Bilim İnsanları 100.000 Farklı Gelecek İhtimalini Simüle Etti
Bilim İnsanları 100.000 Farklı Gelecek İhtimalini Simüle Etti

Çoğumuzun hayatında farklı bir seçim yapmış olmayı dilediğimiz en az bir anımız vardır.

Geriye dönüp bakıldığında neyin yanlış gittiğini anlamak kolaydır, ancak olay sırasında, tüm farkı yaratabilecek temel faktörler, genellikle kolayca gözden kaçırılır.

Bu pivot noktalarını anlamak, küresel ölçekte karmaşık sistemler için daha da zorlaşıyor. Bununla birlikte, tahmine dayalı modelleme, bizi bu önemli faktörleri, fırsat geçmeden önce tespit etmeye yarayabilir.

Bu amaçla, California Üniversitesi'nden çevre politikası araştırmacısı Frances Moore ve meslektaşları, 100.000 farklı iklim değişikliği geleceğini tahmin etmek ve analiz etmek için bilgisayar simülasyonlarını kullandılar.

Çeşitli faktörleri değiştirirken senaryoları tekrar tekrar çalıştırarak, kolektif kaderimizin etrafında döndüğü potansiyel kilit noktaları anlamaya başlayabiliriz.

Küresel taahhütlerin hala Paris Anlaşmasını karşılamanın çok gerisinde kalması ve planlanan karbondioksit emisyonlarının kalan karbon bütçemizi hızla aşmaya başlamasıyla, bu odak noktalarını bulmak şimdi her zamankinden daha önemli.

Bugüne kadar yapılan çoğu iklim modellemesi, sorunun teknik yönlerine, iklimin kendisine veya hafifletici teknolojilere odaklandı. Önceki araştırmalar, ihtiyacımız olan değişiklikleri yapmak için teknik yeteneklere sahip olduğumuzu ve bunların ekonomik olarak mümkün olduğunu gösteriyor.

Ancak bu çözümler, modellemenin şimdiye kadar çoğunlukla ihmal ettiği diğer faktörler yani insan, sosyal ve politik sistemler tarafından tekrar tekrar engelleniyor.

Moore ve ekibi, emisyon oranlarımızı etkileyecek sosyal, ekonomik ve politik faktörleri dahil etmek ve 2100 yılına kadar ısınma seviyelerinin bilgisayar simülasyonlarını beslemek için birçok farklı disiplinde araştırma yaptı.

Moore, "Salımları belirleyen bu temel sosyo-politik-teknik sistemlerin ne olduğunu anlamaya çalışıyoruz" diyor.

Ekip, tarihsel verileri kullanarak değişkenlerine kısıtlamalar eklediler ve hangi senaryo grubunun en olası olduğunu belirlemenin anahtarı olarak, halkın iklim değişikliğine nasıl baktığı da dahil olmak üzere çeşitli sosyal faktörleri belirlediler.

Araştırmacılar makalelerinde, "İnsanların günlük deneyimlerinde ortaya çıkan bu iklim değişikliği sinyalinin, küresel ısınmanın varlığının yaygın olarak kabul edilmesine ve muhtemelen buna bağlı olarak, azaltma politikasının desteklenmesine yol açabileceği varsayılmıştır. Sosyal uygunluğa yönelik bir eğilim, alternatif normun yeterli sayıda kritik savunucusu verildiğinde, bir sistemin önceden istikrarlı bir durumdan aniden geçiş yaptığı devrilme noktası tipi dinamiklere yol açabilir" şeklinde yazdılar.

Bu yüzden toplumumuzun algıları gibi faktörler çok önemli olmaya devam ediyor. Moore ve meslektaşları, değişen taban çizgisi etkisi gibi bilişsel önyargıların sosyal faktörleri nasıl etkileyebileceğini de düşündüler.

