Gizemli Roket Kazası Ay'da Tuhaf Çift Krater Oluşturdu
Gizemli Roket Kazası Ay'da Tuhaf Çift Krater Oluşturdu

Bu yılın başlarında bir cismin Ay yüzeyine düşmesinden sonra Ay'da olağandışı bir çift krater görüldü. NASA, ikiz kraterin kayalık yüzeyle çarpışan bir roket gövdesinin sonucu olduğunu söylüyor, ancak bu roketin kesin kimliği şu anda gizemini koruyor. 

Görüntüler, NASA'nın Ay Yörünge Kaşifi tarafından Ay'ın görünmeyen yüzünde bulunan 536 kilometre genişliğindeki devasa bir çarpma havzası olan Hertzsprung havzasının kuzeydoğu kenarı yakınında çekildi.

Yaklaşık 18 metre çapında bir doğu krateri ve yaklaşık 16 metre çapında bir batı krateri olan örtüşen kraterler 4 Mart 2022'de oluştu. Kraterlerin ikili doğası şaşırtıcı çünkü daha önce Ay'a iz bırakmış olan diğer roket gövdesi çarpmalarından farklılar.

Çift krater çarpma bölgesinin yerinin doğrulanması. Çerçeve genişliği 367 metredir.

 

Apollo 13, 14, 15 ve 17 görevlerinde kullanılan Satürn V roketlerinin parçaları, 1970'lerde Ay'da çarpma kraterleri oluşturdu, ancak bu çarpışmalar biraz düzensiz de olsa dairesel tek bir kraterle sonuçlandı. Bunun nedeni, kullanılmış roketlerin kütlelerinin büyük bir kısmının motor ucuna doğru ve roketin geri kalanının büyük ölçüde sadece boş bir yakıt deposu olmasının  roket gövdesinin yere dikey olarak çarpmasına neden olması.

Hertzsprung havzasının yakınında görülen çift krater beklenmedik bir durum çünkü roket gövdesinin her iki uçta da büyük kütlelere sahip olduğunu ve Ay'a yatay olarak çarptığını gösteriyor.

Craters formed by impacts of the rockets of the Apollo missions.

Apollo görevleri roketlerinin çarpmasıyla oluşan, çapları 35 ila 40 metre arasında değişen kraterler.

 

Sıra dışı kraterlerin, Çin'in 2014 yılında Ay'a fırlatılan robot uzay aracı Chang'e 5-T1'in düşen hızlandırıcısı tarafından oluşturulduğuna dair tahminler var.

Bu yılın başlarında, astronomik yazılım tasarımcısı Bill Gray, kullanılmayan bir roket hızlandırıcının Mart ayında ay yüzeyine çarpacağını tahmin etmişti. Başlangıçta bir SpaceX Falcon 9 roketinin parçası olduğundan şüphelenilse de, sonraki bulgular bunun Chang'e 5-T1 ay görevinden bir hızlandırıcı olduğunu ileri sürdü.

Yakın tarihli bir blog yazısında Gray, çifte kraterin tuhaf doğasıyla kafası karışmış olsa da, krater konumunun Çinli hızlandırıcının inmesi öngörülen yerin tahminleriyle bağlantılı olduğunu söyledi.

Gray, "Buna biraz kafam karıştı." diye yazıyor. "Ancak bunun gibi yüksek hızlı çarpışmalarda ne olduğu konusunda hiçbir şekilde uzman değilim, bunların çok garip, sezgisel olmayan sonuçlara sahip olabileceğini bilmek dışında."

"Teori, eğer bu sığ açıda bir darbe olsaydı, uzun veya çift bir krater oluşturabileceği (bazen olduğu ve bazı uzun/çift ay kraterlerini açıkladığı gibi) etrafında dönüyor. Ancak Chang'e 5-T1 hızlandırıcısı dikeyden yaklaşık 15 dereceyle geldi. Yani bunun açıklaması bu değil.” diye ekledi.

Çin Dışişleri Bakanlığı ise Ay'a doğru giden roketin Chang'e-5'ten geldiğini daha önce yalanlamıştı ve roketin Dünya'ya geri döndüğünü ve yeniden girişte yandığını iddia etmişti.

NASA, çift kraterin ortaya çıkmasına neyin sebep olduğuna dair düşüncelerini henüz sunmadı, ancak bilim insanları arasında bazı fikirlerin dolaştığına şüphe yok.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.

 

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum