre teknolojik yetenekleri büyük ölçüde artırdılar."

Araştırmanın Önemi:

Bu çalışma, kara deliklerin olay ufuklarının yakınında meydana gelen kuantum olaylarını incelemek için yeni bir yol sunuyor.

• Bilim insanları, bu vorteksi kullanarak kara deliklerin nasıl oluştuğunu ve evrimleştiğini daha iyi anlayabilirler.

 

Araştırmanın Sınırlamaları:

• Bu vorteks, kara deliğin tüm özelliklerini taklit etmiyor.

• Bu vorteks, sadece laboratuvar ortamında oluşturulabiliyor.

• Bu vorteksle yapılan çalışmalar, kara deliklerin gerçek doğasını tam olarak yansıtmayabilir.

KAYNAKÇA:

1. https://arxiv.org/abs/2308.10773

 

Eren Akdeniz
Fırat Üniversitesi - Fizik Öğrencisi

0 yorum