Büyük kütleli yıldızlar öldüklerinde arkalarında fiziksel bir boşluk bırakıyorlar.
Samanyolu galaksisindeki yıldızlar arasında sürüklenen zayıf gazın yeni bir analizi, ömrünün sonunda büyük bir yıldızın süpernovaya dönüştüğünde gerisinde bıraktığı baloncukların izini ortaya çıkardı. Bilim insanları, bu hayalet izlerin, yıldızın ölüm tarihini göstereceğini söylüyor.
Yıldızlar arasındaki boşluk tamamen boş değildir. Uzaydaki bu boşluklarda gaz sürüklenir, bazen atomik hidrojenden oluşan daha dağınık bulutlarda bir araya gelirler. Yıldızlar, yeterince yoğun olduklarında bu bulutlarda doğarlar.
Bununla birlikte, bu bulutların galaksi boyunca kendilerini nasıl oluşturup düzenledikleri ve geri dönüştürdükleri tam olarak anlaşılmamıştır. İtalyan Ulusal Astrofizik Enstitüsü'nden (INAF) Juan Diego Soler liderliğindeki bir gökbilimci ekibi, galaksimize nüfuz eden nötr atomik hidrojende bulunan yapıları incelemeye başladı.
Ekip, Samanyolu boyunca nötr atomik hidrojenin bir haritasını elde etmek için gökyüzünü radyo dalga boylarında inceleyen HI4PI projesi tarafından toplanan verileri kullandı.
Şimdiye kadar yapılmış türünün en ayrıntılı araştırması, yalnızca galaksinin hidrojeninin dağılımını değil, aynı zamanda hızını da haritalandırdı. Araştırmacılar, bunu Samanyolu'nun dönüşünün bir modeliyle birleştirerek, gazdaki yapılara olan mesafeyi ölçebilirler.
Ekip, uydu fotoğraflarını analiz etmek için yaygın olarak kullanılan bir algoritma kullandı ve hidrojendeki gözle tespit edilmesi imkânsız olan ince yapıları ortaya çıkardı.
Bunlar, diske yakın olan ve çoğunlukla Samanyolu galaksisinin düzlemine dik olan filamentler olarak bilinen geniş bir gaz iplikleri ağından oluşuyordu; dik olmayanlar rastgele yönlendirilmiş görünüyordu. Samanyolu diskinden daha uzak mesafelerde, yaklaşık 33.000 ışık yılı ötesinde, filamentler çoğunlukla galaktik düzleme paraleldi.
Ekip, bu ağları Samanyolu'nun gazındaki süpernovanın izi olarak yorumladı.
Almanya'daki Heidelberg Üniversitesi'nden gökbilimci Ralf Klessen, "Bunlar muhtemelen gazı süpüren ve galaktik düzlemin karakteristik ölçeğine ulaştıklarında patlayan baloncuklar oluşturan çoklu süpernova patlamalarının kalıntılarıdır, tıpkı bir kadeh köpüklü şarapta yüzeye ulaşan baloncuklar gibi" dedi. "Büyük yıldızların sayısında güçlü bir düşüşün ve dolayısıyla daha az süpernovanın olduğu Samanyolu'nun dış kısmında çoğunlukla yatay yapılar görmemiz gerçeği, galaksimizdeki gazı şekillendiren yıldızlardan gelen enerji ve momentum girdisini kaydettiğimizi gösteriyor. "
Ekip, bunun Samanyolu diskini şekillendiren dinamik süreçleri anlamak için yeni bir araştırma ve galaktik arkeoloji yürütmek için bir araç sunabileceğini söyledi.
Araştırma Astronomy & Astrophysics’de yayınlandı.
0 yorum