Gezegen Oluşturan Diskte En Büyük Molekül Keşfedildi

Genç bir yıldızın gezegen oluşturan diskinde, dokuz atomdan oluşan organik bir molekül tespit edildi. Bu madde dimetil eterdir ve böyle bir ortamda bulunan en büyük moleküldür.

Astronomy & Astrophysics dergisinde yayınlanan bulgular, genç yıldız IRS 48 ile ilgilidir. Dimetil eter, yıldız oluşturan bulutlarda gözlemlendiği için gök bilimciler onun orada olduğunu biliyorlardı, ancak gezegenlerin oluştuğu bölgelerde değildi. Gözlemler bize gezegenlerin küçük yapı taşlarını ve Dünya'da yaşama yol açan organik molekülleri anlatıyor.

Leiden Üniversitesi Leiden Gözlemevi'nde yüksek lisans öğrencisi olan yazar Nashanty Brunken yaptığı açıklamada, "Bu sonuçlardan, gezegenimizdeki yaşamın kökeni hakkında daha fazla şey öğrenebilir ve  diğer gezegen sistemlerinde yaşam potansiyeli hakkında daha iyi bir fikir edinebiliriz. Bu bulguların büyük resme nasıl uyduğunu görmek çok heyecan verici." dedi.

Uzaydaki karmaşık kimya, buzla kaplı toz tanelerini birleştirme eğilimindedir. Orada, karbon monoksit gibi basit moleküller, dimetil eter gibi daha karmaşık moleküllere yol açan kimyasal reaksiyonlara girebilir. Yıldızların ışığı bu toz tanelerini ısıtarak ve onları kaplayan buzu süblimleştirdikçe, bu daha büyük moleküller algılanabilir hale gelir.

Leiden Gözlemevi'nde araştırmacı olan yardımcı yazar Alice Booth, "Sonunda disklerdeki bu daha büyük molekülleri tespit etmek gerçekten heyecan verici. Bir süre onları gözlemlemenin mümkün olmayabileceğini düşündük. Bunu daha da heyecan verici yapan nedir peki? Bu daha büyük karmaşık moleküllerin diskteki oluşum gezegenlerini beslemek için mevcut olduğunu artık biliyoruz. Çoğu sistemde bu moleküller buzun içinde gizlendiğinden daha önce bilinmiyordu.” dedi.

Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Dizisi (ALMA) sayesinde gözlemler mümkün oldu. Dimetil eter gibi moleküller, proteinlerin yapı taşları olan amino asitler gibi yaşam için çok önemli olan molekülleri yapmanın anahtarıdır.

Yine Leiden Gözlemevi'nde araştırmacı olan yardımcı yazar Nienke van der Marel, “Artık bu karmaşık moleküllerin yıldızları oluşturan bulutlardan gezegen oluşturan disklere ve kuyruklu yıldızlara kadar olan tüm yolculuğunu takip etmeye başlayabildiğimiz için inanılmaz derecede memnunuz. Umarım daha fazla gözlemle, kendi Güneş Sistemimizdeki prebiyotik moleküllerin kökenini anlamaya bir adım daha yaklaşabiliriz.” dedi.

Ekip, şu anda yapım aşamasında olan ve gezegen oluşturan diskte Dünya büyüklüğünde gezegenlerin oluşabileceği bölgeyi yakınlaştırabilecek olan Aşırı Büyük Teleskop'u kullanarak gözlemleri takip etmeyi umuyor.

 

Kaynak:

https://www.iflscience.com/space/largest-ever-molecule-in-a-planet-forming-disk-has-been-discovered/