2019 yılına damga vuran 15 bilimsel gelişme

Bilim insanları, bir yandan mevcut yaşamımızı kolaylaştıracak yeniliklere imza atarken bir yandan da yeni yaşam alanları kurabileceğimiz gezegenler için çalışmalarını sürdürüyor. 2019'un en etkileyici buluşları arasında kanser hücresinin çekirdeğine girip parçalayan foto dinamik terapi yer aldı.,

İngiltere'de Warwick Üniversitesi Kimya Bölümü araştırmacıları, iridyum atomlarını albümin moleküllerine bağlayarak ışığa duyarlı hale getirdiklerini açıkladı.

1- 3D yazıcıları 100 kat hızlandıran teknoloji

ABD'deki Michigan Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü öğretim üyelerinden Doç. Dr. T. Scott, günümüzdeki 3D yazıcılardan 100 kat daha hızlı üretim yapan yeni bir yazıcı geliştirdiklerini bildirdi.

Mevcut teknolojilerde, küçük bir objenin 3 boyutlu modelinin üretimi, her ince katman soğuyup sertleşmeden bir sonraki katman oluşturulamadığı için saatler sürüyor. Scott ve ekibi ise bu sistem yerine sertleştirilebilen sıvı haldeki plastiği cam bir kaba yerleştirerek yeni bir teknoloji geliştirdi. Yeni yazıcıyla ilgili 3 patent başvurusu yapıldı ve çalışmayla ilgili bilimsel veriler, Science Advances Dergisi'nde yayımlandı.

2- Birkaç yüz hücrelik tümörleri belirleme tekniği geliştirildi

ABD'de araştırmacılar, vücudun derinliklerinde birkaç yüz hücre kadar küçük kanser tümörlerini bulmalarını sağlayan yakın-kızılötesi floresan optik görüntüleme sistemini geliştirdi. MIT'de Biyomühendislik ve Malzeme Bilimleri Bölümü öğretim üyelerinden Prof. Dr. A. Belcher, bu teknolojiyle rahim kanseri tümörlerinin başlangıç aşamasında görüntülenebileceğini açıkladı.

Belcher, diğer tekniklerle en fazla 3 santimetre derinlikteki tümörler görüntülenebildiği halde yeni tekniğin 8 santimetre derinlikteki tümörleri belirleyebildiğini bildirdi. Bu çalışmayla ilgili bilimsel makale, Nature Scientific Reports Dergisi'nde yer aldı.

3- Sıfırın altında 23 derecede süper iletken elde edildi

ABD'deki Chicago Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. V. Prakapenka, sıfırın altında 23 santigrat derecede süper iletken bir malzeme ürettiklerini açıkladı. Yeni süper iletkenin, çok yüksek basınç altında üretilen lantanyum superhidrit olduğu duyuruldu.

Bugüne kadar üretilen süper iletkenler en fazla eksi 73 santigrat derecede sıfır dirence sahip olabiliyordu. Yeni süper iletkenin, iki elmas arasında çok yüksek basınç uygulanarak üretildiği için miktarının çok düşük olduğu açıklandı. Bu çalışmanın detayları, Nature Dergisi'nde yayımlandı.

4- Zihin gücüyle çalışabilen kol protezi

ABD'de Carnegie Mellon ve Minnesota üniversitelerinin ortak çalışmasıyla, beyine elektrotlar takmadan kol protezinin zihin gücüyle hareket ettirilmesinin önünü açan yeni bir teknoloji geliştirildi. Biyomedikal Mühendisliği'nde öğretim üyesi Prof. Dr. B. He, noninvaziv bir beyin-bilgisayar ara yüzü kullanarak zihin kontrollü robotik kolun bilgisayar imlecinin hareketini mükemmel şekilde takip etmesini sağladıklarını açıkladı.

Bu amaçla EEG tekniğini kullandıklarını vurgulayan araştırmacılar, çalışmanın bilimsel sonuçlarını Science Robotics Dergisi'nde anlattı.

5- Karbondioksit gazı katı karbona dönüştürüldü

Aşırı karbondioksit salınımını yavaşlatıcı en önemli buluşlardan birini, Avustralya'da RMIT Üniversitesi araştırmacılarından Dr. D. Esrafilzadeh ve ekibi yayımladı.

Önceki çalışmalarda karbondioksitin sadece çok yüksek sıcaklıklarda karbona dönüştürülebildiğine işaret edilerek, oda sıcaklığında katı karbon üretilerek maliyetin çok düşürüldüğü açıklandı. Çalışma, Nature Communications Dergisi'nde yer aldı.

6- Kök hücrelerin yalnızca istenilen organa yerleşmesi sağlandı

İngiltere'de Bristol Üniversitesinde, kalp hastalarının kök hücre tedavisi sırasında, kök hücrelerin diğer organlara yönelmesini önleyen bir teknoloji geliştirildi. Biyomalzeme bölümü öğretim üyelerinden Doç. Dr. A. Perriman'ın, kalp krizinin ardından hastaların tedavisi yapılırken kök hücrelerin yalnızca kalbe yerleşmesini sağlayan buluşu, Chemical Science Dergisi'nde yayımlandı. Perriman, başarılı yöntemin insanlara uygulanması sayesinde milyonlarca kalp hastasının sağlığına kavuşabileceğini açıkladı.

