Kara Delikler Düzenli Olarak Aynı Yıldızları Atıştırırken Yakalandı

Hepimizin karşı koyamayacağımız atıştırmalıkları vardır. Görünüşe göre iki özel süper kütleli kara delik de aynılar. İki galaksinin süper kütleli kara deliklerinin bulunduğu merkezlerinden gelen tekrarlayan parlamalar tespit edildi. Bu ani parlamalar, bir tür gelgit bozulma olayıydı (TDE). Bir yıldız kara deliğe fazla yaklaştı, parçalandı ve yıldız maddesi kara deliğe doğru hareket ederken ısındı.

Genellikle, bu TDE'ler tek seferlik geçici bir olaydır, çünkü söz konusu yıldız tamamen parçalanmıştır, ancak yaklaşık 900 milyon ışık yılı ve 1 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan eRASSt J045650.3–203750 ve AT2018fyk söz konusu olduğunda, ikisi henüz yıldızları öldürmediler. Cisim kara deliklere yaklaştıkça, maddesinin bir kısmını alarak tekrarlanan bir TDE'ye neden oluyorlar.

İlk örnek, X-ışını teleskopu eROSITA tarafından tespit edildi ve ardından Avrupa Uzay Ajansı'nın XMM-Newton'u tarafından izlendi. Söz konusu yıldız, her 233 günde bir kara deliğe fazla yaklaşıyor gibi görünüyor.

Max Planck Dünya Dışı Fizik Enstitüsü'nden, iki ekibin liderlerinden biri olan Zhu Liu, bir açıklamada, "İlk XMM-Newton gözlemimizin sonuçları şaşırtıcıydı. Kara delik, eROSITA teleskobu tarafından iki hafta önce keşfedildiği zamana kıyasla, X-ışını ışığında alışılmadık derecede şiddetli bir kararma gösterdi. XMM-Newton ve diğer araçlarla yapılan takip gözlemleri, bu davranışın kısmi bir gelgit bozulma olayından kaynaklandığına dair spekülasyonlarımızı doğruladı." dedi.

 

Tüm Gökyüzü Otomatik Süpernova Araştırması tarafından tespit edilen ikinci olay, en az 500 gün boyunca parlak bir şekilde parladı ve ardından orijinal olaydan 1.200 gün sonra yeniden parlamadan önce söndü. Davranış kolay açıklanamadı, ancak ekibin verileri test etmek için farklı modelleri vardı.

Avrupa Güney Gözlemevi'nden, diğer ekip lideri Thomas Wevers, "İlk başta, yeniden parlaklaşmanın ne anlama gelebileceği konusunda kesinlikle kafamız karışmıştı. Gözlemlenen davranışı açıklamak için tüm olası seçenekleri değerlendirmek üzere çizim tahtasına geri dönmemiz gerekti. Tekrarlanan bir gelgit bozulma olayı için modelin gözlemlenen verileri yeniden üretebileceğini fark etmemiz çok heyecan verici bir andı." diye açıkladı.

Genellikle, gelgitsel bozulan yıldızlar, fazla yakın olacak kadar şanssız olan yoldan geçenlerdir. Yeni çalışmalar, yıldızların kara deliğin etrafında yakın bir yörüngeye çekildiğini öne sürüyor. Ve ekipler, tahmin edilen geri dönüş zamanı civarında bu iki sistemi izlemeyi planlıyor. Umarız yıldızlar hala oradadır ve son geçişte tamamen yok edilmemiştir.

Liu'nun ekibi tarafından yapılan çalışmayı anlatan makale Astronomy & Astrophysics'te yayınlandı. Wevers ve diğerlerinin makalesi The Astrophysical Journal Letters tarafından kabul edildi ve ArXiv'de mevcut.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.