Moore daha önce bu önyargıyla ilgili bir araştırma yürüttü, bu da insanların mevcut iklim durumu anormalliklerini daha tarihi iklim koşullarından ziyade son sekiz yılda hatırladıklarıyla karşılaştırma eğiliminde olduğunu buldu, bu nedenle zaman geçtikçe bu karşılaştırma temel çizgisi de değişiyor.

Bunun devreye girip girmeyeceği, gelecekteki yollardan hangisinde kendimizi bulacağımızı etkileyecek birçok şeyden biri.

Elbette sosyal faktörler de hafifletme teknolojilerinin maliyetleri, etkinliği ve siyasi kurumların ne kadar hızlı tepki verdiği ile sıkı bir şekilde iç içedir.

Ekip, "Tanımlanmış kümelerimizin neredeyse tamamı birden fazla disiplinden ayırt edici parametrelere sahip, bu da bu alt sistemler arasındaki etkileşimin, potansiyel emisyon yollarında varyansı yönlendirmede anahtar olduğunu ima ediyor," diye yazıyor ekip.

İyi haber şu ki, model, her şey hesaba katıldığında, emisyon azaltımlarını hızlandırma olasılığının yüksek olduğunu öne sürüyor. Simülasyonlarının yüzde 90'ından fazlası, en azından, her zamanki gibi 3,9°C'lik ısınma senaryosunu azaltma yolunda olduğumuzu gösterdi.

Bu en kötü durum senaryolarında, ekip şunları belirtiyor: "Nüfuslar, politika görüşleri tarafından büyük ölçüde bölünmüş durumda, bu da iklim politikasına verilen desteğin yayılmasını engelliyor. Statükoya karşı önyargılı olan tepkisiz siyasi kurumlar, iklim politikasını 2080 sonrasına kadar erteliyor".

Simülasyonlar, tıpkı diğer çalışmaların daha önce uyardığı gibi, 'agresif bir eylem senaryosu' altında bile 1,5°C'nin altında kalmamızın pek olası olmadığını gösteriyor.

Moore ve ekibi, bunun şaşırtıcı olmadığını, çünkü 1,5°C'nin artık modele dahil edilmeyen negatif emisyon teknolojilerinin yaygın olarak kullanılmasını gerektirdiğini, çünkü bu tür teknolojilerin henüz gerekli ölçekte ve verimlilikte bile bulunmadığını açıklıyor.

Ancak gelecek senaryoları, emisyonları 2°C'nin altında tutmak için hala iyi bir şansımız olduğunu gösteriyor. Senaryoların yüzde 30'unda gelecek şöyle şekilleniyor:

"İklim politikasına desteğin hızla yayılması, 2020'lerde politika hedefinde hızlı bir artışa yol açıyor. Etkili emisyon azaltma teknolojileri ve dünya çapında hızlı yayılma, küresel emisyonları 2060 yılına kadar sıfıra indiriyor."

Ekip, hala modeller tarafından dikkate alınmayan birçok bilinmeyen olduğunu kabul ediyor, ancak çalışmaları bize mevcut iklim modellerinin gömülü oldukları insan dünyasına bireysel, ulusal ve küresel ölçekte nasıl bağlandığına dair bir genel bakış sunuyor.

Araştırmacılar, sosyal tutumlarımız, teknolojilerdeki iyileştirmeler ve maliyet düşüşleri ile politik sistemlerimizin yanıt verme hızının, gelecekteki emisyonlar için en güçlü itici güçler olduğu ve potansiyel olumlu devrilme noktaları için en iyi hedefleri sağlayabileceği sonucuna varıyorlar.

Moore, "Toplumların çevresel değişime nasıl tepki verdiğini ve politikanın sosyal ve politik sistemlerden nasıl ortaya çıktığını anlamak, sürdürülebilirlik biliminde kilit bir sorudur" diyor. "Bunu, bu araştırmayı ileri taşımak ve aynı zamanda iklim adaptasyonu ve etki planlaması için faydalı olarak görüyorum."

Bu araştırma Nature'da yayınlandı.

Fizikist
Türkiye'nin Popüler Bilim Sitesi

0 yorum