Hafızayı geliştiren yapay beyin parçası geliştirildi

Bu amaç için, beynin hatırlama işlevini yerine getiren hipokampus bölgesinin yapay bir versiyonunu üreten Berger bu cihazını geliştirmek için öncelikle hayvanlarla çalıştı.

Tavşanlarla yaptığı bir deneyde önce bir melodi çalıp ardından tavşanların yüzüne hava üfleyen bilimci, bir süre sonra tavşanların sadece melodiyi duyduklarında gözlerini kırptıklarını gördü. Bu da tavşanların melodi ve hava ilişkisini öğrendiklerini, bu bilgiyi uzun süreli belleğe attıklarını gösteriyordu.

Bu süreç içerisinde tavşanların beyin aktivitelerini kaydeden araştırmacı, nöronların bu bilgileri bir kod gibi hipokampusa sunduğunu ve hipokampusun bu verileri değiştirerek uzun süreli belleğe aktardığını gördü. Kısa süreli bellek ile uzun süreli bellek arasındaki kodlama farklarını inceleyen Berger, hipokampusun yaptığı değişiklikleri matematiksel olarak ifade etmeyi başardı.

Yapay hipokampus

Hipokampustan geçen verilerin ne gibi değişikliklere uğrayacağını önceden kestirebilen Berger ve çalışma arkadaşları daha sonra fareler üzerinde bir hafıza deneyi gerçekleştirdi. Uzun süreli hafıza oluşturmayı engelleyen ilaç verilen bir farenin, iki koldan birisini itmesinin ardından, ışıkla farenin dikkatini dağıtan ekip daha sonra geliştirdikleri yapay hipokampus ile farenin beyninde olaya dair hafıza oluşturmaya çalıştı. Fare tekrar kolların önüne geldiğinde hangi kolu ittiğini hatırlayarak onu eski haline getirdi.

Berger farelerin uzun süreli belleğe atmadıkları bilgileri dışarıdan müdahale ile hatırlayabildiklerini, bunun da yapay hipokampusun işe yaradığı anlamına geldiğini belirtti. Maymunlar üzerinde de bu cihazı deneyip olumlu sonuçlar alan Berger, cihazın insanlar üzerinde de işe yarayabileceğini düşünüyor ancak beynin karmaşık yapısının sadece 100 adet elektrodu bulunan bir cihaz ile taklit edilmesinin çok zor olduğunun altını çiziyor.

İnsanlar üzerinde kullanma çalışması

Yine de Kernel adlı bir girişim, Berger’in cihazını insanlar için kullanılabilir hale getirip satışa sunmak için çalışmalara başladı. Uzun vadeli hedefler arasında bu cihazın hafızanın dışında dikkat, yaratıcılık ve odak gibi alanlarda da beyni geliştirmesi amaçlanıyor.

Kernel’in henüz üretilmemiş olan cihazının ne gibi düzenlemelere maruz kalacağı ise belli değil. Cihaz bir protez olarak tıbbi malzeme kapsamında değerlendirilebilir. Ya da hafıza güçlendirici haplar gibi tüketim malzemesi kapsamına da girebilir.

Kaynak
*Dünya Halleri - "Hafızayı geliştiren yapay beyin parçası"
https://www.dunyahalleri.com/hafizayi-gelistiren-yapay-beyin-parcasi/

İleri Okuma
https://www.wired.com/2016/12/neuroscientist-whos-building-better-memory-humans/