Bir Bifteği Uzaydan Düşürerek Kavurabilirsiniz Ancak Pişiremezsiniz
Deneylerin teorilerle eşleşmesi her zaman iyidir.

Xkcd webcomic yazarı ve bilim iletişimcisi Randall Munroe, "absürt varsayımsal sorular" dediği şeyler üzerine iki kitap yazdı. İlk Farz Edelim Ki kitabında araştırdığı alışılmadık sorular arasında şu da vardı: "Bir bifteği, yere çarptığında pişmiş olması için hangi yükseklikten düşürmeniz gerekir?" Munroe oldukça kapsamlı bir cevap verdi ancak aynı zamanda "kaba tahminini" kontrol etmek için bir laboratuvar deneyine ihtiyaç duyulduğuna dikkat çekti. Şimdi bu deney yapıldı - ve görüntüleri var.

Alex Lahey'in sorusu, atmosferde yüksek hızla hareket eden bir cismin, ön kenardaki hava basıncı nedeniyle muazzam bir ısınmaya maruz kalacağı gerçeğine dayanıyor. Peki bir bifteği bu şekilde pişirmek mümkün olur mu? Pek sayılmaz. Yüksek ısıya rağmen, bu biftek pişirmenin korkunç bir yolu.

Tweet linki.

 

Nedenine bir örnek, meteoritler Dünya'ya vardığında sık sık olan şeydir. Dış katmanları ısınır ve yanıp kül olur, dolayısıyla zemine ulaşan şey soğuktur. Aynı şey biftek ile de olur. Munroe, dış katmanların yüksek hızda kavrulacağını ve kopacağını varsaydı. Mach 5'te - ses hızının beş katı - hareket eden bir biftek için, basınç onu kavuracak ve ezecek, ancak içi çiğ kalacaktır.

Munroe cevapta, "Bu simülasyon için, daha düşük hızlarda bir tür girdap kopmasının ters dönen bir yuvarlanma yarattığını, hipersonik hızlarda ise yarı kararlı bir küresel şekle ezildiğini varsayıyorum. Ancak, bu kaba tahminden biraz daha fazlası. Bu konuda daha iyi veri elde etmek için bir hipersonik rüzgar tüneline bir biftek koyan olursa, lütfen videoyu bana gönderin.” diye yazdı.

Tweet linki.

 

Görünüşe göre biri tam da bunu yaptı. Tom Fisher ve Thomas Rees, Birleşik Krallık'taki Manchester Üniversitesi'nde hipersonik ısı transferini araştırıyorlardı ve deneyi yapmaya karar verdiler. İngiliz süpermarket zinciri Sainsbury'den "21 günlük olgunlaştırılmış dana bifteği" kullandılar ve onu Mach 5'te bir rüzgar tüneline yerleştirdiler.

Tweet linki.

 

Munroe'nun ezilmeye yaklaşımı pek yanlış sayılmazdı ve hipersonik rüzgarları gösteren Schlieren görüntülemesinde açıkça görülebiliyor. Termal kameralar, gerçekten de bifteğin dışının kavrulduğunu ve patladığını, iç kısmının ise soğuk kaldığını gösteriyor.

Deneylerin teorilerle eşleşmesi her zaman iyidir.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum