Amatör Bilim İnsanı Tarafından Keşfedilen Yeni Jüpiter Benzeri Gezegen

Amatör Bilim İnsanı Tom Jacobs, harika bir keşiften sorumluydu: NASA'nın uydusu TESS (Transit Ötegezegen Araştırma Uydusu) tarafından toplanan verilerde büyük bir ötegezegen.

TOI-2180 b gezegeni, Jüpiter ile kabaca aynı boyutta olmasına rağmen Jüpiter'in üç katı kütleye sahiptir. Bu da güneş sistemimizdeki gaz devinden daha yoğun olduğunu düşündürür. Yıldızlarının yörüngesinde 261 günde, Venüs'ün Güneş'in etrafında dönmesinden biraz daha uzun sürer. Jüpiter'in yaklaşık 12 yıl sürdüğü göz önüne alındığında bu kısa görünebilir, ancak güneş sisteminin ötesinde keşfedilen Jüpiter büyüklüğündeki birçok dünyanın sadece birkaç gün daha uzun bir yılı vardır. 

The Astronomical Journal'da bildirilen ve Amerikan Astronomi Topluluğu sanal toplantısında sunulan bu heyecan verici keşif, Jacobs'ın özverisi sayesinde mümkün oldu. Daha önce, bir önceki ötegezegen avcısı Kepler tarafından toplanan verilere bakarak, NASA fonuyla amatör bilim portalı Zooniverse'nin bir girişimi olan Planet Hunter'a katılmıştı. Şimdi, özel bir yazılım kullanarak TESS verilerini gözle inceleyen bir grup amatör bilim insanı ve iki deneyimli astronom ile işbirliği yapıyor. Gezegen olduğu ortaya çıkan şeyi bu şekilde fark ettiler.

TESS, uzun bir süre boyunca değişiklikleri kaydederek yıldızların ışığını gözlemler. Bir gezegen, uydu ona bakarken yıldızı geçerse, yıldızı biraz karartabilir. Bu ışık eğrisinde düzenli aralıklarla tekrarlanan düşüşler bir gezegeni gösterir.

1 Şubat 2020'de Jacob, böylesine benzersiz bir düşüş fark etti ve bunu iki profesyonel bilim insanları Riverside, California Üniversitesi'nden Paul Dalba ve New Mexico Üniversitesi'nde yardımcı doçent olan Diana Dragomir

için potansiyel ilginç bir bulgu olarak işaretledi. Jacobs yaptığı açıklamada, "TOI-2180 b'yi keşfetmek ve yayınlamak, profesyonel astronomların ve deneyimli amatör bilim insanlarının birlikte başarılı bir şekilde çalışabileceğini gösteren büyük bir grup çalışmasıydı. En iyi şekilde sinerji.” dedi.

Bir gezegen ancak iki bağımsız yöntem varlığını kanıtlayabilirse onaylanır, bu nedenle Dalba bu onay için California'daki Lick Gözlemevi'ndeki Otomatik Gezegen Bulucu Teleskopu kullandı. 500 güne yayılan 27 saatlik gözlemlerle Dalba ve ekibi, gezegenin yıldızı üzerindeki yer çekimsel çekimini ölçtü.

Dragomir, "Bu yeni keşifle, TESS gözlemlerinden çıkarabileceğimiz gezegen türlerinin sınırlarını da zorluyoruz. TESS, bu tür uzun yörüngeli ötegezegenleri bulmak için özel olarak tasarlanmamıştı, ancak ekibimiz, amatör bilim insanlarının yardımıyla yine de bu nadir mücevherleri kazıyor." dedi.

Otomatik yazılımlar büyük ilerlemeler kaydetti, ancak birçok veri setinde insan gözleri hala bilgisayarların ötesinde olmaya devam ediyor. Amatör bilim insanlarının bu kadar büyük miktarda veriyi gözden geçirme çalışmaları ise gerçekten paha biçilemez.

 

Kaynak:

https://www.iflscience.com/space/new-jupiterlike-planet-discovered-by-citizen-scientist/