Fizikçiler bazı şeyleri anlatmak için çarpıcı, akılda kalıcı isimler kullanmayı seviyorlar sanırım.
Big Bang \"Büyük patlama\" evrenin doğuşunu anlatabilmek için bulunmuş böyle bir tanımlama.
Çok küçük, \"Plank\" boyutuna sıkıştırılmış, çok büyük bir enerji söz konusu. Aslında bu enerjinin daha öncesi için de teoriler var ama biz konuyu dağıtmamak için oradan başlıyoruz. Bu enerji bir şekilde tetiklenip açığa çıkmaya meylediyor diyelim... Çeşitli platformlarda ve belgesellerde anlatıldığı gibi öyle bezelye kadar, kaşık kadar madde genleşmiş olamaz. Çünkü eğer maddeleşmiş olsa zaten kara delik limitinin korkunç derecede çok üzerinde olduğu için o maddenin kütle çekimi genleşmeye izin vermez.
Peki ne olabilir?
Enerji henüz maddeleşmemiş, çok yoğun bir alan halinde olabilir. Hayal ötesi çok sıcak olduğu için kütle çekim dahil hiç bir güç açığa çıkamıyor olmalıdır. Yani kütleçekim simetrisi kırılmamış, çekici ve karşıtı olan itici güç baskı halinde bulunmaktadır. Tetiklenme başladığında belgesellerde anlatılan bir şişme dönemi vardır. Söz konusu enerji bir yandan genleşmeye başlayıp, diğer yandan ısısı düşerken kütleçekim simetrisi kırılır. Maddeleşme başladığında kütleçekim gücü baskın olmadan önce yani madde henüz madde olduğunun farkına varamadan şişme olayı gerçekleşir. Bu şişmenin ışıktan yani aynı hızla çalışan kütleçekimden çok daha hızlı olması gerekir ki karadelik olmasın.
Bu şişmeye sebep olan nedir diye sorulabilir. Sorumluluğu üzerime alıp bir açıklama yapabilirim bu konuda.
Çekici kütleçekimin etki edebilmesi için dalgaların (Gravitonların) belirli bir mesafeyi katetmesi gerekir. Ama itici kütleçekim için böyle bir mesafeye gerek yoktur. Anında etki eder. Simetriden ışıktan çok hızlı bir şekilde ayrılabiir. Bunu da şöyle izah edebiliriz; \"Karadelik ışıktan daha hızlı etki eder. Yani kütleçekim gücü için ışık hızı aşılmaz bir engel değildir. Hele bir de evrenin tüm maddesini temsil eden bir güç düşünülürse böyle bir gücün limiti olmaz. İşte benim bahsettiğim itici güç bu gücün tersidir. Yani limitsiz bir itme...
Şişme çok kısa sürer. Plank zamanı kadar. Yani saniyenin 33 sıfırlı bir mertebesinde gerçekleşir ve 28 sıfırlı bir katlanmayla genleşir. İtme için gerekli yoğunluk karadelik sınırının altına indiğinde şişme son bulur. Çünkü artık ışıktan hızlı bir genleşme gerekmemektedir. Ve artık kütleçekim gücü de etkili olmaya başlamıştır. Çünkü maddesel parçacıklar oluşmaya başlamışlardır.Bundan sonra evren sakin bir şekilde genişlemesine devam edecektir.
İşte benim gözümde Big Bang böyle bir şey.
Kısacık bir soruya biraz uzun ve amacı aşan bir yanıt oldu. Kimsenin kafasını karıştırmak istemem ama düşündüğüm şeyleri de paylaşmak istiyorum böyle bazen. Hata ve kusurları eleştirebilirsiniz.
![Uzay Çalışmalarının Önemi - Süleyman Fişek [Röportaj]](https://fizikist.com/uploads/img/uzay-calismalarinin-onemi.jpg "Uzay Çalışmalarının Önemi - Süleyman Fişek [Röportaj]")