7- Aşırı tuzlu suları arıtmak için yeni teknoloji

ABD'de Columbia Üniversitesi Çevre Mühendisliği bölümünde öğretim üyesi N. Y. Yip, aşırı derecede tuzlanmış suları arıtmak için yeni bir teknik geliştirdi. Aşırı tuzlu suyu önce diizopropilamin ile karıştırdıklarını açıklayan Dr. Yip, daha sonra karışımı 15 santigrat derecede bekleterek çözücünün suyu absorblamasını sağladıklarını belirtti. Bu teknolojinin çok ucuz olduğunu ve çok kısa sürede suyu arıttığını vurgulayan Yip, çalışmasını Environmental Science & Technology Letters Dergisi'nde yayımladı.

8- Çin, Ay'ın arka yüzüne uzay aracı indirebilen ilk ülke oldu

Çin ilk kez, 3 Ocak 2019’da Ay'ın arka yüzüne Chang'e-4 adlı uzay aracını indirmeyi ve oradan dünyaya canlı görüntüler iletmeyi başardı. Ay'ın ön yüzü dünyaya dönük kaldığından Ay'ın arka yüzüne indirilen bir uzay aracına radyo sinyalleri göndermek veya araçtan sinyal almak mümkün değildi. Çinliler bu nedenle, Ay çevresine bir uydu yerleştirdi ve o uydu yardımıyla Ay'ın arka yüzünde dolaşan Chang'e-4 uzay araçlarıyla kesintisiz olarak temas halinde kalabildi.

9- İki atom kalınlığında altın folyo üretildi

İngiltere'de Leeds Üniversitesinde nano boyuttaki malzemeler alanında araştırma yapan Prof. Dr. S. Evans ve ekibi, dünyanın en ince altın folyosunu ürettiklerini açıkladı. Araştırmacılar, folyonun sadece iki atom kalınlığında olduğunu ve ilk kez, başka bir destekleyici malzeme üzerine yapışık olmadan üretilen en ince folyo olduğunu belirtti.

10- Avrupa’nın altında Grönland büyüklüğünde "kayıp kıta" keşfedildi

Bilim insanları Dünya'nın iç katmanlarına batmaya devam eden ancak topraklarının bir kısmı hala görünür durumda olan yeni bir kıta keşfetti. Utrecht Üniversitesi'nden araştırmacıların ortaya çıkardığı ve 200 milyon yıl önce Kuzey Afrika'dan kopmuş kıtasal kabuk parçasına, Adriyatik bölgesinde bulunması sebebiyle Büyük Adria (Greater Adria) ismi verildi."

11- NASA’nın Mars’taki keşif aracından büyüleyici “selfie”

"NASA’nın keşif aracı, Kızıl Gezegen’deki olası yaşam belirtilerini tespit etmek için toprak örneklerini toplarken “selfie” çekti. Nefes kesen fotoğraf, kil açısından zengin Glen Etive kraterinde ilk kez kimyasal deney yapıldığını gösteriyor. Bilim insanları buradaki kayaç örneklerinde milyarlarca yıldır çıkarılmayı bekleyen bakteriyel yaşam kalıntıları görmeyi umuyor."

12- Bildiğiniz her şeyi unutun: Astronomlara göre evreni kavrayışımız külliyen yanlış

 Yeni bir makaleye göre evrenimizin şeklini, boyutunu ve uzak geçmişini yüksek hassasiyetle belirlemeyi hedefleyen Planck Uzay Teleskobu'ndan elde edilen son veriler; fizik bilgimizdeki bazı şeylerin yanlış olabileceğini ortaya koydu. Şu anda bilim insanlarının büyük çoğunluğu, evrenin "düz" olduğunu düşünüyor. Ancak araştırmacılar, evrenin "kapalı" bir geometriye sahip olabileceğini söylüyor."

13- Mars'ta beklenmedik oksijen dalgalanmaları keşfedildi

"NASA, Mars’taki oksijende beklenmedik ve açıklanamayan değişimler keşfetti. Gazın miktarı rastgele yükselip alçalıyor gibi görünüyor ve bilim insanları bunun nedenini bilmiyor. Araştırmacılar bu buguya o kadar şaşırdı ki ölçüm yaptıkları aracın bozulmuş olabileceğini düşündü. Ancak cihaz düzgün çalışıyordu. Mars atmosferine dair bildiklerimize dayanan diğer olası açıklamalar da değerlendirildi ancak hiçbiri geçerli değildi."

14- Dünyanın ilk insan-maymun kimerası Çin’de yapıldı

"Bilim insanları Çin’deki bir laboratuvarda dünyanın ilk insan-maymun kimerasını oluşturduklarını söyledi. Ekip her türden dokuyu ortaya çıkarma imkanı bulunan insan kök hücrelerini bir maymun embriyosuna enjekte ettiklerini açıkladı."

15- Hamam böceklerini öldürmek imkansızlaşıyor

"Hamam böcekleri kimyasallarla öldürülemeyecek şekilde hızla evrimleşiyor. Purdue Üniversitesi’nden araştırmacılara göre hamam böcekleri ve yavruları böcek ilaçlarına karşı bağışıklık kazanıyor. Ancak en önemlisi bu böcekler hiç maruz kalmadıkları ilaçlara karşı da direnç geliştirebiliyor."