Gökbilimciler, Bir Süpernova'nın Ne Zaman Gerçekleşeceğini Tahmin Edebileceklerini Düşünüyorlar
Gökbilimciler, Bir Süpernova'nın Ne Zaman Gerçekleşeceğini Tahmin Edebileceklerini Düşünüyorlar

Japonya'dan bir araştırma ekibi, High Energy Astrophysical Phenomena'ya sunulan yakın tarihli bir çalışmada, Yerel Tip II ve Galaktik süpernovadan (SNe) kaynaklanan bir patlamanın öncü imzalarını gözlemleme ve muhtemelen tahmin etme stratejilerini tartışıyor.

Bu çalışma, süpernovaların evrende hem nasıl hem de ne zaman meydana gelebileceğini daha iyi anlamamıza yardımcı olma potansiyeline sahiptir.

Ama süpernovaları gerçekleşmeden önce tespit etmek ne kadar önemli?

Tokyo Üniversitesi Erken Evren Araştırma Merkezi'nde astrofizikçi olan ve çalışmanın başyazarı Daichi Tsuna, "İki açıdan önemli" dedi.

"Birincisi, süpernovaların (SNe) büyük kütleli yıldızların ölümünü işaret eden patlamalar olduğunu bildiğimiz halde, ömrünün sonuna doğru ne olduğu hala bir gizem.”

"Makalemiz, yıldız evrimi anlayışımızı derinleştirmeye ve mevcut teoriyi iyileştirmeye yardımcı olabilecek gelecekteki gözlemlerle bu öncülü derinlemesine araştırabileceğimizi iddia ediyor. İkincisi, bir SN öncüsü bulmak, yakın gelecekteki bir SN için çok erken bir uyarı anlamına gelecek, ve çoklu haberci (ışık, nötrinolar ve yerçekimi dalgaları) gözlemlerini koordine etmek için mevcut zaman çerçevesini uzatmaya yardımcı olacaktır."

Araştırmacılar, kırmızı bir süperdev yıldızın kütlesel püskürmesinden kaynaklanan böyle bir deşarj ile ilgili, teorik bir model oluşturmak için açık kaynak kodu CHIPS'i (Etkileşimle Güçlendirilmiş Süpernova'nın Komple Tarihi) kullandılar.

2019'da parlaklığının azaldığı gözlemlenen ve muhtemelen süpernovaya dönüşeceği konusunda tartışmalara yol açan yıldız Betelguese'nin de kırmızı bir üstdev yıldız olması nedeniyle bu ilgi çekicidir.

Görünüşe göre, Betelguese ömrünün sonuna yaklaşıyor, ancak 2021'de yapılan bir araştırma, 100.000 yıl daha patlamasının planlanmadığını söyledi. Ancak bu araştırmanın Betelguese için ne gibi etkileri olabilir?

Tsuna, "Betelgeuse, tam olarak bu makalede incelediğimiz türden bir yıldız olan kırmızı bir üstdevdir," diye açıkladı. "Dolayısıyla, Betelgeuse çok yakında patlayacak olsaydı, bu tür öncü emisyonu SN'den hemen önce gösterebilir. Betelgeuse bize çok yakın olduğu için, nötrino dedektörleri SN'den günler önce yayılan nötrinoları bulabilir."

Çalışmanın bulguları, patlama ışık eğrilerinin yalnızca birkaç gün süren kısa bir şok dalgası darbesiyle körüklendiğini ve ardından yüzlerce gün süren çok daha uzun bir soğutma deşarjının olduğunu belirtiyor.

Daha düşük enerjili püskürmeler için, bu periyodu, bağlı zarf olarak bilinen şey tarafından körüklenen ve geri çekilen loş bir tepe periyodu takip eder.

Çalışma, bu tür kitlesel patlama olaylarının "yakın gelecekte bir SN'nin erken uyarısı olarak hizmet edebileceğini ve bunun da çekirdek çöküşü SNe çalışmaları için önemli olacağını" söyleyerek sona eriyor.

Tsuna, "Bu tür oldukça belirsiz öncüleri tespit etmek için parlak bir geleceğimiz var" dedi.

Bu makale ilk olarak Universe Today tarafından yayınlandı.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum