NASA'nın Bu Ay Bir Uzay Aracını Bir Asteroide Çarpması Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Sadece iki hafta içinde, NASA'nın Çift Asteroit Yönlendirme Testi (DART) görevi, daha büyük asteroit Didymos'un yörüngesinde dönen küçük bir aycık olan Dimorphos'a çarparak insanlığın bir asteroidin yolunu değiştirme yeteneğini test edecek. Asteroitler Dünya için bir tehdit oluşturmuyor, ancak NASA'nın gezegen savunmasına yönelik çok önemli bir yaklaşımı gezegenimiz için güvenli bir şekilde test etmesine imkan verecek ve hepimiz izleyebileceğiz.

Uzay aracı şimdiden heyecan verici birkaç gün geçirdi. Sonda, yaklaşık 780 metre genişliğindeki Didymos'un ilk görüntüsünü (yukarıda) aldı ve DART, İtalyan Uzay Ajansı'na ait ikincil bir uzay aracı olan ve çarpmayı görüntüleyen ve DART'ın Dimorphos üzerindeki etkisini belgeleyen bir kameraya sahip LICIACube'u serbest bıraktı.

 

NASA neden bir asteroide çarpıyor?

Bu dinozorlar için intikam mı? Hayır, görevin yaptığı asteroitleri uzaklaştırmamıza yardımcı olacak, böylece Chicxulub çarpmasından sağ çıkamayan türler gibi olmayacağız.

NASA, "kinetik çarpmanın" yolumuza çıkan herhangi bir tehlikeli gök taşının yönünü değiştirmenin etkili bir yolu olup olmadığını belirlemek amacıyla, bilerek bir asteroitle çarpışmak için bir sonda gönderiyor. Uzay aracı, 160 metre genişliğindeki uyduya saatte yaklaşık 24.140 kilometre hızla çarparak kinetik enerjisini daha küçük asteroide aktaracak ve onu daha büyük arkadaşına daha da yaklaştıracak. İşe yararsa, Dimorphos, Didymos'un yörüngesinde eskisinden en az 73 saniye daha hızlı dönecek.

DART, Dimorphos'un yörüngesini Didymos çevresinde kaydıracak.

 

Açık olmak gerekirse, bu görevin hedefi de dahil olmak üzere şu anda Dünya'yı yok eden yörüngeleri olan bilinen hiçbir cisim yok, ancak hazırlıklı olmak en iyisidir. NASA'nın dediği gibi: "Gezegen savunması, asteroitleri onlar bizi bulmadan önce bulmaktır."

NASA'nın bilimden sorumlu yardımcı yöneticisi Thomas Zurbuchen Pazartesi günkü bir basın toplantısında, "Bu cisimler uzayda hızla ilerliyor ve elbette Ay'ı yaraladı ve zamanla Dünya'da da büyük etkiler yarattı, tarihimizi etkiledi." dedi.

"DART, doğrudan bir deneyde bir tehdit cisminin yolundan çarparak çıkmayı deneyen ilk görevdir."

 

NASA'nın sondası asteroide çarptığında ne olacak?

Çarpma 26 Eylül Pazartesi günü saat 19:14 ET'de (Türkiye saati ile 27 Eylül 02:14) gerçekleşecek ve işte şu şekilde gelişecek.

Uzay aracı, çarpmadan iki saniyeye kadar yaklaşımın fotoğraflarını çekmeye devam edecek. Bunun dünya ile hemen mi yoksa bittikten sonra mı paylaşılacağı belirsiz. Tüm uzay aracı yaklaşık 500 kilogram, yani küçük bir araba ağırlığında ve saniyede 6.6 kilometre hızla yol alacak.

Amaç, Dimorphos'un hızını saniyede 0,4 milimetre azaltmaktır, küçük bir miktar ama zaman içinde takdire değer bir değişiklik yaratmak için yeterli. Hızını azaltarak, aycık Didymos'a yaklaşacaktır. Ekip, nihai yörünge süresinin, şu anda oldukça öngörülebilir bir 11 saat 55 dakika, yaklaşık 10 dakika azalacağını umuyor.

 

Bir asteroit bize doğru geliyorsa, yeterli zaman ayırarak hareket ettiğimiz sürece bu, felaketi önlemek için yeterince iyi olabilir.

 

NASA'nın bir asteroide çarpması nasıl izlenir

Ana etkinlik, görev üyelerinin neler olacağını tartışacağı ve DART ve asteroitlerin bilimini ve anlayışını paylaşacağı Youtube, Facebook ve Twitter dahil olmak üzere, tüm NASA kanallarında canlı yayınlanacak. Çarpma 26 Eylül Pazartesi günü saat 19:14 ET (Türkiye saati ile 27 Eylül 02:14) olarak planlandı ve televizyonda yayınlanan bilgilendirme o gün 18:00 ET'de (Türkiye saati ile 27 Eylül 01:00) başlayacak.

Çarpışmadan kaynaklanan parlaklık artışını tespit etmeyi umarak, çarpmanın canlı bir teleskopla gözlemini yürüten Sanal Teleskop Projesi'nden de takip edilebilecek.

 

Hatta (umarız) başarılı çarpmadan çok sonra bile takip edebileceğiz. LICIACube, çarpışmadan üç gün sonra uçacak ve kraterin görüntülerini sağlayacak ve bazı ilk ölçümler yapacak, ancak gerçek takip, Avrupa Uzay Ajansı'ndan Hera görevi olacak. 2027'de ikili asteroit sistemine ulaşacak ve DART'ın Dimorphos üzerindeki etkisinin ayrıntılı bir analizini sağlayacak.

O zamana kadar, yer tabanlı teleskoplar sistemi izleyecek ve yörünge değişiminin nasıl gittiğine dair güncellemeler sağlayacak.

Bu içerik IFLSCIENCE’da yayınlanmıştır.