Jüpiter Dünya’yı Koruyor mu?
Jüpiter’in kütleçekimsel etkisi zaman zaman Dünya’ya zarar verebilecek kuyruklu yıldızların yönünü başka yere çevirirken, bazen de göktaşlarının Dünya’ya yaklaşacak biçimde sapmasına neden olabiliyor. Örneğin 1770 senesinde Jüpiter’in saptırdığı Lexell kuyruklu yıldızı tam Dünya’ya yönelmiş, fakat neyseki çarpışma olmamıştı.

Dolayısıyla Jüpiter’in Dünya’nın koruyucusu olup olmadığı sorusunun yanıtı hem evet hem de hayırdır. Kimi gökbilimciler Dünya’nın yaşanabilir bir gezgen olmasını, Jüpiter’in kütleçekimine de borçlu olduğunu söyler. Uzun periyotlu kuyruklu yıldızlar güneş sistemine en uzak uçlardan giriş yapar. Jüpiter’in çekim alanının, çok hızlı hareket eden bu kütleleri Dünya’ya yaklaşamadan sistem dışına savurduğu düşünülüyor. Bu sayede Dünya’ya çarpma olayları ancak milyonlarca yılda bir gerçekleşiyor; daha sık değil.

2009 yılında amatör gökbilimci Anthony Wesley tarafından saptanan ve bir çarpışma sonucu oluştuğu düşünülen leke.

Ayrıca gökbilimciler son yıllarda Jüpiter’e çakılmış kuyruklu yıldızlara ilişkin işaretler saptadı. Örneğin 1994’te Shoemaker-Levy kuyruklu yıldızı vardı. 2009’da ise dev gezegenin bir tarafında kara bir bölge gözlemlendi ve büyük olasılıkla buna bir kuyruklu yıldızın neden olduğu açıklandı.

Shoemaker-Levy kuyruklu yıldızının 17 Mayıs 1994 tarihinde Hubble Uzay Teleskobu tarafından alınmış görüntüsü.

Jüpiter, Dünya üzerindeki yaşam açısından sağladığı olumlu yanlara ek olarak, olumsuz koşullar da yaratıyor. Güçlü kütleçekim alanı, ona yakın olan uzay kayalarının başka bir gezegene gitmesine engel olur. Şu anda güneş sistemimizin yüzbinlerce irili-ufaklı parçadan oluşan bir göktaşı kuşağına sahip olmasının nedeni de budur.

Burada görülen kahverengi lekeler, Haziran 1994’te Jüpiter atmosferine giren Shoemaker-Levy’nin parçaları.

1770 senesinden kalan ilginç öyküye de değinelim. Gökbilimci Brian G. Marsden şöyle anlatıyor: “Kuyruklu yıldız güneş sistemine gireli üç yıl olmuştu. Jüpiter’in yanından geçerken yörüngesi sapmaya uğradı ve doğrudan Dünya’ya yöneldi.” Bununla birlikte kuyruklu yıldız gezegenemizi 1 milyon mil gibi bir uzaklıktan sıyırıp geçti. Güneş’in çevresinde iki tur atıp, 1779’da yine Jüpiter’e yaklaştı ve Jüpiter tarafından sistemimizin dışına fırlatıldı.

Kaynak
*Bilimfili - "Jüpiter Dünya’yı Koruyor mu?"
http://bilimfili.com/jupiter-dunyayi-koruyor-mu/

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum