Küresel ısınmanın neden olduğu buzul erimeleri hiç beklemediğimiz bir tehlikeyi açığa çıkarabilir.
Bilim kurgu dünyası, buzulların içinden çıkıp insan neslini tehdit eden ölümcül virüs hikâyeleriyle doludur.
Peki, bu ne kadar uzak bir ihtimal? Bir zamanlar Dünya’ da hüküm süren ancak binlerce yıldır buzullarda hapsolmuş şekilde bekleyen patojenler buzulların erimesiyle tekrar gün yüzüne çıkabilir mi? Potansiyel olarak evet bu mümkün!
2003 yılında Çin’ in Tibet bölgesinde bir buz tabakasının derinliklerinden çıkarılan donmuş bakteriler tekrar canlandırıldı. Bu bakterilerin tarihi 750.000 yıldan eskiye dayanıyordu.
2014 yılında Sibirya’ da donmuş topraktan çıkarılan 30.000 yıllık ‘’Pithovirus sibericum’’ isimli zombi virüs yeniden canlandırıldı.
2016 yılında ise Batı Sibirya ‘ da binlerce ren geyiğinin ölümüne neden olan bir şarbon salgını boy gösterdi. Bu salgına, donmuş toprakta hapsolmuş olarak bulunan ancak yer yüzeyinin çözünmesiyle açığa çıkan ‘’Bacillus anthracis’’ sporlarının neden olduğu düşünülmektedir.
Dünya’ nın iklimi hiç olmadığı kadar hızlı bir şekilde değişiyor, buzullardaki erimeler artarak devam ediyor. Bilim insanları, buzulların erimesine bağlı olarak her yıl yaklaşık dört sekstilyon (4.000.000.000.000.000.000.000) mikroorganizmanın açığa çıkacağını belirtiyor. Bu sayı, evrendeki tahmini yıldız sayısıyla hemen hemen eşdeğer.
Bulgular, şimdiye kadar bilim kurguyla sınırlı olan bu tehdidin, ciddi bir ekolojik değişime neden olabileceğini gösteriyor. Tarih öncesinden kalma bu patojenlerin bir anda ortaya çıkıp modern türlerin yok edicisi konumuna gelmesi ciddi derecede rahatsızlık verici bir düşünce.
Toplum olarak, potansiyel riskleri anlamamız gerekiyor ki onlara hazırlanabilelim. SARS-CoV-2, Ebola ve HIV gibi önemli virüsler muhtemelen diğer hayvanlardan temas yoluyla insanlara bulaştı. Bu nedenle daha önce keşfetmediğimiz tarih öncesi bir virüsün insanlara bulaşması da olası bir senaryodur.
Bir patojenin eriyen buzdan çıkıp insanlık için bir yok oluşa neden olması düşük bir ihtimal olsa da, bilim insanlarının elde ettiği sonuçlar bunun bir fantezi olmadığını ve bu senaryoya hazırlıklı olmamız gerektiğini gösteriyor.
Kaynaklar:
https://www.sciencealert.com/frozen-pathogens-are-waking-up-and-scientists-say-the-risk-is-real
0 yorum